3H blok 4 functiewoorden II & tekststructuren II

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Leesvaardigheid 3H-3V

H5 Toekomst

Functies van alinea's (functiewoorden) 

Tekststructuren 

Voordelen-en-nadelenstructuur

beschrijving van een probleem, verschijnsel of een ontwikkeling met positieve en negatieve kanten

overzicht van voor- en nadelen van het probleem, verschijnsel of ontwikkeling

een conclusie of een samenvatting

Bij de voordelen-en-nadelenstructuur wordt in de  inleiding een verschijnsel beschreven met duidelijke 

voor- en nadelen. In het middenstuk worden dan  bijvoorbeeld eerst alle voordelen en daarna alle 

nadelen behandeld en in het slotgedeelte vind je  dan een conclusie of een samenvatting. 

De hoofdvraag is: wat zijn de voor- en nadelen? 

Gaat de schrijver niet verder dan deze beschrijving, maakt hij zelf geen keuze of afweging,  dan heb je te maken met een uiteenzetting of een beschouwing. 

Als de schrijver duidelijk een keuze maakt, de voor- en de nadelen tegen elkaar afweegt en  een conclusie trekt, dan is er sprake van een betoog.

probleem- en oplossingstructuur

een probleem wordt beschreven

oplossingen voor het probleem

een afweging en aanbeveling

Bij de probleem-en oplossingstructuur benoemt de schrijver in de inleiding een probleem.

In het middenstuk geeft hij hiervoor allerlei oplossingen . In het slot weegt hij de oplossingen af en beveelt een oplossing aan.

probleem-oplossingsstructuur

- In de inleiding: het probleem (plus gevolgen)

- In het middenstuk: gevolgen (waardoor is het een probleem? wat merk je ervan?) / oplossingen worden ook aangedragen.

- In het slot: de beste oplossing wordt genoemd

signaalwoorden probleem-oplossing

Als je naar de stad wilt gaan, is het probleem dat je dat alleen met de auto kunt doen. Er rijden geen bussen en fietsen is te ver.

Een oplossing zou zijn als er kleine busjes zouden gaan rijden. 

Functies van tekstgedeelten/alinea's

Functiewoorden 

• Als je weet wat de functie van een tekstgedeelte is, begrijp je de tekst beter. 
• Vaak worden functiewoorden niet gegeven en moet je zelf de functie van een tekstdeel bepalen. 
• Signaalwoorden helpen je.
• Voorbeelden van functiewoorden: aanleiding, voorbeeld, anekdote, argument, constatering, definitie, gevolg, oplossing en verklaring.

Neem deze bladzijde achterin je boek voor je.

Leer dit uit het hoofd!

Deze functies komen vaak voor in teksten met de tekststructuren voordelen-en-nadelenstructuur en bewering-en-argumentenstructuur.

Wat is de juiste omschrijving bij het functiewoord?

tegenwerping

argument

afweging

advies

conclusie

bewering

ontkenning

argumentatie

nuancering

weerlegging

een stelling die de schrijver moet onderbouwen

De schrijver geeft te bewering weer en geeft aan dat hij het er niet mee eens is

de schrijver geeft meerdere argumenten

een bewering wordt iets afgezwakt door te laten zien dat er meer gezichtspunten zijn

Met tegenargumenten aantonen dat de argumentatie van de ander niet juist is

De schrijver maakt bezwaar tegen een eerdere argumentatie

reden waarom iemand iets vindt

voor- en nadele of mogelijke oplossingen worden tegen elkaar afgewogen

De schrijver geeft, meestal aan het eind, een goede raad of advies.

De schrijver komt tot een gevolgtrekking

Wat is de juiste omschrijving bij het functiewoord?

stelling

oproep

aanbeveling

samenvatting

conclusie

aanleiding

definitie

voorbeeld

constatering

uitwerking

reden om nu een tekst te schrijven over het onderwerp

omschrijving van wat er met een bepaald verschijnsel wordt bedoeld

beschrijving van één concreet geval

er wordt een verschijnsel/ontwikkeling vastgesteld

er wordt extra informatie gegeven over het onderwerp

Iemand doet een bewering over het onderwerp (niet feitelijk)

de schrijver vraagt de lezer iets te doen

goedbedoelde raad

beknopte navertelling

slotgedachte obv voorgaande

Welke functie past het best bij welk tekstonderdeel?

Inleiding

middenstuk

slot

bewijs

bewering

gevolgen

opsomming

theorie

conclusie

constatering

argumentatie

oorzaak

oplossing

afweging

argument

advies

verklaring

toelichting

nuancering

ontkenning

tegenwerping

weerlegging

aanleiding

samenvatting

oproep

aanbeveling

probleemstelling

Huiswerk

Zie planner

Na deze les, 

wil ik...

de uitleg nog 1 keer horen

meer voorbeelden krijgen

meer oefeningen maken

de leerstof thuis nog even bekijken

overgaan naar nieuwe leerstof

nog meer te weten komen over de leerstof

niet meer te weten komen over de leerstof

nog iets anders (vul de vraag op de volgende slide in)

Nog iets anders, namelijk...

Hoe vond je 

deze les?

😒🙁😐🙂😃