Hoofdstuk 8 zeep en cosmetica

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 3,4

Uit 8.3: Hard water

Hard water: 

• Bevat veel kalk (calcium en magnesium zouten)

Gevolgen:

• Kalkaanslag
• Zeep wordt minder werkzaam

Ontharden 

Je kunt hard water (water dat opgelost kalk bevat)  ontharden door:

• Het water te koken (gedestillerd water) 
  

• Zeolieten (=mineralen die kalk binden) toe te voegen. Zeolieten zitten in waspoeder.
  

• Soda toe te voegen
  

Zeolieten

hard water

• veel calciumzouten
•  kalk 
• hoge Duitse Hardheid (DH)

De hardheid van water druk je uit
in Duitse Hardheidsgraden (DH):

1 DH = 7,1 mg Ca²⁺ per liter 

Wat zegt de hardheid over water? 

Tegenwoordig ook bijmenging uit andere gebieden

Hard water kan aanslag geven op onderdelen van bijvoorbeeld wasmachines, dit is calciumcarbonaat.
Hoe noem je deze aanslag?

1. ketelsteen
2. krijtaanslag
3. Duitse hardheid
4. waterontharder

1 dH = 7,1 mg/L calciumdeeltjes
Hoeveel mg calcium is opgelost in
3.5 L water met een hardheid van 10,5 dH?

paragraaf 8.4

Zeep en cosmetica

(koop je water ?

Wil je dat?)

8.4 werking van zeep, emulsie, hydro-nogwat

hydrofobe staart en hydrofiele kop

Werking zeep

Soort zoekt soort!

Hydrofobe staart bij het 

hydrofobe vet 

Hydrofiele kop bij het 

hydrofiele water

Afwassen

Vette pan --> water en afwasmiddel (=zeep) toevoegen. Afwasmiddel vormt micellen met vet. 

Je spoelt de micellen weg.

Pan schoon! 

wasmiddelen

Andere manieren om schoon te maken:

Schoonmaken met schuurmiddel: mechanische reiniging

Enzymen in wasmiddel: verwijderen voedselvlekken

Vet is ...

1. hydrofiel
2. hydrofoob

Wanneer noem je een stof hydrofiel?

1. Wanneer de stof niet oplost in water.
2. Wanneer deze stof oplost in water.

Zeep verwijdert vuil en vetvlekken.
Bij het wassen hechten
zeepdeeltjes aan vuildeeltjes.
Welke tekening is juist?

1. tekening 1
2. tekening 2
3. tekening 3
4. tekening 4

Welke stoffen zijn hydrofiel?

1. Zout
2. zwarte peper
3. witte peper
4. suiker

Je doet olie, ether en water in een erlenmeyer. Daarna sluit je de erlenmeyer af met een stop en schud hem langdurig. Als je de erlenmeyer even laat staan ziet je twee lagen, zie de tekening. Welke
van de conclusies is op grond van deze proef juist?

1. ether en olie zijn hydrofiel
2. olie is hydrofiel en ether is hydrofoob
3. ether en olie zijn hydrofoob
4. olie is hydrofoob en ether is hydrofiel

Voor het schoonmaken van je huid kan je reinigingsmelk gebruiken. Deze bestaat onder andere uit water en olie.
Hoe heet een mengsel van water en olie?