Blok 4 Karel de Grote

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Thema 4 Mens en natuur

Blok 4 Karel de Grote

Waar gaat dit blok over?

Karel de Grote maakte van het Frankische Rijk een nieuw, groot rijk. Hij liet overal kerken en kloosters bouwen. In het oosten van Europa bleef het Oost-Romeinse Rijk nog lang bestaan. Vanuit het zuiden trokken de Arabieren Europa binnen. Ze bouwden moskeeën zoals in Córdoba (foto). Hoe werden die grote rijken in de Middeleeuwen bestuurd?

Les 1

• drie rijken in de tijd van monniken en ridders noemen.
• uitleggen hoe het christendom werd verspreid over Europa.
  
• uitleggen hoe Karel de Grote een groot rijk kon besturen.
• vertellen dat het Byzantijnse Rijk bijna 1.000 jaar langer bestond dan het West-Romeinse Rijk.
  
• vertellen hoe de islam is ontstaan.
  
• uitleggen hoe de islam zich verspreidde.
  
• vertellen hoe moslims in het Arabische Rijk met andere geloven omgingen.

Les 1

• drie rijken in de tijd van monniken en ridders noemen.
• uitleggen hoe het christendom werd verspreid over Europa.
  
• uitleggen hoe Karel de Grote een groot rijk kon besturen.

Drie grote rijken

Welke 3 grote rijken waren er rond 800 in Europa?

• Tijdvak vóór de tijd van monniken en ridders was de tijd van Grieken en Romeinen.

• Met de val van het West-Romeinse Rijk begon de tijd van monniken en ridders.

• De samenleving werd een standensamenleving.
  

Het Frankische Rijk

Karel de Grote erfde in 771 het koningschap van een gebied dat nu België en Frankrijk is.

Maar hij wilde meer, dus veroverde hij samen met zijn 

ridders een enorm gebied: het Frankische Rijk. 

Een ridder

Ruiter met wapens

Paarden, wapens

Droegen maliënkolders en harnassen

Een gewone soldaat moest lopen en had weinig 

bescherming.

We lezen samen !

Besturen           

                      Bladzijde 65 in leerwerkboek 4

Besturen van een groot rijk

In de tijd van Karel de Grote was het moeilijk om een groot rijk te besturen.

Geen internet / telefoon: Karel reisde zelf rond.

Was veel in Aken en Nijmegen.

Ambtenaren en bedienden reisden mee.

Later is berekend dat hij in twaalf maanden tijd ongeveer 3.500 km

aflegde. Op een paard!

?

?

?

Leenman

Leenheer

Leenstelsel 

Keizer Karel

Karel de Grote was een gelovig christen en hij vond dat iedereen in zijn rijk ook christen moest worden.

Hij liet overal in Europa kerken en kloosters bouwen. En hij stuurde geestelijken en soldaten op pad om de heidense volken tot het christendom te bekeren. Dat heet kerstening.

In het jaar 800 kroonde de paus Karel in Rome tot keizer van het Frankische Rijk. De paus had de geestelijke macht: hij zorgde voor het juiste 

geloof. De keizer had de wereldlijke macht: hij bewaarde de vrede en welvaart. 

schooltv.nl

https://quiz.ntr.nl/klassenquiz#/dashboard/quiz/6ce941a7

Hoe zorgde Karel de Grote er voor dat het Christendom verder werd verspreid in Europa?

kerstening: Mensen tot het christendom bekeren. Karel de Grote stuurde missionarissen op pad om heidense volken te kerstenen.

  Huiswerk bij deze les:

M: Mens en natuur blok 4 Karel de Grote

leerwerkboek blz. 62 t/m 68

m. online opdr. 1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 10

Les 2

• vertellen dat het Byzantijnse Rijk bijna 1.000 jaar langer bestond dan het West-Romeinse Rijk.
• vertellen hoe de islam is ontstaan.
• uitleggen hoe de islam zich verspreidde.
• vertellen hoe moslims in het Arabische Rijk met andere geloven omgingen.

Het Oost Romeinse Rijk

• Het Romeinse Rijk was erg groot en moeilijk te besturen.
  
• In 285 opgesplitst in twee delen: het West-Romeinse Rijk en het Oost-Romeinse Rijk.
  
• Elk rijk had een eigen keizer en een eigen hoofdstad.
  
• Toen het West-Romeinse Rijk in 476 instortte, bleef het Oost- Romeinse Rijk bestaan.
  
• Dit rijk werd ook wel het Byzantijnse Rijk genoemd. De hoofdstad 

      was Constantinopel. (Nu Istanbul in Turkije)  

We lezen samen !

Het Arabische Rijk           

                      Bladzijde 70 in leerwerkboek 4

Wie is de profeet van de Islam?
Hoe heet het heilige boek van de Islam?

