H2 - Cultuur van de kerk - 4v - les 1 en 2

• Kunst algemeen
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

H2 - Cultuur van de kerk

Middeleeuwen

11e eeuw tot en met de 14e eeuw

Over welke tijd hebben we het?

Vroege Middeleeuwen 500-1000

Hoge Middeleeuwen 1000-1300

Late Middeleeuwen 1300-1500

Oefening 1

Wat weten we over de middeleeuwen?

1. Maak per groep een mind-map. Schrijf alles op wat je weet over de middeleeuwen. 

2. Na 2 minuten draai je door naar het volgende blad en vul je aan. 

3. Weer 2 minuten later ga je naar het volgende blad en vul je aan. 

4. Je eindigt weer bij je eigen mind-map. Bekijk het eens goed. Staan er nieuwe dingen op? 

En toen?

• Van 500 - 1000 = de vroege middeleeuwen. 
• Een verdeeld Europa met allemaal stammen en volkeren. 
• Veel geweld, volksverhuizingen en ziektes. 
• Christendom groeit gestaag. 
• In het jaar 1096 vind de eerste kruistocht plaats. 

Kruistochten/ pelgrimstochten / handelsroutes

Er is een enorme uitwisseling van culturen en kennis door
Kruistochten/ pelgrimstochten / handelsroutes. 

Opdracht

• Deel de klas in 3 groepen. Iedere groep doet onderzoek naar Kruistochten/ pelgrimstochten / handelsroutes 
• Presenteer aan elkaar wat je weet. 
  
• Geef aan wat het is, wat het doel was en of er nog andere bijzonderheden te vertellen zijn. 
• Onderzoek in 5 min: presenteer in 2 min. 

Kruistochten
Kruistochten waren militaire expedities van christenen om het Heilige Land, vooral Jeruzalem, te heroveren op de islam. Ze hadden een religieus doel, maar brachten ook politieke en economische voordelen en culturele uitwisseling met zich mee.

Pelgrimstochten

Pelgrimstochten waren spirituele reizen naar heilige plaatsen, zoals Santiago de Compostela, om boetedoening te doen en dichter bij God te komen. Het was een persoonlijke en vreedzame daad van geloof.

Handelsroutes

Handelsroutes waren netwerken voor de uitwisseling van goederen zoals specerijen en zijde. Ze bevorderden niet alleen handel, maar ook de verspreiding van kennis en ideeën tussen verschillende regio’s.

Kennisoverdracht en culturele vermenging

Hoewel we de aanname doen dat de middeleeuwen een tijd was van stilstand of zelfs achteruitgang, was er veel uitwisseling van culturen en kennis. Zowel vanuit het Oosten naar het Westen als van het Westen naar het Oosten. 

De Islam was groot, misschien wel op zijn grootst, en nam delen van Europa in. Christelijk Europa zag dit als een dreiging en zette kruistochten in. Dit moet voor veel Islamitische gebieden heel dreigend zijn geweest. Kun je je voorstellen hoe dat in deze tijd zou zijn? Is dat ook in deze tijd? 

De kerk

De kerk is het middelpunt van de middeleeuwse Westerse samenleving. Het gebouw vaak letterlijk in het midden van een dorp of stad, maar ook figuurlijk. Alles draait om de kerk en het geloof. 

De kerk staat centraal. 

Er ontstaat een standenmaatschappij. Zet de standen in de goede volgorde. 

Eerste stand

Tweede stand

Derde stand

Boeren

Burgers

Kerk

Adel

Wie zou dan de grootste opdrachtgever voor de kunsten zijn geweest?

1. Kerk
2. Adel
3. Burgers
4. Boeren

Hoe kan het dat er eenheid ontstaat tussen de (kerkelijke) kunst?

1. Omdat er wetten worden geschreven dat alles hetzelfde moet zijn
2. Omdat de kloosterorden kunst en kennis met elkaar delen
3. Omdat God dezelfde boodschap aan alle kunstenaars stuurt
4. Omdat het toevallig zo hetzelfde ontwikkelt.

Wat betekent het begrip "Kerstening". Zoek het op maar gebruik je eigen woorden.

Kerstening / christianisatie / evangelisatie

In deze periode wilde de kerk haar invloed vergroten en zoveel mogelijk mensen tot het christendom bekeren. Dit werd gezien als een goddelijke opdracht. Het geloof verspreiden ging vaak samen met politieke macht: koningen en edelen werkten samen met de kerk om hun gebieden sterker te maken en de bevolking te verenigen.

De kerstening van heidense feesten gebeurde door bestaande gebruiken en tradities aan te passen en te verbinden met het christelijke geloof. Op deze manier konden missionarissen het christendom aantrekkelijker maken voor heidense volken. 

Waarom zou de kerk ervoor kiezen om Heidense feesten te gebruiken om hun geloofsovertuiging verder te verspreiden?

Voorbeelden van "Heidense" feesten
die gekerstend zijn.

Huiswerk

Maak vraag 1 t/m ....... van het werkboek