9.3

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Deze les

Terug blik vorige les

Uitleg 9.3

Gezamenlijk video afweer kijken bij dieren.

Daarna zelfstandig aan de slag: Lezen en maken 9.3 + 9.5 (doe je zelfstandig) en de stripverhaal antistoffen afronden.

Stripverhaal antistoffen

Infectieziekten, wat zijn dat?

1. antistoffen die ontstaan als je ziek bent
2. stoffen die je ingespoten krijgt bij een vaccinatie
3. ziekten die erfelijk zijn
4. ziekten waarmee je anderen kunt besmetten

Antistoffen

1. stoffen die witte bloedcellen maken om ziekteverwekkers onschadelijk te maken
2. stoffen die bloedplaatjes maken om ziekteverwekkers onschadelijk te maken
3. stoffen die rode bloedcellen maken om ziekteverwekkers onschadelijk te maken
4. stoffen die in ziekteverwekkers zitten

Ontsteking

1. is een reactie van je lichaam op een infectie
2. is een ziekte die je maar 1 x kunt krijgen
3. is een infectie
4. is een erfelijke ziekte

Immuun

1. je kunt de ziekte niet meer krijgen
2. behoorlijk ziek worden van een ziekte
3. een lichaamsvreemde stof
4. een spuit krijgen met zwakke ziekteverwekkers

Lichaamsvreemde stoffen

1. stoffen waarvoor je immuun bent
2. stoffen die niet in je lichaam thuishoren
3. stoffen waarvan je altijd doodziek wordt
4. stoffen die bij je lichaam horen

9.3 ziekten bestrijden 

leerdoelen 9.3

- Hoe word je ziek?

- Hoe werken de Antistofcellen?

- Hoe genees je?

- Waarvoor krijg je koorts?

- Wat gebeurt er als je ingeent word?

- Wanneer schakel je de afweer uit?

Hoe word je ziek?

- Micro-organismen -> meestal zijn ze onschuldig, maar van sommige kun je ziek worden -> Ziekteverwekkers. 

ziekteverwekkers : Bacterien, Schimmels en Virussen. 

Ziekteverwekkers kunnen via je mond, neus, geslachtsorganen of via wondjes je lichaam in komen -> dan heb je een Infectie of dan ben je Besmet.

Bij de dokter :)

Na de incubatietijd krijg je symptomen = ziekteverschijnselen zoals, misselijkheid of hoofdpijn.

 Diagnose = het vinden van een oorzaak van een ziekte. 

Prognose = dan verteld de huisarts aan de patient hoe de ziekte en het herstel zou verlopen. 

Extern, aspecifiek

• Mechanische afweer: huid, slijmvliezen
• Chemische afweer: zoutzuur maagsap, pH huid

Intern, aspecifiek

Witte bloedcellen voor

-algemene afweer: pus/ etter

-Antistofcellen: antigenen

9.3: ziekten bestrijden

 immuun: geheugencel  (witte bloedcel die jarenlang 

in het bloed aanwezig blijft)

immuniteit kan op verschillende manieren ontstaan:

actief: zelf antistoffen maken

passief: antistoffen binnenkrijgen

9.3: ziekten bestrijden

actief: zelf antistoffen maken

a. door besmetting met ziekteverwekker: je witte bloedcellen maken antistoffen, er worden geheugencellen achter gelaten. Op natuurlijke wijze besmet = natuurlijke actieve immuniteit 

b. door vaccinatie met antigenen: je krijgt verzwakte ziektemakers ingespoten (vaccin). je witte bloedcellen maken antistoffen, er worden geheugencellen achter gelaten. antigenen worden ingebracht = kunstmatige actieve immuniteit

9.3: ziekten bestrijden

passief: antistoffen binnenkrijgen

a. door injectie met antistoffen (serum). Je bent meteen immuun, echter geen aanmaak van geheugencellen. Antistoffen ingespoten = kunstmatige passieve immuniteit 

b. Baby's via de moeder. Tijdens zwangerschap antistoffen via de placenta of moedermelk. natuurlijke passieve immuniteit 

9.3: ziekten bestrijden

9.3: ziekten bestrijden

https:

Actieve immuniteit

Passieve immuniteit

zelf antistoffen maken

antistoffen ingespoten krijgen

Vaccin

Serum

Tijdelijk immuun

Blijvend immuun

Ziekten voorkomen

Beter worden

Waarom kan je maar een keer waterpokken krijgen terwijl je vaker de griep kan krijgen? (allebei virus)

Casus: Je bent gebeten door een hond en je hebt de tetanusbacterie binnen gekregen. De dokter geeft een injectie met serum (antistoffen).

Door welke soort immuniteit ben je niet ziek geworden?

1. Actief en natuurlijk
2. Actief en kunstmatig
3. Passief en natuurlijk
4. Passief en kunstmatig

Casus: Je wordt gevaccineerd (verzwakte ziekteverwekkers in je bloed) tegen baarmoederhalskanker (HPV virus). Je wordt hierdoor niet ziek maar je maakt wel antistoffen waardoor je immuun bent.
Door welke soort immuniteit ben je niet ziek geworden?

1. Actief en natuurlijk
2. Actief en kunstmatig
3. Passief en natuurlijk
4. Passief en kunstmatig

Casus: Een baby krijgt antistoffen tegen verschillende ziekteverwekkers via moedermelk omdat hij zelf de ziekteverwekkers niet kan aanvechten.

Door welke soort immuniteit is de baby niet ziek geworden?

1. Actief en natuurlijk
2. Actief en kunstmatig
3. Passief en natuurlijk
4. Passief en kunstmatig

Casus: Je krijgt de waterpokken (virus) één keer en daarna wordt je niet meer ziek als je dit virus nog een keer binnenkrijgt.

Door welke soort immuniteit ben je niet ziek geworden?

1. Actief en natuurlijk
2. Actief en Kunstmatig
3. Passief en natuurlijk
4. Passief en kunstmatig

Waarom zou je actieve immuniteit 'beter' kunnen noemen dan passieve immuniteit?

Wie kan het mooiste schema vinden waarin alle manieren van immuniteit in staan? (in het boek, maak foto zelf)

https:

Hoe gingen de vragen?
Leg uit.

Lezen en maken 9.3

en je stripverhaal over antistoffen inleveren.

Heb je nog vragen: Stel deze!

Klaar? Zelfstandig 9.5 doornemen en maken!