LJ1 - 1.3 De Mens / LJ2 - 1.3 Ademhalen

• Biologie / Verzorging
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

	Vak: Biologie Hoofdstuk: 1.2 groei en ontwikkeling / 1.2 het ademhalingsstelsel
1.	Lesopening
2.	Terugblik
3.	Lesdoel
4.	Instructie
5.	Begeleid inoefenen
6.	Zelfstandig werken
7.	Evaluatie

1. Lesopening

LJ 1: Open je boek van biologie op bladzijde 28.

LJ2: Werkt verder aan een ander vak tot ik klaar ben met de instructie van LJ1. 

2. Terugblik LJ1

Beschrijf in je eigen woorden wat je hebt geleerd in de vorige paragraaf. 

Groei of ontwikkeling?
Een plant die langer wordt

1. Groei
2. Ontwikkeling

Groei of Ontwikkeling?
Er ontstaan bloemen...

1. Groei
2. Ontwikkeling

Groei of Ontwikkeling?
Er ontstaat een worteltje...

1. Groei
2. Ontwikkeling

Groei of Ontwikkeling?
Er ontstaan bloemen...

1. Groei
2. Ontwikkeling

3. Lesdoel LJ1 

Aan het eind van deze les kun je:

- verschillende typen ontwikkeling bij de mens beschrijven

- de levensfasen van de mens noemen met de leeftijden en kenmerken

Ontwikkeling van het lichaam

De mens ontwikkelt zich ook

• lichamelijke ontwikkeling
• geestelijke ontwikkeling
• motorische ontwikkeling

Lichamelijke ontwikkeling

Het lichaam ontwikkelt

De bouw van je lichaam verandert

Geestelijke ontwikkeling

Het verstand, het gevoelsleven en de persoonlijkheid ontwikkelen zich.

Motorische ontwikkeling

Je leert bepaalde ontwikkelingen

Een peuter leert lopen

Motorische ontwikkeling

lichamelijke ontwikkeling

geestelijke ontwikkeling

ontwikkeling van verstand, gevoelsleven en persoonlijkheid

het leren van bewegingen

het optreden van veranderingen in het lichaam van een mens

Hoort het bij lichamelijke of geestelijke ontwikkeling?

Jasper leert lopen.

1. Lichamelijke ontwikkeling
2. Geestelijke ontwikkeling
3. Motorische ontwikkeling

Tanden wisselen

1. Lichamelijke ontwikkeling
2. Geestelijke ontwikkeling
3. Motorische ontwikkeling

De baby herkent zijn oma.

1. Geestelijke ontwikkeling
2. Lichamelijke ontwikkeling
3. Motorische ontwikkeling

Bij welk type ontwikkeling ontstaat er baardgroei

1. Lichamelijke
2. Geestelijke
3. Motorische
4. Alle drie

Bij welk type ontwikkeling leer je fietsen?

1. Lichamelijke
2. Geestelijke
3. Motorische
4. alle drie

In de puberteit wordt je vaak voor het eerst verliefd. Dit is een voorbeeld van:

1. Lichamelijke ontwikkeling
2. Geestelijke ontwikkeling
3. Sociale ontwikkeling

Levensfasen van een mens

baby

peuter

kleuter

schoolkind

puber

adolescent

volwassene

oudere of bejaarde

Baby

Een mens wordt geboren als baby

0 tot 1 jaar

Een baby is afhankelijk van andere mensen

Tot 1 jaar groeit een baby erg hard > groeispurt

Peuter

1,5 tot 4 jaar

Leren praten en bewegen > motorische ontwikkeling

Kleuters

4 tot 6 jaar

Leren spelletjes doen, beldschem gebruiken, fietsen, tekenen, met andere kinderen spelen

Schoolkind

6 tot 12 jaar

• Leert lezen, schrijven en rekenen
• (geestelijke èn motorische ontwikkeling)

Puber

12-16 jaar

Groeispurt

In de puberteit vindt ook een sterke lichamelijke en geestelijke ontwikkeling

Adolescent

16-21 jaar

Leren zelfstandig te zijn/worden

Volwassen

Geheel zelfstandig

Fase duurt tot ongeveer 65 jaar

Oudere of bejaarde

Veel ouderen krijgen last van lichamelijke problemen

Op latere leeftijd hebben ze vaak hulp nodig

6. Zelfstandig werken

Je maakt zelfstandig opdracht 1 t/m 8 op blz 29 t/m 32.

