H4 bronnen van recht

• Handel
• MBO
• Studiejaar 1

een Europese Verordening is

1. ongeschreven recht
2. geschreven recht
3. niet bindend
4. jurisprudentie

Europese Verordening is

• geschreven recht
• heeft directe werking in alle lidstaten 
• gaat vaak over een bepaald onderwerp (voorbeeld: AVG, voedselveiligheid, rechten van vliegtuigpassagiers, medische hulpmiddelen)

jurisprudentie is

1. Europese Richtlijn
2. Internationaal Verdrag
3. autonomie
4. verzameling van rechterlijke uitspraken

wat is een Verdrag?

Verdrag

• een contract tussen twee of meer landen
• waarin afspraken staan 
• geschreven recht

de Europese Raad bestaat uit

1. Eurocommissarissen
2. staatshoofden en regeringsleiders
3. volksvertegenwoordigers
4. ministers met dezelfde portefeuille (onderwerp)

Europese Unie

• Europese Raad                => staatshoofden en regeringsleiders
• Raad van Ministers        => ministers met dezelfde portefeuille
• Europese Commissie   => iedere lidstaat levert 1 comissaris
• Europees Parlement     => Europese volksvertegenwoordiging  
• Europese Rekenkamer => controleert financiën van EU
• Hof van Justitie                => zorgt dat EU wetten door lidstaten op dezelfde                                                           manier wordt toegepast

het Europees Parlement

1. beslist over wetsvoorstellen + controleert het EU-beleid
2. controleert het Hof van Justitie

Een kenmerk van de rechtsstaat is de "Trias Politica" (driemachtenleer).
Leg in je eigen woorden uit wat dit inhoudt.

kenmerk rechtsstaat => Trias Politica 

• overheid heeft drie taken => wetgevende, uitvoerende (bestuurlijke) en rechtsprekende taak
  
  
• die taken worden uitgevoerd door verschillende overheidsorganen
  
  
• daardoor ontstaat een machtsevenwicht 

jurisprudentie 

• verzameling van rechterlijke uitspraken
• ongeschreven recht
• kan je vinden op www.rechtspraak.nl 

wat zijn de vijf rechtsbronnen?

vijf rechtsbronnen 

1. wet
2. jurisprudentie
3. internationale verdragen
4. Europese wetgeving 
5. gewoonterecht

een Algemene Maatregel van Bestuur wordt gemaakt door

1. de minister
2. de gemeenteraad
3. de regering
4. Provinciale Staten

wat?

wet

AMvB

ministeriële regeling

provinciale verordening

gemeentelijke verordening

door wie?

regering + Staten-Generaal

regering

minister

Provinciale Staten

gemeenteraad

waar of niet waar?

de regel dat je in een winkel netjes op je beurt wacht, is een rechtsregel

1. waar
2. niet waar

waar of niet waar?

de regel dat je stopt voor een rood verkeerslicht is een rechtsregel

1. waar
2. niet waar

rechtsregels

1. zijn gemaakt door de overheid
2. gelden voor iedereen
3. bij overtreding beslist de rechter wat er gebeurt

wat is een natuurlijk persoon?

noem 2 voorbeelden van een rechtspersoon

personen

• natuurlijk persoon => mens van vlees en bloed 
  
  
• rechtspersoon        => bedrijf, instelling of organisatie die zelfstandig rechten en plichten kan hebben

het staatsrecht gaat over ....

rechtsgebieden gaan over =>

• burgerlijk recht           => recht tussen personen
• staatsrecht                   => organisatie van Nederlandse staat
• strafrecht                      => verboden gedrag 
• bestuursrecht             => bestuurstaak van overheid
• internationaal recht => recht tussen landen

het Burgerlijk Wetboek is een wet uit het rechtsgebied

1. strafrecht
2. bestuursrecht
3. staatsrecht
4. burgerlijk recht

de Provinciewet is een wet uit het rechtsgebied

1. strafrecht
2. bestuursrecht
3. staatsrecht
4. burgerlijk recht

staatsrecht

is het rechtsgebied dat beschrijft hoe de Nederlandse staat is georganiseerd

voorbeelden: Grondwet, Gemeentewet, Provinciewet, Kieswet

het rechtsgebied dat relaties beschrijft tussen personen is het

1. bestuursrecht
2. burgerlijk recht
3. strafrecht
4. staatsrecht

aan normatieve regels

1. hoef je je niet te houden. Bij overtreding volgt geen straf
2. moet je je wel houden. Bij overtreding volgt een straf

een voorbeeld van een rechtsfeit is

rechtsfeit

• handeling met bedoeld rechtsgevolg                         => koopovereenkomst 
• handeling met onbedoeld rechtsgevolg                   => aanrijding 
• geen handeling maar wel feit met rechtsgevolg   => geboorte

een Europese Verordening

1. heeft directe werking in alle lidstaten
2. heeft geen directe werking in alle lidstaten

Europese Verordening is

• geschreven recht 
• heeft directe werking in alle lidstaten  
• gaat vaak over een bepaald onderwerp (voorbeelden: AVG, voedselveiligheid, medische hulpmiddelen )

een ministeriële regeling wordt gemaakt door:

1. Gedeputeerde Staten
2. de gemeenteraad
3. de regering
4. de minister

wat?

wet

AMvB

ministeriële regeling

provinciale verordening

gemeentelijke verordening

door wie?

regering + Staten-Generaal

regering

minister

Provinciale Staten

gemeenteraad

autonomie betekent dat een gemeente:

1. toestemming nodig heeft van de provincie
2. zelfstandig mag beslissen
3. auto's in eigendom kan hebben
4. toestemming nodig heeft van het Rijk

autonomie

lokale overheden (provincies en gemeenten) kunnen zelf beslissen over hun beleid

medebewind houdt in een provincie:

1. samen met rechters landelijke wetgeving uitvoert
2. zelfstandig beslist over wetgeving en beleid
3. samen met de Officier van Justitie landelijke wetgeving uitvoert
4. ook landelijke wetgeving en beleid uitvoert

medebewind

Landelijke wetgeving en beleid moeten worden uitgevoerd. Lokale overheden helpen hierbij. Dit helpen wordt medebewind genoemd.

gewoonterecht

1. bestaat niet meer
2. is geschreven recht
3. is Europees recht
4. is ongeschreven recht

wat is geen voorwaarde van gewoonterecht?

1. onafgebroken en sinds lange tijd als regel gebruikt
2. dat het is opgeschreven in een wet
3. vaak is herhaald
4. door de samenleving als regel wordt geaccepteerd

Welke uitspraak over rechtsbronnen is waar?

1. De belangrijkste rechtsbron is het verdrag
2. De belangrijkste rechtsbron is de gewoonte
3. De belangrijkste rechtsbron is de Wet
4. De belangrijkste rechtsbron is de jurisprudentie

Waar kun je jurisprudentie vinden?

1. in je wettenbundel
2. op www.rechtspraak.nl
3. op www.wetten.nl
4. jurisprudentie is ongeschreven recht, je vindt het niet terug

Ongeveer de                van het recht dat in Nederland geldt 

komt van de EU. Er zijn twee soorten wetgeving: Europese

                      en                      .  Een                                 werkt 

direct in Nederland. Dit staat in artikel   

De inhoud van een richtlijn moet eerst opgenomen 

worden in de                                     voordat het een 

 van het land kan zijn

 

    helft

verordeningen

richtlijnen

Europese verordening

93 GW

nationale wetgeving

rechtsbron