De emancipatiebewegingen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4,5

Lesdoelen

Je weet:

Welke emancipatiebewegingen er waren en wat zij wilden bereiken

welke rol de school-en kiesrechtstrijd spelen in de emancipatie van vrouwen, gelovigen en arbeiders

programma

bespreken antwoord examenvraag en schema voortschrijdende democratisering 

start uitleg de opkomst van emancipatiebewegingen

vragen stellen

afronden 

huiswerk 

Wat zijn voorbeelden van emancipatiebewegingen?

Emancipatiebewegingen

Wanneer? Start in de 19e eeuw.

Waardoor? Onder invloed van de industriele revolutie en de toenemende democratisering. 

Wie? Confessionelen (confessie=geloof) socialisten en feministen 

Wat? Gelijke rechten voor hun groep

= emancipatiebewegingen

Doelen van de bewegingen:

1.  Feministen/vrouwen streden voor kiesrecht en recht op studie. Het waren vooral vrouwen uit de hoge burgerij. Voorbeeld Alette Jacobs (NL) en Emmeline Pankhurst (EN)

2. Arbeiders streden voor kiesrecht/sociale wetgeving zoals minimumlonen, 

8-urige werkdag, ouderdomsverzekering. Voorbeeld Pieter Jelles Troelstra en Ferdinand Domela Nieuwenhuis

3. Confessionelen streden voor de financiële  gelijkberechtiging van het openbaar en bijzonder onderwijs. Met name katholieken voelden zich achtergesteld in Duitsland en Nederland onder invloed van de Reformatie en kregen pas in 1848 volledige godsdienstvrijheid. Voorbeelden Abraham Kuyper (leider van de ARP) 

gevolgen 

• Onder invloed van deze eerste feministische golf werd de positie van vrouwen in veel westerse landen verbeterd. Er kwam kiesrecht na de Eerste wereldoorlog in Duitsland, Engeland en Nederland en steeds meer meisjes konden gaan studeren. Ondanks deze verbeteringen bleef de achterstelling bestaan. Een tweede feministische golf was dan ook nodig in de jaren '60 om de achterstelling op financieel gebied en op de arbeidsmarkt te verbeteren. 
  
• Katholieken en protestanten wonnen de schoolstrijd en bijzonder onderwijs werd nu ook betaald door de overheid. 
• Voor de socialisten was algemeen mannenkiesrecht in 1917 een feit in Nederland en nu konden ook arbeiders stemmen waardoor langs parlementaire weg verbeteringen in de werkomstandigheden konden worden gedaan. 

Een ander gevolg 

Waarom worden confessionalisme, socialisme en feminisme 'emancipatiebewegingen' genoemd?

Tussen de Industriële Revolutie en de opkomst van verschillende
emancipatiebewegingen in de negentiende eeuw bestaat een oorzakelijk
verband.
Leg dit verband uit met een voorbeeld van een emancipatiebeweging uit de
negentiende eeuw.

Afsluiting

Maak de examentraining