§4 voorplanting bij planten

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

voortplanting bij planten.     

onderwerpen die aan bod komen

stuifmeelkorrels & eicellen

bestuiving
insecten- of windbloeiers

ontstaan van vruchten & zaden

zaadverspreiding

levenscyclus van planten

geslachtelijke & ongeslachtelijke voortplanting

• (vaak) klein en onopvallend gekleurd

• De kroonbladeren zijn meestal groen
  

Insecten-bestuiving

- Gekleurd en groot kroonblad

- Korte meeldraden

- Korte stempel

- Weinig en kleverig stuifmeel

Bloemen voor voortplanting

Voortplanting 

Stamper

= Vrouwelijk voortplantingsorgaan

Onderdelen: 

Stempel, stijl, vruchtbeginsel

De eicel = vrouwelijke voortplantingscel

Meeldraad = mannelijk voortplantingsorgaan

Bestuiving en Bevruchting

Je kunt uitleggen wat de volgende begrippen met elkaar te maken hebben:

meeldraad, helmdraad, helmknop, helmhok, stuifmeelkorrels, bestuiving, pollenbuis, mannelijke geslachtscellen, kern, stamper, stempel, stijl, vruchtbeginsel, zaadbeginsel, eicel, zaadhuid, zaad, kern, bevruchting, zygote, delen van cellen.

Bestuiving

Zelfbestuiving = als stuifmeel op 

de stamper van dezelfde plant 

komt

Kruisbestuiving = als stuifmeel 

op de stamper van een andere 

plant komt

Hoe heet het vrouwelijke gedeelte van de bloem

1. Stempel
2. Stamper
3. Meeldraad
4. Helmhokje

Hoe heet het mannelijke gedeelte van de bloem

1. Stempel
2. Stamper
3. Meeldraad
4. Helmhokje

Welke onderdelen van een bloem hebben vaak mooie, opvallende kleuren?

1. De kelkbladeren
2. De stamper
3. De kroonbladeren
4. De meeldraden

Wat eet je bij PREI?

1. stengels
2. wortels
3. bladeren (+ stengel)
4. bloemen

Wat eet je bij ANDIJVIE?

1. wortels
2. stengels
3. bladeren
4. vruchten

Wat eet je bij rode BIETJES?

1. wortels
2. zaden
3. stengels
4. vruchten

Wat eet je bij WITLOF?

1. vruchten
2. bloemen
3. stengels
4. bladeren

Wat eet je bij MAIS?

1. bloemen
2. vruchten
3. wortels
4. zaden

Wat eet je bij ASPERGES?

1. wortels
2. stengels
3. bladeren
4. vruchten

Wat eet je bij doperwtjes?

1. wortels
2. vruchten
3. zaden
4. bloemen

Wat eet je bij AARDAPPELS?

1. wortels
2. stengels
3. vruchten
4. zaden

Wat eet je bij RODE KOOL?

1. vruchten
2. bloemen
3. zaden
4. bladeren

Ongeslachtelijke voortplanting

Geslachtelijke voortplanting

Voortplanting

Ongeslachtelijke voortplanting

Ongeslachtelijke voortplanting

1.  Stek
2. Deling
3. Uitlopers
4. Bol
5. Knol
6. Wortelstok

Hoe ontstaan zaden?

Na de bestuiving moet de stuifmeelkorrel vanaf de stempel bij de eicel komen. ( vruchtbeginsel) onderin de stamper.

In het vruchtbeginsel zitten de zaadbeginsels met eicel.

bevruchting: wanneer de celkernen van de stuifmeelkorrel en de eicel samen smelten.

Wat gebeurt en na de bevruchting?

Kroonbladeren en kelkbladeren verschrompelen.

Vruchtbeginsel gaat groeien en wordt een vrucht, tegelijkertijd groeien er zaden.

Zaden: verspreiding door plant

Zaden: Verspreiding door dieren

Zaden: verspreiding door wind

Eenjarige planten

Deze planten doorlopen hun levensloop in een jaar. alleen de zaden overwinteren

Twee jarige planten 

in het eerste jaar maken ze wortels en stangels aan. de wortels overwinteren en in het tweede jaar komt de plant opnieuw op. dat jaar zal een tweejarige plant bloemen vormen. 

Meerjarige planten 

Meerjarige planten groeien net als tweejarige planten. het verschilt echter per plant waneer ze in bloei raken. sommige planten bloeien maar eens in de 30 jaar. 

kruidachtige planten overwinteren alleen de wortels 

bij houdachtige planten overwinterd de wortels en de stengels. 

Levenscyclus

Kieming, groei, bloei en vruchtzetting

1. Wat is er nodig?
   
2. Wat zijn éénjarige en tweejarige planten?
3. Wat zijn overblijvers?

Bij planten komt zowel geslachtelijke als ongeslachtelijke voortplanting voor.

Bij ongeslachtelijke voortplanting groeit een deel van een plant uit tot een nieuwe plant.

Bij ongeslachtelijke voortplanting zijn er géén twee ouderplanten nodig.

Ongeslachtelijke voortplanting kan op verschillende manieren plaatsvinden.

Bij planten komt zowel geslachtelijke als ongeslachtelijke voortplanting voor.

Bij ongeslachtelijke voortplanting groeit een deel van een plant uit tot een nieuwe plant.

Bij ongeslachtelijke voortplanting zijn er géén twee ouderplanten nodig.

Ongeslachtelijke voortplanting kan op verschillende manieren plaatsvinden.

Deling

Stekken

Knollen

Bollen

Uitlopers en wortelstokken

www.youtube.com

Bestuiving in het water

Voorbeelden van bestuiving onder water zijn het Nimfkruid (afbeelding) waarvan de pollen zwaarder zijn dan het water; hij zakt dus naar beneden en wordt opgevangen door de stempel eronder.

In andere gevallen hebben de pollen een luchtzakje, ze stijgen op naar de stempels erboven; (zeegras).

De regen treedt ook op als stuifmeeloverbrenger. Bij de Anemoon loopt het bloempje vol water; de pollen komen bovendrijven en als het water verdampt bestuift hij de stempel