4h paragraaf 4.2 De invloed van de mens HML

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

4.2 De invloed van de mens

Hoofdstuk 4 

domein Leefomgeving

4 havo

Leerdoelen

• Ik kan uitleggen hoe het overstromingsgevaar samenhangt met de ruimtelijke inrichting, zowel binnen- als buitendijks. 
• Ik kan uitleggen hoe door de mens het stroomgebied leidt tot een onregelmatiger regiem, verkorting van de vertragingstijd en een verhoogde piekafvoer.  
  
• Ik kan het overstromingsgevaar koppelen aan de ruimtelijke inrichting van het binnen- en buitendijks gebied. 

Dwarsprofiel van de rivier

Opdracht:
Teken de rivier met alle begrippen op blz 90.
Lever een foto in

Na de tekening nakijken opdraccht

Wonen in het rivierengebied

Wat zie je op de foto?

1 uiterwaard

2 zomerdijk

3 winterdijk

4 zomerbed

5 winterbed

Krib

• Houdt rivier in midden van stroomgeul
  
• houdt de rivier bevaarbaar
  

• Meanderen wordt voorkomen
  

0

Vervlechtende rivieren

Uiterwaard

-> verhoging zomerdijk

-> geen overstromings-mogelijkheid uiterwaard in de zomer

Dwarsprofiel bedijkte rivier

Dijken

aanleg of verzwaring van dijken

-> sedimentatie in winterbed

-> ophoging rivier

-> verhoging dijken 

Kanaliseren

• Stuwen en sluizen: regelen waterstand
  

• Bochten afsnijden: hogere stroomsnelheid
  

Niet alle maatregelen hebben de veiligheid bevorderd

Verstedelijking

Verstening/verharding = groter oppervlakte straten, wegen en bebouwing.

-> kortere vertragingstijd en piekafvoer 

Leerdoelen check

• Ik kan uitleggen hoe het overstromingsgevaar samenhangt met de ruimtelijke inrichting, zowel binnen- als buitendijks. 
• Ik kan uitleggen hoe door de mens het stroomgebied leidt tot een onregelmatiger regiem, verkorting van de vertragingstijd en een verhoogde piekafvoer.  
  
• Ik kan het overstromingsgevaar koppelen aan de ruimtelijke inrichting van het binnen- en buitendijks gebied. 

Aan de slag

Maak opdracht 1 en 2 

-> 2A & B NIET

Zoek de begrippen op die je niet weet

Vraag 1

a. De bewoners wonen veilig achter de winterdijken

b. Vroeger werd deze maatregel na een overstroming altijd toegepast

c. In de rivier worden stuwen, sluizen en kribben geplaatst

e. In de zomer graast het vee in de uiterwaarden

f. bij extreem hoge piekafvoeren stroomt de rivier dit gebied binnen

g. De snelheid waarmee het water vanaf de grond naar de rivier stroomt

h. Bij hoge waterstanden stroomt de rivier tussen de winterdijken

Binnendijks

Dijkverzwaring

Kanaliseren

Buitendijks

Noodoverloopgebieden

Vertragingstijd

Winterbed

Vraag 2c

Vul de volgende zinnen aan:

In de zomer stroomt de rivier door het

In de winter stroomt de rivier door het

Zomerbed

Winterbed

Vraag 2d

De kribben hebben verschillende functies. Noem 2 van deze functies

Bevaarbaarhouden van de rivier

Tegengaan van erosie

Vraag 2e

Beschrijf wat er in de uiterwaarden gebeurd als de zomer - wintersituatie zich honderdeen jaren blijft herhalen

Door het jaarlijkse overstromingen sedimenteert er klei zodat de uiterwaard langzaam opgehoogd

wordt.