Ben je klaar?

Dan kijk je je werk na

Daarna maak je de samenhang op blz 33

1. Lesopening LJ2 

Open je boek van biologie op bladzijde 25.

2. Terugblik LJ2

Beschrijf in je eigen woorden wat je de vorige paragraaf hebt geleerd. 

Belangrijke begrippen

Middenrif = de spier tussen de borstholte en de buikholte

Neusslijmvlies = vochtige slijmlaag in de neusholte

Trilharen = verplaatsen slijm met stofdeeltjes van de neusholte naar de keelholte

Huig = klepje dat de neusholte afsluit als je voedsel inslikt

Strotklepje = klepje dat de luchtpijp afsluit als je voedsel inslikt

Luchtpijp = holle buis waardoor lucht naar de longen stroomt

Bronchiën= Vertakkingen van de luchtpijp

Longblaasjes = deel van de longen waar zuurstof wordt opgenomen in het bloed

3. Lesdoel LJ2

Aan het eind van deze les kun je:

- de werking van de longblaasjes beschrijven

- de verschillen benoemen tussen ingeademde lucht en uitgeademde lucht

- beschrijven hoe een inademing en een uitademing tot stand komt. 

4. Instructie 

Longhaarvaten:

Aan de uiteinden van de vertakkingen van de bronchiën zitten longblaasjes. Rondom de longblaasjes zit een netwerk van kleine bloedvaatjes: de longhaarvaten.

Gaswisseling

In de longblaasjes zit lucht en in de longhaarvaten zit bloed. De wand van de longblaasjes is erg dun. Ook de wand van de bloedvaatjes is erg dun. Daardoor kunnen zuurstof en koolstofdioxide gemakkelijk door deze wanden heen:

• Zuurstof uit de lucht wordt door de wanden heen opgenomen in het bloed.

• Koolstofdioxide uit het bloed wordt door de wanden heen afgegeven aan de lucht.

De opname van zuurstof en de afgifte van koolstofdioxide via de longblaasjes noem je gaswisseling. De wanden zijn erg dun en de longblaasjes hebben samen een heel groot oppervlak. Daardoor gaat de gaswisseling in de longen heel snel.

Gaswisseling

De opname van zuurstof en de afgifte van koolstofdioxide via de longblaasjes noem je gaswisseling. De wanden zijn erg dun en de longblaasjes hebben samen een heel groot oppervlak. Daardoor gaat de gaswisseling in de longen heel snel.

Middenrifademhaling  =   Buikademhaling

Middenrif omlaag. Buikholte wordt groter en komt naar voren.

Middenrif omhoog. Buik gaat naar binnen en wordt weer plat.

Borstholte groter. lucht komt binnen.

Ribademhaling= borstademhaling

Uitademen: ribben en borstbeen omlaag, ruimte in de borstholte wordt kleiner.

6. Zelfstandig werken

Je maakt zelfstandig opdracht 1 t/m 8 op blz 28 t/m 32.

Ben je klaar?

Dan kijk je je werk na

Daarna maak je de samenhang op blz 33/34

Evaluatie

Hoe ging de les?

Zijn er nog onderdelen die je lastig vindt?

Huiswerk TJ1:                                          Huiswerk TJ2:

Dinsdag 21 september                       Dinsdag 21 september

1.3 opdracht 1 t/m 8 af                        1.3 opdracht 1 t/m 8 af