H2.2 -> Rivieren van ijs

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom!

Ga zitten, start je Chromebook op en ga naar LessonUp

Nee, ik heb geen Chromebook oplader, regel het zelf

Leg je schrift en pen op tafel voor aantekeningen straks

Hier de film UP voor tijdens het wachten

Wat gaan we deze les doen?

1. Herhaling leerdoelen H2.1

2. Leerdoelen H2.2

2. Uitleg H2.2

3. Vragen over uitleg H2.2

4. Verwerking

5. Afsluiting

Convergent

Divergent

Transform

erosie

verwering

sedimentatie

verwering

erosie

benedenloop

laagvlakte

middenloop

bovenloop

weinig erosie

veel erosie

veel sedimentatie

weinig sedimentatie

Leerdoelen H2.2

Aan het einde van de les weet je:

- hoe een gletsjer bijdraagt aan de afbraak en de opbouw van het landschap

- wat de kenmerken zijn van de bovenloop van de Rijn

- hoe de waterval van Schaffhausen is ontstaan

Het ontstaan van een gletsjer

Ontstaan van gletsjers

1. Het sneeuwt hoog in de bergen. 

2. Sneeuw veranderd in firn en hoopt zich op in het firnbekken. Dikke lagen firn drukken de lagen onder in elkaar tot ijs.

3. Ijsmassa beweegt de berg af door zijn gewicht.

De snelheid van een gletsjer is niet meer dan 40 à 50 m per jaar.

Gletsjers bevat ongeveer 87% van het zoete water op aarde. Gletsjers zijn vaak de bron van vele rivieren, zoals de Rijn, Donau, Gele rivier, Blauwe rivier, etc

firnbekken

Ophoping van firn.

firn

Korrelige, overjarige en ijsachtige sneeuw.

firnbekken

Op lagergelegen plaatsen hoog in de bergen hoopt de firn zich op en vormt een firnbekken: het begin van een gletsjer.

Het ontstaan van een gletsjer

Het grote plaatje

Het einde van een gletsjer

 De rivier vomt een V-dal en de gletsjer een U-dal

B118 ijstijden

Tijdens ijstijd schoof ijs uit Scandinavië Nederland binnen.

Hoe zag Nederland eruit in de ijstijd?

https://schooltv.nl/video/hoe-zag-nederland-eruit-in-de-ijstijd-bedekt-door-gletsjers-uit-scandinavie/

Wat hebben morenen met Nederland te maken?

Ook in Nederland was er vroeger ijs, en dat heeft puin laten liggen. Je kan de keien nog op veel plekken vinden.

Na de ijstijd

Großglocknergletsjer - Oostenrijk

De bovenloop van de Rijn

Zijmorenen

Eindmorenen

Firnbekken

Middenmorenen

Grondmorenen

Wat zijn gletsjers?

1. Sneeuw die nooit smelt
2. een ijsmassa die beweegt
3. De bergtoppen
4. een afgelikt soft-ijsje

Gletsjers breiden uit bij...

1. Koude winters & hete zomers
2. Milde winters & koele zomers

Gletsjers ontstaan in...

1. in het laagland
2. in berggebieden
3. in het dal
4. hoog in de bergen

Hoe ontstaat een gletsjer?

1. Een gletsjer is een rivier van water.
2. Er vormt ijs in de wolken en dat valt naar beneden.
3. Het is een dikke laag sneeuw dat langzaam ijs wordt.

Hoe heet het gletsjerpuin dat onder een gletsjer ligt?

1. Grondmorenen
2. Grondpuin

Wat is de snelheid van een gletsjer?

1. 30 tot 40 meter per dag
2. 10 tot 20 meter per week
3. 20 tot 50 meter per week
4. 40 tot 50 meter per jaar

Korte instructie + verwerken

Wat moet je doen? Opdracht 

             

Met wie? Zie stoplicht

Klaar? Maak een samenvatting in je schrift van deze paragraaf

Rood = Stil, geen vragen

Oranje = Stil, vragen aan docent

Groen = Samenwerken, vragen aan docent

Korte instructie + verwerken

Wat moet je doen? De opdrachten van H2.2

Hoelang?

Met wie? 

Klaar? Vul de samenvatting in online

Ik kan in grote lijnen antwoord geven op:
- hoe een gletsjer bijdraagt aan de afbraak en de opbouw van het landschap
- wat de kenmerken zijn van de bovenloop van de Rijn
- hoe de waterval van Schaffhausen is ontstaan

Ja, moet lukken

Grotendeels

Een beetje

Nee