Profeet: Mohammed

Heilige boek: Koran

De islamitische cultuur

• In Al-Andalus woonden moslims, christenen en joden vreedzaam naast elkaar.
  
• Iedereen mocht zijn eigen geloof houden, maar er waren wel regels. Christenen mochten bijvoorbeeld geen klokken luiden of kerken bouwen en ze moesten de moslims met respect behandelen.
  
• Het had veel voordelen om moslim te zijn. Moslims betaalden bijvoorbeeld minder belasting en de landbouwgrond werd opnieuw verdeeld onder de arme moslimboeren. Steeds meer christenen bekeerden zich daarom tot de islam.

De islamitische cultuur

• De Arabische religie, taal en cultuur verspreidden zich snel, maar ze werden ook beïnvloed door de cultuur van de overwonnen volken.
  
• De Arabieren leerden in India cijfers waarmee ze veel eenvoudiger konden rekenen. Die kennis namen zij mee naar Europa. Wij 

     rekenen nu nog steeds met de Indisch-Arabische cijfers.

• Kennis was voor moslims erg belangrijk.

De Islam was in de middeleeuwen tolerant tegenover andere culturen

1. Waar
2. Niet waar

  Huiswerk bij dit blok

M: Mens en natuur blok 4 Karel de Grote

zie weektaak

PO Strip maken over Karel de Grote

Stripverhaal Karel de Grote

Als praktische opdracht voor M&M ga je een stripverhaal maken over Karel de Grote, het leenstelsel en het geloof. Je werkt alleen of met zijn tweeën.

Bedenk een verhaal over Karel de Grote en de leenmannen.

Verwerk de volgende drie punten in je stripverhaal:

- Zorg dat in je strip duidelijk wordt wie Karel de Grote was.

- Je moet ook laten zien hoe belangrijk het geloof was (gebruik daarbij het begrip Kerstening).

- Als laatste moet je in je verhaal laten zien hoe het leenstelsel werkte.

Check:

- Wordt er duidelijk wie Karel de Grote is?

- Is de rol van het geloof duidelijk?

- Is het Leenstelsel duidelijk?

- Is het een duidelijk verhaal?

- Is het mooi/creatief vormgegeven/getekend?

Tips:

- Bedenk eerst een verhaal en bedenk hoe je dit wil gaan vertellen (hoeveel ruimte heb je nodig).

- Maak eerst een schets en daarna pas je echte stripverhaal.

- Je kunt je verhaal tekenen, of gebruik een online tool (bijvoorbeeld Canva)

- Je kunt onderstaande stappen volgen:

1. Bepaal eerst welke informatie je wilt vertellen

2. Schrijf de tekst die in het verhaal komt eerst op

3. Bepaal dan hoeveel plaatjes je nodig hebt om je stripverhaal uit te beelden

4. Maak schetsen van de verschillende plaatjes

5. Werk het stripverhaal uit en schrijf de tekst bij de plaatjes

Beoordeling:

Onderdeel Max Score Uitleg

Algemeen werkstuk

Titelblad (naam en klas) 5

Inleiding 5

Inhoudsopgave + paginanummering 5

Op tijd ingeleverd 5

Strip

Uitleg Karel de Grote 10

Uitleg begrip kerstening 10

Uitleg leenstelsel 10

Standplaatsgebondenheid verhaal 10

Rol geloof duidelijk uitgelegd 10

Uiterlijke verzorging

Minimaal 2 A4 5

Duidelijk verhaal 10

Goed Nederlands 5

Gepaste plaatjes 5

Creativiteit 5

Totaal 100

Let op:

- Kijk het filmpje terug in LessonUp of lees in blok 4 terug als je niet meer weet wie Karel de Grote was.

- Je maakt je strip op minimaal 2 kantjes (a4). Meer mag ook!

- Zorg dat je stripverhaal genoeg tekst en tekeningen heeft.

Tips:

- Bedenk eerst een verhaal en bedenk hoe je dit wil gaan vertellen (hoeveel ruimte heb je nodig).

- Maak eerst een schets en daarna pas je echte stripverhaal.

- Je kunt je verhaal tekenen, of gebruik een online tool (bijvoorbeeld Canva)

- Je kunt onderstaande stappen volgen:

1. Bepaal eerst welke informatie je wilt vertellen

2. Schrijf de tekst die in het verhaal komt eerst op

3. Bepaal dan hoeveel plaatjes je nodig hebt om je stripverhaal uit te beelden

4. Maak schetsen van de verschillende plaatjes

5. Werk het stripverhaal uit en schrijf de tekst bij de plaatjes

   Toetsweek Mens & Natuur Blok 1-4.

   Leer de volgende punten:

• Kennen en kunnen van blok 1 - 4
• Begrippen
• Oefen de oefentoetsen van ieder blok
• Bekijk alle LessonUps van dit boek
• Maak de samenvattingsopdrachten (deze staan bij 'Afsluiting')