§5.1 les 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1

Ontdekkers en Hervormers

Hoofdstuk 5: 

Ontdekkers en Hervormers 

-

Wat gaan we doen vandaag? 

- Welkom! 

 

- Verder §5.1  uitleg

- Aan de slag!

- Afsluiting

Leerdoelen

- Wie had kritiek op de katholieke kerk? 

- Hoe ontstond de protestantse kerk? 

- Wat zijn de verschillen tussen de katholieken en de protestanten? 

- Wie deden mee aan de godsdienstoorlogen? 

Hervorming 

Betekent vernieuwing en begint aan het eind van de 15e eeuw. 

De hervormingen zijn tegen de kerk.

Hervormers

• Luther wilde de kerk veranderen: hervormer.
• Calvijn was ook een belangrijke hervormer.
• Zij wilden allebei dat de kerk zou veranderen.
• De paus zette Luther, Calvijn en hun aanhangers uit de kerk.
• Er ontstond een splitsing in de christelijke kerk:
• Rooms-katholieken bleven trouw aan de paus in Rome.
• Protestanten waren het eens met de hervormers.
  

 hervorming)

De splitsing van de kerk

Maarten Luther schreef een brief en wilde de kerk veranderen.

--> Dit zorgde voor ruzie met de paus.

Toch waren heel veel mensen het met Luther eens, zijn ideeën kregen steeds meer volgelingen. Ze protesteerde tegen de kerk.

Dit zijn de protestanten. 

Katholiek of protestants?

Katholiek of protestants?

Gevolgen van de reformatie 

 Godsdienstoorlogen

- Vorsten verplichten 1 geloof.

- Het andere geloof wordt onderdrukt met vervolging en/of de dood.

- Onverdraagzaamheid

Godsdienstenoorlog

- Mensen die het eens waren met de kerk (katholieken) tegen mensen die het oneens waren met de kerk (protestanten)

- Koning Karel V was katholiek, hij wou de protestanten opsporen en gevangen nemen. --> Vervolgen

Katholieke kerk

• Trouw aan de paus in Rome
• Kerken zijn mooi versierd met beelden en schilderijen
  
• heiligen verering
• vergeving gaat via de biecht bij een priester
  
• Priesters leiden de dienst
• priesters mogen niet trouwen
  

Protestante kerk

• Geen paus
• Sobere kerken
• Geen heiligen
• vergeving kun je zelf aan god vragen
• dominees leiden de kerkdienst
• Dominees mogen trouwen
  

Inwijding van heksen 17de eeuw

Hoe herken je een heks

Boek de Heksenhamer (‘Malleus Maleficarum’):

• Een heks raakt bevriend met de duivel. Dat is het ergste wat je volgens de kerk kan doen. 
  
• Heksen bezitten gaven (magische krachten), maar die zijn niet bij alle heksen hetzelfde. 
• Heksen zouden kinderen offeren aan de duivel. 
  

Verloskundigen werken veel met baby’s en werden in die tijd daarom vaak van hekserij beschuldigd. Dit gold ook voor verpleegsters. Zij wisten veel over geneesmiddelen waardoor ze wisten hoe ze mensen moesten vergiftigen.

De vervolging

Vervolging van heksen

• Om heksen te 'ontmaskeren' werden de meest vreselijke ondervragingen en proeven gebruikt.
• Zo werden heksen gewogen of in het water gegooid om te kijken of ze te licht waren (en dus bleven drijven).
• Heksen werden verbrand om er zeker van te zijn dat de duivel werd uitgedreven.

Hervorming

• Calvijn en Luther waren belangrijke hervormers
• Luther en Calvijn vormden samen protestanten

reactie katholieke kerk op Hervorming

• Concilie van Trente (1545-1563):
  
• 1.  aflaathandel verboden
• 2. celibaat herbevestigd
• 3. heiligenverering bleef
• 4. priesteropleiding verbeterd
• 5. inquisitie pakt ketters aan

Wat zijn ketters?

Ketters zijn mensen die niet bij het Rooms-Katholieke geloof willen horen, maar het eens zijn met de Hervorming .

Zij zijn dus protestanten. (volgelingen van Luther en Calvijn)

Karel V en Filips II vervolgden ketters om hun geloof. Zij moesten voor een kerkelijke rechtbank inquisitie komen en werden dan meestal met de dood bestraft.

Inquisitie

 Inquisitie

De Spaanse inquisitie

Inquisitie

Leerdoelen

1. Wie had kritiek op de katholieke kerk? 

2. Hoe ontstond de protestantse kerk? 

- Wat zijn de verschillen tussen de katholieken en de protestanten? 

- Wie deden mee aan de godsdienstoorlogen? 

Uitwerking Leerdoel 1 

Wie had kritiek op de katholieke kerk? 

Uitwerking Leerdoel 2

Hoe ontstond de protestantse kerk? 

Aan de slag! 

Huiswerk voor woensdag 13 april:

• Maak op je laptop van §5.1 vraag 4 t/m 7. 
• Beantwoord de leerdoel vragen in je schrift.