Les 19: Het Britse Rijk als economische wereldmacht

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 5

Overzicht lessen

Deelcontext: III

       - Lessen 1t/m 8: Theorie Deelcontext I

       - Lessen 9t/m 16: Theorie Deelcontext II

       - Les 17:  Start DCIII Industrieelkapitalisme

       - Les 18: De Wereldtentoonstelling

      -  Les 19: Sociale kwestie en politieke inspraak

      -  Les 20: Terugblik, tips bij beantwoorden vragen etc.

      

• Handelskapitalisme

• Industrieëlkapitalisme

Vrijhandel

- De regering van G.B. begreep dat de Britse economie gebaat was bij zoveel mogelijk vrijhandel.

- Om vrijhandel af te dwingen zetten de Britten desnoods de Royal Navy in, zelfs in gebieden die geen deel uit maken van het Britse Rijk.

- Niet alleen de regering vroeg hierom maar ook de ondernemers die rijk waren geworden door het industrieel kapitalisme.

Bestaande sociale klassen in Britse samenleving

Strikte klassenverdeling

Bovenklasse

Middenklasse

Arbeiders

Ontstaan nieuwe sociale klassen 

door de industrialisatie 

Strikte klassenverdeling

Nieuwe bovenklasse = ondernemers. Zijn boos, kunnen niet deelnemen aan politiek

Bovenklasse

Middenklasse

Arbeiders

Nieuwe bovenklasse

Achtergesteld?

In de industriële samenleving worden twee klassen steeds belangrijker, 

• de ondernemers,  fabriekseigenaren (gegoede burgerij)
  
• de arbeiders
  

maar zij hebben tegengestelde belangen!

Beide klassen voelden zich achtergesteld door de Britse politiek!

Ondernemers

Belangrijk voor de economische ontwikkeling van het rijk, 

maar geen politieke invloed 

> Vooral adel had invloed op de politiek

1832 - invoering Reform Bill

hierdoor meer invloed van ondernemers op het Lager huis!

Aanpassing binnen GB in het districtenstelsel

> Voorbeeld uitslag in Nederland 2010

Reform Bill 

1832

•  In Engeland werd er gestemd via het districtenstelsel. Per district werden vertegenwoordigers naar het parlement afgevaardigd. Districten waren verdeeld voor de IR daardoor hadden onbelangrijke regio's veel macht en de meeste industriegebieden juist weinig macht.

• Aanpassing in de wet: andere samenstelling van de districten, gebieden met sterke bevolkingsgroei (industriegebieden) kregen nu meer macht (=zetels) Uitbreiding kiesrecht waardoor ook relatief kleinere ondernemers en winkeliers aan verkiezingen mochten meedoen. De ondernemers krijgen hierdoor meer macht, adel & platteland verliezen macht.

0

Factory Acts

1833

• Kortere werktijden voor vrouwen en kinderen; kinderarbeid tot 9 verboden, kinderen moesten naar school!
• Veiligere werkomstandigheden
• Controle van de Factory Acts 
• Dit alles is het begin van de sociale wetgeving!

Niet alle arbeidersgezinnen waren gelukkig met de Factory Acts. Leg uit waarom niet.

Reform Bill

Factory Acts

hervorming districtenstelsel

verbod op kinderarbeid onder 9

uitbreiding kiesrecht

kinderen moeten 2 uur per dag naar school

controle op uitvoering wet

Britse Rijk als voorloper 

De industrialisatie en de koloniën zorgden ervoor dat Groot-Brittannië financieel, technisch en cultuur voor liep op de rest van de wereld

Dat werd duidelijk tijdens de Wereldtentoonstelling in 1851.

Bron analyse

Hoe? In tweetallen of alleen

1: Wat is de boodschap van de bron in combinatie met meerdere historische begrippen en bronelementen. 

2: Wat zou de maker van deze spotprent nastreven?

Uitkomsten: Bespreken klassikaal

Verwerking theorie

Hoe? In tweetallen of alleen

Wat? Het belang van de Wereldtentoonstelling aangeven

Uitkomsten: Bespreken klassikaal