3.1 Wereldwijde luchtstromen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Leerdoelen

De leerling kan het begrip luchtdruk uitleggen.

De leerling kan uitleggen hoe luchtdruk gemeten wordt.

De leerling kan de kenmerken van het weer bij hoge en lage luchtdruk verklaren.

De leerling kan de windrichting op aarde uitleggen.

Blz. 10 in het stencil

3.1 Wereldwijde luchtstromen

Luchtdruk

Luchtcirculatie

Buys Ballot

ITCZ

Pasaatwinden

Hoe ontstaan seizoenen?

1. Door het draaien van de aarde om zijn as
2. Door de maan
3. Door het draaien van de aarde om de zon
4. Door zeestromen

Wat voor klimaat heeft Nederland?

1. Woestijnklimaat
2. Landklimaat
3. Toendraklimaat
4. Gematigd zeeklimaat

Luchtdruk

Lucht weegt niet veel, 1 liter lucht weegt 1,3 gram. Een luchtkolom in de atmosfeer heeft een gewicht en veroorzaakt daardoor een druk op het aardoppervlak.  dit noem je luchtdruk

Blz. 10 in het stencil

Wat is luchtdruk?

• Luchtdruk => het gewicht van de lucht dat op de aarde drukt.
• Je hebt hoge drukgebieden en lage drukgbieden

Lage- en hogedrukgebieden

Lage druk

Lage druk = stijgende lucht

Symbool op de kaart = L

Welk weertype hoort bij L?

- wolken

- neerslag

- koel in de zomer

- zacht in de winter

Hoge druk 

Hoge druk = dalende lucht

Symbool op de kaart = H

Welk weertype hoort bij H?

- geen bewolking

- warm in de zomer

- koud in de winter

Algemene regels

Warme lucht (lage druk) stijgt op

Lucht stroomt altijd van hoge naar lage druk

Schrijf op!!

Waar in het plaatje is het warm?

Hogedrukgebied - minimum (-)

• Gebieden met weinig luchtdeeltjes
• Formatie: hoge temperaturen + botsende winden

    Zomer:

• hoge temperaturen + vochtig/regen

     Winter:

• zachte winter + sneeuw/hagel

Blz. 10 in het stencil

Wet van Buys Ballot (corioliseffect)

Vul aan:

Wind waait altijd van een hoge drukgebied naar een lage drukgebied. Hierbij heeft de wind een afwijking doordat de aarde draait

Op het zuidelijk halfrond heeft de wind een afwijking naar links

Op het noordelijk halfrond heeft de wind een afwijking naar rechts

Hogedrukgebied - Maximum (+)

• Gebieden met veel luchtdeeltjes
• Formatie: Lage temperaturen
• Weer: 

     Zomer: 

• hoge temperaturen + droog

     Winter:

• Lage temperaturen + droog

Blz. 10 in het stencil

Evenwicht op aarde

Om in evenwicht te blijven bewegen luchtmoleculen uit het hoge drukgebied naar het lage druk gebied. Deze beweging noemen we wind.

Blz. 10 in het stencil

Verdeling Lage- en Hogedrukgebieden over de aarde

Lucht circulatie

constante hogerluchtdruk en constante lage luchtdruk op stabiele plekken

Op het aardoppervlak stroomt de lucht dus van hoge luchtdruk gebieden naar de lage luchtdruk gebieden

Coriolis effect

Op het aardoppervlak stroomt de lucht dus van hoge luchtdruk gebieden naar de lage luchtdruk gebieden

Door de draaiing van de aarde krijgt de windstroom een afwijking. 

Op het noordelijk halfrond naar rechts en op het zuidelijk halfrond naar links

(gezien vanuit windstroom)

Coriolis effect

Het Coriolis effect op luchtstromen heet ''De wet van Buys Ballot)

Atmosferische circulatie

Wet van Buijs Ballot:

1. lucht stroomt van hoge druk naar lage druk
   
2. De wind heeft een afbuiging door het corioliseffect

NH noordelijk halfrond -> rechts
ZH  zuidelijk halfrond -> links

Wat is een dan een passaat?

Passaat

Passaat: wind tussen 30 graden en evenaar. 
Dit is een oostelijke wind die van het subtropisch hogedruk gebied naar de evenaar waait. 

Einde Uitleg

Maak 3.1