H4 Taalverzorging | grammatica | werkwoord & voltooid deelwoord (7, 11-14)

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo lwoo, b
• Leerjaar 1

H4 Taalverzorging

4.1 Grammatica

herhaling: 

- werkwoorden

- werkwoordsvormen

- persoonsvorm

nieuw: 

- hele werkwoord

- voltooid deelwoord

Wat weet je nog over de persoonsvorm?

PERSOONSVORM

In iedere zin staat een persoonsvorm (pv). 

De persoonsvorm is het werkwoord dat verandert als je de zin in een andere tijd zet. 

De zin in een andere tijd zetten, noemen we de tijdproef.

Voorbeeld

BELLEN

 Ali belt zijn vriend.          -->          Ali belde zijn vriend.

belt = de persoonsvorm. 

Zet de zin in een andere tijd.

Romy speelt gitaar.

Wat is dus de persoonsvorm in de zin?

Romy speelt gitaar.

Toelichting opdr. 10 (blz. 84)

HELE WERKWOORD

- de wij-vorm van het werkwoord

- ook wel de 'woordenboekvorm' genoemd

- eindigt bijna altijd op -en 

hele werkwoord

VOLTOOID DEELWOORD

Dit is de vorm van het werkwoord die bij een persoonsvorm van 'hebben', 'worden' of 'zijn' in de zin staat.

Ali heeft zijn broer gebeld. 

Piet wordt naar het ziekenhuis gebracht.

Janneke is door de dokter onderzocht.

pv + voltooid deelwoord
(bijv. heeft gewerkt)

Het paard graast in de stal.
graast =

1. pv
2. heel werkwoord
3. voltooid deelwoord

Ik heb mijn jas gepakt
gepakt =

1. pv
2. heel werkwoord
3. voltooid deelwoord

Johanna moet naar school lopen.
lopen =

1. pv
2. heel werkwoord
3. voltooid deelwoord

Jeske heeft een nieuwe tas gekocht.
heeft =

1. pv
2. heel werkwoord
3. voltooid deelwoord

De leerlingen weten het antwoord van de vraag niet.
weten =

1. pv
2. heel werkwoord
3. voltooid deelwoord

Ik heb nog nooit gevlogen
gevlogen =

1. pv
2. heel werkwoord
3. voltooid deelwoord

Deze klas kan supergoed werken.
kan =

pv | heel ww | vdw

Mijn juf houdt van roze.
houdt =

In de bioscoop draait een leuke film.
draait =

Hij moet dat wel geloven.
geloven =

Deze fiets is kapot.
is =

Mijn auto is niet gekeurd.
gekeurd =

Mijn konijn heeft koude oren gekregen.
gekregen =

WERKWOORDSVORMEN

Een werkwoord (ww) kan verschillende vormen hebben. 

persoonsvorm | hele werkwoord | voltooid deelwoord

Voorbeeld

BELLEN

1) Ali belt zijn vriend.         [belt is de persoonsvorm]

2) Ali zal morgen zijn vriend bellen.         [bellen is ______________]

3) Ali heeft zijn vriend gebeld.         [gebeld is _________________]

Huiswerk

m. opdr. 7 + 11 t/m 14 (blz. 82-86)