Kennisblok 2

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Kennisblok 2

Inhoud kennisblok

Onderdelen van de hersenen:

• Anatomie
• Functies
• Samenwerking

Extra tov Biologie lessen

Frontaalkwab

Occipitaalkwab

Pariëtaalkwab

Temporaalkwab

Fusiforme gyrus

Limbisch systeem 

Anatomie hersenen (88C1)

Grote hersenen/ cerebrum

Anatomie grote hersenen 

• Twee helften
  
• Schors (cortex) en merg 
  

Anatomie grote hersenen 

• verhogingen/ hersenwinding (gyrys) en groeven (sulci)

Anatomie grote hersenen 

• Verbonden met de hersenbalk (corpus callosum)

Anatomie grote hersenen

Frontaalkwab/ Voorhoofdskwab (paars)

prefrontale cortex

Frontaalkwab/ Voorhoofdskwab (paars)

motorische schors

aansturing van de spieren. Opgedeeld in primair en secundair.

Frontaalkwab

Primaire motische schors

stuurt de spieren/ klieren aan.

Uitgaand.

Frontaalkwab

Secundaire motorische schors

opgeslagen informatie over gecoördineerd uitvoeren van bewegingen. Motorprogramma's.

Frontaalkwab

Spraakcentrum van Broca 

aansturen van het spreken.

Occipitaalkwab/ achterhoofds-kwab (rood)

Visueel centrum

Verwerking van informatie uit het gezichtszintuig: kleur, vorm, beweging (primair), herkenning (secundair).

Pariëtaalkwab/ wandbeen-kwab (geel)

Sensorische centra

ontvangen van zintuigelijke informatie uit de rest van het lichaam (tast/ pijn/ kou/ warmte/ spierspanning).

Primair/ secundair.

Pariëtaalkwab

Primaire sensorische schors

waarnemen van sensorische informatie

Pariëtaalkwab

Secundaire sensorische schors

interpretatie van de ontvangen signalen/ geheugen

Temporaalkwab/ slaapbeen-kwab (groen)

Auditief centrum

Verwerking van informatie uit het gehoorzintuig. Opgedeeld in primair (waarnemen) en secundair (interpreteren/ geheugen).

Temporaalkwab

Primaire auditieve schors

ontvangt signalen van het gehoorzintuig/ gewaarwording. Inkomend.

Temporaalkwab

Secundaire auditieve schors

interpretatie van de ontvangen signalen/ geheugen

Temporaalkwab

Spraakcentrum van Wernicke

begrijpen van taal

Temporaalkwab

Fusiforme gyrus

verwerken ingewikkelde visuele informatie

Anatomie grote hersenen 

Ontvangt informatie van de rechterkant van het lichaam. Stuurt de spieren/ klieren van de rechterkant aan.

Ontvangt informatie van de rechterkant van het lichaam. Stuurt de spieren/ klieren van de rechterkant aan.

L                      R

Projectie

Projectie

Anatomie hersenen (88C1)

Kleine hersenen/ cerebellum

Coördinatie

bewegingen.

Werkt dus samen 

met de primaire en

secundaire 

motorische schors.

Hersenstam

Hersenstam

Coördineert allerlei 

lichamelijke

basisfuncties.

Bestaat uit: 

• Middenhersenen
• Pons
• Verlengde merg

Verlengde merg (medulla oblongata)

Verbinding hersenen

en ruggenmerg

Kruising zenuwbanen  

Verlengde merg (medulla oblongata)

Kernen die basale 

lichaamsfuncties

aansturen (slaap/

ademhaling/ hartslag)

Hoest- en slikreflex  

Pons

Verbinding grote 
en kleine hersenen
Verbinding even-

wichtszintuig en

kleine hersenen 

Middenhersenen

Basale ganglia (zenuw

knopen, 

oa substantia nigra:

coördineren van 

bewegingsinformatie

(Parkinson)

Middenhersenen

Reflexen gerelateerd

aan zintuigen/ spieren

in het hoofd (visueel

en auditief).

Thalamus

Thalamus

• Informatie van de zintuigen richting de sensorische schors (behalve van geur). Daar wordt gefiltert welke informatie wel en niet wordt doorgegeven. 
• informatie van de motorische schors naar de spieren (coordinatie)
• Aansturen van emoties

Bulbus olfactorius (reukkolf)

Verzamelt informatie uit het reukzintuig.

Stuurt de informatie rechtstreeks door

naar de cortex (zonder tussenkomst van

de thalamus.

Hypothalamus

Andere indeling

Limbische systeem

Limbische systeem

Hippocampus

vorm van een zeepaardje. Geheugen en ruimtelijke oriëntatie.

Limbische systeem

Amygdala

leggen verbanden tussen informatie van verschillende zintuigen en koppelen deze aan emoties. Betrokken bij emotionele herinneringen.