7.1 Alles werkt samen

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

7.1 Alles werkt samen

Leerdoelen

• Je kunt de opbouw van het lichaam van een organisme beschrijven in orgaanstelsels, organen, weefsels en cellen.
• Je kunt uitleggen hoe orgaanstelsels samenwerken, zodat je cellen altijd genoeg zuurstof en glucose voor de verbranding hebben.
• Je kunt uitleggen hoe je lichaam de hoeveelheid glucose in je bloed regelt.
• Je kunt uitleggen wat suikerziekte is en waardoor deze ziekte ontstaat. 

Zet de volgende componenten op volgorde van groot naar klein:

1

2

3

4

Cellen

Orgaanstelsel

Weefsel

Orgaan

Taken

• Cellen: kleinste bouwstenen
• Weefsel: groep cellen met zelfde vorm en functie
• Orgaan: groep weefsels/deel lichaam met eigen taak
• Orgaanstelsel: groep samenwerkende organen aan één taak
• Organisme: levend wezen

Zie bron 3

• Hoe herken je de luchtpijp en de slokdarm? 
• Wat is de borstholte, middenrif en buikholte?
• Ligt je hart links of rechts in je lichaam?

Orgaanstelsels

• Verteringsstelsel: voedingsstoffen uit voedingsmiddelen opnemen
• Ademhalingsstelsel: O2 in het lichaam brengen en CO2 uit het lichaam
• Uitscheidingsstelsel: afvalstoffen uit het lichaam verwijderen
• Bloedvatenstelsel: O2 en glucose door het lichaam vervoeren naar de cellen en CO2 en andere afvalstoffen van de cellen af

Hoe komen je cellen aan energie?

Energie ontstaat bij de verbranding van energierijke voedingsstoffen, zoals glucose. Voor de verbranding van glucose heb je zuurstof nodig.

Actieve orgaanstelsels:

• Verteringsstelsel -> glucose
• Ademhalingsstelsel -> zuurstof
• Bloedvatenstelsel -> beide

De verbranding van glucose

Verbranding vindt plaats in alle cellen van je lichaam. Door de vrijgekomen energie kun je bewegen, warm blijven, denken, stoffen maken en afbreken.

CO2 en water zijn afvalstoffen. CO2 wordt uitgescheiden via het ademhalingsstelsel en water via het uitscheidingsstelsel (nieren), zweten en uitademen.

Huiswerk 7.1 deel 1

Dinsdag 17 sept 6e lesuur

Aantekeningen afmaken!

Bestudeer blz. 8 t/m 12.

Maken + nakijken opdr. 2 t/m 11.

Welke 3 factoren heb je nodig bij een verbrandingsproces?

Welke stoffen ontstaan er na een verbranding

Welke stoffen hebben we nodig om te kunnen bewegen?

1. zuurstof, glucose
2. water, glucose
3. water, zuurstof
4. zuurstof, water, glucose

Waar haal je je energie uit?

1. slapen
2. eten
3. rennen
4. drinken

Wat zijn je afvalproducten?

1. co2 en energie
2. water en warmte
3. co2 en warmte
4. water, co2 en warmte

Leerdoelen

• Je kunt de opbouw van het lichaam van een organisme beschrijven in orgaanstelsels, organen, weefsels en cellen.
• Je kunt uitleggen hoe orgaanstelsels samenwerken, zodat je cellen altijd genoeg zuurstof en glucose voor de verbranding hebben.
• Je kunt uitleggen hoe je lichaam de hoeveelheid glucose in je bloed regelt.
• Je kunt uitleggen wat suikerziekte is en waardoor deze ziekte ontstaat. 

Bloedsuikerspiegel = glucosegehalte in bloed

Moet constant blijven

• Te laag: hersenen kunnen niet zonder glucose
• Te hoog: risico op diabetes type 2

Hormonen die glucosegehalte regelen

Hoge bloedsuiker na maaltijd =

Insuline -> glucose omzetten in glycogeen dat wordt opgeslagen in lever en spieren

Lage bloedsuiker na vasten =

Glucagon -> glycogeen wordt weer afgebroken tot losse glucose deeltjes en richting bloed

Adrenaline (uit bijnieren) bevordert productie van glucagon = meer glucose = energie!!!

Suikerziekte

Schrijf in je agenda

Dinsdag 17 sept 6e lesuur

Huiswerk (7.1 deel 2):

Lezen blz. 16 t/m 21

Maken en nakijken opdr. 12 t/m 20