les 2 dd 2004

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Leesvaardigheid 

Amstelveen College

5V4 2020 - 2021

les 2 dd 20-04

Tip:

Houd je schrift bij de hand en maak aantekeningen!

Programma:

• Herhalen theorie 1: onderwerp, hoofdgedachte, hoofdvraag, kernzin
• Uitleg van het soort vragen dat gesteld kan worden
• Je oefent met een korte tekst om te zien hoe je ervoor staat (Quik Scan) en kijkt die zelf na
  
• Je begint met de oefenopgaven van theorie 1 en maakt ze uiterlijk in les 3 af
  

Wat is de definitie van het 'onderwerp' van de tekst?

Onderwerp van een tekst

Dat waar de tekst over gaat in één of een paar woordjes (maar nóóit een hele zin)

Wat is de definitie van de 'hoofdgedachte' van de tekst?

Hoofdgedachte

• Dat is het belangrijkste wat de schrijver over het onderwerp wil vertellen.
  
• De hoofdgedachte heeft ALTIJD de vorm van een HELE ZIN
  
• en de hoofdgedachte is NOOIT een VRAAG!
• De hoofdgedachte is het antwoord op de hoofdvraag
• Als je deze kent, heb je meer grip op de inhoud v.d. tekst

Hoofdgedachte, voorkeursplaatsen

• Titel
• Inleiding
• Slot
• -> Maar de hoofdgedachte hoeft niet altijd in de tekst te staan. Staat hij er niet in: je moet hem zelf formuleren

Hoofdgedachte en kernzin

• Een hoofdgedachte gaat meestal om een hele tekst
• Maar een alinea heeft ook een 'soort hoofdgedachte',  deze noemen we de kernzin
• De kernzin is meestal de 1e, 2e of laatste zin van een alinea

Ken je de kernzinnen van de alinea's:

• Dan kun je ook beter zien welke alinea's bij elkaar horen
  
• Dat is handig als je bijvoorbeeld een tekst moet indelen of tussenkopjes moet plaatsen

Waarom zou het belangrijk zijn te weten wat de tussenkopjes zijn?

Welke drie manieren van lezen ken je?

Drie belangrijkste manieren van lezen: lezen in drie rondes

1. Oriënterend lezen (je bekijkt alleen de titel + eerste en laatste alinea + tussenkopjes, plaatjes, auteur, publicatieplaats) en je weet hierna het onderwerp
   
2. Globaal lezen (je lees de eerste en laatste alinea's + de eerste en laatste zin van tussenliggende alinea's) je weet nu wat de deelonderwerpen zijn
   
3. Intensief lezen (je leest de tekst van begin tot eind + je zoekt de kernzinnen) je weet nu wat de hoofdzaken an de tekst zijn en begrijpt deze helemaal. Je weet wat de hoofdgedachte is

Tijdens de toets

• Lees de tekst in drie rondes
• Beantwoord de vragen 
• In de aangegeven volgorde, want soms hebben vragen met elkaar te maken
• Blijf niet te lang nadenken; soms vind je in een latere vraag aanwijzingen die je helpen bij de beantwoording van een eerdere vraag
• Noteer het antwoord op MC-vragen altijd als HOOFDLETTER

Tijdens de toets

• Controleer je antwoorden
• Heb je alle vragen beantwoord?

Vragen die in alle teksten voorkomen (1):

• Vragen waarbij je maar een klein tekstgedeelte hoeft te lezen:

•       * woorden of zinnen uit de tekst citeren
•       * iets uitleggen / iets met eigen woorden zeggen
• vragen over argumentatie beantwoorden:
•       * een standpunt vaststellen
•       * een argument herkennen
•       * typen redeneringen herkennen 
•       * de aanvaardbaarheid van een argumentatie beoordelen
•       * argumentatiefouten (drogredenen) herkennen

Vragen die in alle teksten voorkomen (2):

4. het taalgebruik in een tekst beoordelen

Vragen die in alle teksten voorkomen (3):

Vragen over grotere tekstdelen: een of meer alinea's

• functies van tekstgedeelten bepalen, waaronder de inleiding van de tekst

Vragen waarvoor je de hele tekst moet lezen

• een vraag over de titel van de tekst beantwoorden
• een tekst indelen
• de hoofdgedachte van een tekst bepalen
• het schrijfdoel van de auteur of de tekstsoort vaststellen

Aan het werk, hier heb je vandaag en donderdag tijd voor

• Vragen?
• Maak de Quick Scan af
• Kijk deze na m.b.v. het antwoordmodel op p. 112 (althans, bij mij)
• Bereken je cijfer
• Neem theorie 1 door, maak de tussenliggende opdrachten en kijk na m.b.v. het antwoordmodel (bij mij vanaf p. 114)
• Stel je vragen!