Bevolking en duurzaamheid lesweek 2 ingekort 2021

• Aardrijkskunde
• HBO
• Studiejaar 4

Bijeenkomst lesweek 2

Vergrijzing en demografisch dividend 

Simpson's paradox en standaardiseren

Fertility en Gender

Vorige week:

Bevolkingsdiagrammen

Groei wereldbevolking

Demografische transitie

Levensverwachting

Sterfte

Doelen bijeenkomst

Je kunt de concepten vergrijzing en demografisch dividend uitleggen en toepassen in verschillende regio's

Je begrijpt wat het effect is van standaardiseren van gegevens.

Je kent vier factoren die invloed hebben op de vruchtbaarheid en kunt aangeven in hoeverre  en hoe deze te beinvloeden zijn.

Je kunt de veranderende houding tav genderaspecten in de bevolkingsgeografie verklaren

Je bent je bewust van het normatieve aspect van bevolkingsgeografie

Vergrijzing: heeft Guido Weijers gelijk? Upload jouw argument

Waarom vinden we vergrijzing een probleem? En geef ook een oplossing?

VN, https://www.un.org/en/development/desa/population/publications/pdf/ageing/WorldPopulationAgeing2019-Highlights.pdf

https://www.un.org/en/development/desa/population/publications/pdf/ageing/WorldPopulationAgeing2019-Highlights.pdf

Wat is demografisch dividend?

1. Een uitkering vanaf een bepaalde leeftijd
2. Een fase in de demografische transitie
3. Een premie als je kinderen krijgt
4. Nooit van gehoord, vertel meer!

De fase voor vergrijzing: 

Demografisch dividend

driehoek ,      granaat,    ui

grijze druk

Groene druk

Werkende bevolking

Dividend of Disaster?
Voorbeeld Egypte
(Gould, 2015)

"Demografisch dividend" mogelijk vanaf ca 2005 Maar: Politieke onrust en economische crisis sinds 2010. Jeugdwerkloosheid 40% (2012) 

Foto Daily mail, 2011

Demografisch dividend benutten?

- uitgaven onderwijs minimaal constant houden
- UPE* vaak wel in zicht; instroom VO verhogen
-investeren in structurele veranderingen economie
- en in de tweede helft van je demografisch gunstige periode: voorsorteren op vergrijzing

*Universal Primary Education

 Brazilië socio-economisch (tot 2010)

Sterke economische groei
Teruggang ongelijkheid
Lage uitgaven aan onderwijs
Bolsa familia
Hoge uitgaven per oudere
Cash transfers oud - jong

Sicsu, 2016, cc

Jeugdwerkloosheid: ca 20%
Kinderarbeid 8-14: ca 8% (Ecuador: 4% !)
Bovenbouw VO: 55% vd jongens, 64% vd meisjes
PISA scores: "dismal" (Levy, 2013, p. 197)

Bolsa Familia

Conditional cash transfer program
Verplichtingen zoals bezoeken consultatiebureau, aanwezigheidsplicht school
Nu aantal kinderen afneemt: optie om te verlengen tot 15+?

Pensioen in Brazilië

• Na 30 dienstjaren
• Informele sector betaalt niet mee, krijgt wel (met 55/60 jaar)
• Pensioenen essentieel in armoedebestrijding ouderen
• en hun families
  

canvas.hu.nl

https:

Hoe zou je het COVID voorbeeld kunnen standaardiseren?

Standaardiseren

Invloed van verschillen in samenstelling van bevolking uitschakelen

Eerst assen benoemen, figuur rustig bekijken, vragen laten stellen

Waarom daalt de TFR?

Welke factor heeft de minste correlatie met de TFR?

1. BNP/hoofd
2. kindersterfte
3. participatiegraad onderwijs
4. religie

De demografische transitie in Afrika...

1. Begon later dan in EU
2. Begon met hogere uitgangswaarden dan EU
3. Duurt langer dan in EU
4. Verloopt sneller dan in Azie

na deze dia bordtekening met DTM in Europa en DTM in Afrika over elkaar: hogere uitgangswaardes, snellere daling sterfte, maar nu...?

Dan Azie / Z-A

Teken in 1 figuur:

Demografische transitie EU

Demografische transitie Afrika

Waarbij je het effect van het verschil zichtbaar maakt

Waarom daalt de TFR?

Omdat de ideale gezinsgrootte daalt. Waarom?

- daling kindersterfte

- overgang van agrarische economie naar industrie / diensten, urbanisatie, i.c.m. onderwijs

- emancipatie

Welke factoren zijn van invloed op de TFR?

Bongaarts, 1978, via https://www.researchgate.net/figure/Bongaarts-framework-for-analyzing-the-proximate-determinants-of-fertility-Bongaarts_fig1_273575038

Is de transitie te versnellen?

Bongaarts, 1978, via https://www.researchgate.net/figure/Bongaarts-framework-for-analyzing-the-proximate-determinants-of-fertility-Bongaarts_fig1_273575038

Waar kan men op sturen in Afrika?

Socio-economische ontwikkeling doorzetten:

- kindersterfte verder omlaag

- onderwijsparticipatie verder omhoog

- Voorlichting om ideale gezinsgrootte te laten dalen

En dan:

- Tegemoetkomen aan behoefte anticonceptie

Men wil wel, maar....... "unmet need for contraception" 

Kennis

Beschikbaarheid

Kosten (ook reiskosten bv)

Angst voor bijwerkingen en gezondheid

Bezwaren omgeving, echtgenoot, familie

Zorgen om culturele, sociale acceptatie