H3.2 Alkanen en isomerie (deel 1)_H4

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H3.2 Systematische naamgeving

NOVA - Hoofdstuk 3 - 4 Havo

Lesdoelen

• Je leert de naamgeving kennen van alkanen, alkenen en halogeenalkanen
  

• Je leert structuurformules tekenen van koolwaterstoffen
• Je leert wat isomeren zijn
    --> je leert deze herkennen
    --> je leert isomeren te tekenen bij een gegeven molecuulformule

Koolstofverbindingen

Organische verbindingen bestaan uit koolstofatomen

Een koolstofatoom heeft altijd 4 atoombindingen

aan het C-atoom kunnen verschillende soorten atomen gebonden zijn

Koolwaterstoffen

• moleculaire stoffen
• uitsluitend C- en H-atomen
• twee verschillende functionele groepen
  C - C
  C = C 

Notatie structuurformules

oefening

Wat is de molecuulformule van het dit molecuul?

koolstofverbindingen

koolwaterstoffen

alkanen

alkenen

halogeenalkanen

alcoholen

alkanol

alkaanzuur

carbonzuren

aminen

alkaan

amine

alkanen

• in tabel 1 (boek blz 150) staan de eerste 6 alkanen
  (leer de namen en formules!) 
• tussen de C-atomen zitten enkele atoombindingen, dus C - C 

alkanen

alkanen

• de algemene formule van een alkaan is C_nH_2n+2
  --> ieder C-atoom is  gebonden aan 2 H-atomen
  --> en dan zijn er nog
   2 H-atomen extra aan de uiteinden van het molecuul

methaan

ethaan

propaan

butaan

alkanen

alkanen

notatie

• molecuulformule
• structuurformule
• verkorte structuurformule

verkorte
structuurformule

alkanen

molecuul-formule

structuurformule

oefenvragen

1 Geef de formule van een                   3 Wat is de

alkaan met 18 C atomen.                           naam van

                                                                             

2 Is een stof met de formule               4 Teken in je schrift de 

C₁₆H₃₀ een alkaan?                                    structuurformule van                                                                                          butaan.

koolstofverbindingen

koolwaterstoffen

alkanen

alkenen

halogeenalkanen

alcoholen

alkanol

alkaanzuur

carbonzuren

aminen

alkaan

amine

alkenen

• in tabel 2 (boek blz 151) staan de eerste 3 alkanen
  (leer de namen en formules!) 
• tussen de C-atomen zit een dubbele atoombinding, dus C = C 

alkanen

alkanen

• C_nH_2n+2
• verzadigde koolwaterstoffen
  
• alleen C - C bindingen

alkenen

• CnH2n
  
• onverzadigde koolwaterstoffen
• bevat één C =C binding

ethaan

etheen

koolstofverbindingen

koolwaterstoffen

alkanen

alkenen

halogeenalkanen

alcoholen

alkanol

alkaanzuur

carbonzuren

aminen

alkaan

amine

halogeenalkanen

halogeenalkaan = een H-atoom van de alkaanketen is vervangen door een halogeenatoom

voorvoegsel: broom-, jood-, fluor-, chloor-                   

halogeenalkanen

voorbeeld:

..................

..................

plaatsnummers

--> als een atoom op verschillende plekken aan de koolstof-keten
      kan zitten
--> moet je de plek aangeven met een plaatsnummer
--> dit nummer is zo laag mogelijk

..................

..................

Isomerie

moleculen zijn isomeren als

•  ze dezelfde molecuulformule hebben
• en een verschillende structuurformule

NOTEER en LEER

Isomerie

              stoffen van isomeren

hebben verschillende

                       chemische en fysische

eigenschappen

afsluiting: opdracht BTC

Hoeveel isomeren kun je maken van C6H14?

HUISWERK

Doorlezen H3.2 t/m alkenen
Leren tabel 1 & 2 & 4 & 6

Bestudeer voorbeeldopdracht 1 & 3 & 4 + stappenplan (blz 153)

Doorlezen blz 157/158  isomerie

Maken + nakijken: van H3.2 opgave 2ab en 3