V5A 1e instructieles periode 2

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

WELKOM

            

            bij de les Nederlands 

                                      

van 19 november

lesdoelen

• Je weet waaraan je werkt in periode 2.
• Je hebt de modulewijzer gedownload via Som.
• Je kent de site literatuurgeschiedenis.org.
• Je hebt een aantekeningenschrift.
• Je kent de belangrijkste kenmerken van de 16e en 17e eeuw.
• Je weet welk 17e-eeuws toneelstuk je gaat lezen.
• Je kent de kenmerken van 17-eeuwse toneelstukken.

studieplanner

- Er wordt van je verwacht dat je het werk bijhoudt volgens de planner.

- In de les worden eventueel enkele opdrachten besproken.

- Er komen geen schriftelijke 'antwoorden'.

- Met behulp van de richtvragen is de belangrijke informatie uit de artikelen te halen.

LITERATUURGESCHIEDENIS

• literatuur: boeken, verhalen, poëzie, toneel, liederen
• literatuur weerspiegelt de maatschappij
  
• literatuur heeft (vaak) een boodschap
• literatuur leert je je verplaatsen in andersdenkenden
• literatuur is spelen met taal
• literatuur verandert, maar blijft in de basis hetzelfde

maatschappelijke veranderingen 

16e eeuw

- Spaanse overheersing: katholieke kerk bepaalt

- Luther en Calvijn: afzetten hiertegen = protest         protestantisme 

- 1517: 95 stellingen van Luther tegen wantoestanden kerk

- 1566: beeldenstorm                          

- 1568: begin Tachtigjarige Oorlog (tot 1648)

- 1584: Willem van Oranje (leider opstand tegen Spanje) vermoord

- eind 16e eeuw: protestanten uit de buurt van Antwerpen vluchten naar 

                                                                                               het noorden

       17e eeuw

- komst vluchtelingen       groei en bloei Amsterdam       VOC

- bloei kunst en cultuur: toneel, gedichten, liederen, verhalen

- proza: waardering waarheidsgetrouwe reisverhalen; 

  fantasieverhalen geen aanzien

- toneel: navolgen klassieke schrijvers: renaissance 

  (translatio, imitatio, aemulatio)

                   

 tragedie

- hooggeplaatste personages;

- hoogdravend/verzorgd taalgebruik;

- held gaat ten onder;

- 5 bedrijven gescheiden door 

   4 reien;

- eventueel 3 eenheden: tijd, plaats, 

    handeling

komedie en klucht

komedie:

- gewone burgers;

- dagelijks taalgebruik;

- dagelijks leven/komische situaties/spotten 

   met burgerlijke moraal;

- goede afloop.

klucht:

- personages laag op maatschappelijke ladder: dieven, hoeren, boeren;

- boers taalgebruik + schelden, vloeken etc;

- primaire driften: vreten, zuipen, vrijen ;

- goede afloop.

TONEEL

TONEELSTUKKEN

Gijsbrecht van Amstel: nadat de vijand vertrokken is, waant Amsterdam zich veilig, maar het tegendeel is waar.

Warenar: Warenar heeft een pot met goud verstopt en verdenkt iedereen ervan die te willen stelen.

De Spaanse Brabander: Jerolimo is straatarm, maar doet zich voor als een rijk man.

Joseph: Joseph zoekt zijn broers op, maar deze verkopen hem als slaaf.

GROEPSINDELING

• Stel 4 groepen samen van gelijke grootte.
  
• 25 leerlingen / 4 = 6 of 7 per groep
• Maak met je groep een toneelstuk-topdrie.
• Meld deze bij de docent.
• Lees de presentatie-eisen vast door (e-book pagina 5).
• Bespreek met je groep de aanpak.
• Informeer bij de docent welk stuk jouw groep gaat lezen.
• Presentaties in periode 3.

vóór de volgende instructieles = 3 december

• Lees het toegewezen toneelstuk volgens afspraken met je groep.
• Maak de opdrachten op pagina 6 t/m 10.


• Kies en lees een derde modern literair werk voor je leeslijst.
• Bereid de taalkundepresentatie voor.

taalkundepresentatie

Opdracht: Geef een miniles van 5 minuten over een taalkundig onderwerp.

1. Neem de hoofdvraag als uitgangspunt.
2. Bepaal met je groep wat er in ieder geval besproken moet worden.
3. Stel een powerpoint samen met duidelijke slides over de deelonderwerpen. De powerpoints worden samengevoegd tot een taalkundedocument.
4. in periode 2 geef je de miniles.