Literatuur middeleeuwen en renaissance les 3

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Welkom

Pak je leesboek, boek, pen en schrift alvast

en zorg dat je startklaar bent.  

                                                    Nederlands vwo 4

www.dbnl.org

Literatuur middeleeuwen en renaissance les 3

lesdoel

• Je kunt de hoofdlijnen schetsen van de Nederlandse literatuur in de middeleeuwen
• Je kunt vertellen over het ontstaan van de boekdrukkunst
• Je kent een aantal vormen van middeleeuws liefdesliteratuur en je kunt de kenmerken noemen

Opdracht 

• Beantwoord de vragen op de herhalingsuitdaging.
• Laat ondertussen je huiswerk zien.
• Klaar? Neem de paragrafen van de vorige lessen nog even door. Geef door waar je vragen over hebt. 

Antwoorden

1. Mid. teksten zijn met de hand geschreven, soms zijn er dingen aangepast om te kunnen passen op een ander formaat blad of naar de smaak van de eigenaar of het budget

2. De invloed van de Bijbel is nu nog terug te zien in feestdagen, taal, uitdrukkingen e.d. 

3. Een epos is een heldendicht waarin een verhaal in dichtvorm over een held wordt bezongen

4. Trouw was de belangrijkste hoofse waarde van een ridder.

Antwoorden

5. Het oudste Nederlands noemen we oud-Nederlands

6. Bij de eercultuur is er een gezamenlijke set normen en waarden in tegenstelling tot nu, waarin we als individu naar ons geweten luisteren. Eer gaat boven alles in de middeleeuwen

7. Griekse literatuur ging vooral over mythen, goden en Romeinse over meer aardse zaken. Later nam de Romeinse meer over van de Griekse. 

8. 3 staat voor volmaaktheid (3-eenheid vader, zoon, heilige geest)

9. Geestelijkheid was in st.m. belangrijk, dan adel, dan boeren en later kwam daar de burgerij in de steden bij. Mensen waren niet gelijkwaardig. 

Antwoorden

10. In de Bijbel vormt de Thora het Eerste Testament en is er een Tweede Testament toegevoegd over het leven van Jezus.

11. Verhalen werden mondeling overgedragen en om dat makkelijker te kunnen doen uit het hoofd, werden er korte zinnen en rijm gebruikt.

12. Arturroman: heeft een queestestructuur, begin aan hof en eind aan hof, tussendoor allerlei obstakels en eventueel sprookjesachtige zaken.

Opdracht

Luister en schrijf mee

Boekdrukkunst

• Wanneer en door wie werd de boekdrukkunst in Europa uitgevonden?
• Hoe werden die eerste boeken gedrukt?  

schooltv.nl

www.literatuurgeschiedenis.org

Middeleeuwse liefdesliteratuur

• Wat is de eerste zin die we kennen in onze taal?
• Noem een aantal vormen van middeleeuwse liefdesliteratuur.
• Wat zijn terugkerende elementen in liefdeslyriek? 

 (liefdeslyriek, liefde in verhalende teksten, gedichten over liefde van mystici)

www.literatuurgeschiedenis.org

Middeleeuwse liefdesliteratuur

• Was is een terugkerend thema in verhalende teksten over liefde? 
• Noem drie voorbeelden van verhalende teksten over liefde.
• Noem twee mystici en vertel wat een mysticus is. (dat laatste staat niet in dit document)
• Waar gaan mystieke minnegedichten over?

NN paragraaf 6.4.2

• Van wanneer is het oudste bewaarde handschrift van Beatrijs? Vat dit verhaal kort samen. 
• Benoem een verschil in het ontstaan van middeleeuwse werken en hedendaagse romans.
• Noem drie genres binnen de middeleeuwse geestelijke literatuur en noem van kenmerken van elk.
• Wat kon een middeleeuwse lezer leren van Beatrijs?

Opdracht 

Vergelijk en bespreek de gemaakte aantekeningen.

Maak de opdrachten van 6.4.2 

forms.office.com

Liegbeest

4 beweringen, 2 waar. 

Welke?

• het eerst bekende zinnetje in het Nederlands is een liefdesgedichtje of -liedje.
• de meeste liefdesverhalen gaan over hoe fijn de liefde is (fout)
• minnekunst bevat voorschriften over hoe om te gaan met de geliefde
• blokboeken vormen de overgang van schrijven naar boekdrukkunst met losse letters (fout)
• 
  
• 
  

Huiswerk

Leer de aantekeningen van les 1, 2 en 3.

Leer de opdrachten van les 1 en 2.

Maak de opdrachten van 6.4.2 allemaal.