Paragraaf 2.1, botten

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 2 - Bewegen

Paragraaf 2.1

Botten

Les 1

Planning

* Huiswerk noteren in je Plenda.

* Doornemen van LES 1

Je luistert naar de uitleg, bekijkt de filmpjes en maakt de opdrachten.

* Heb je alle dia`s doorgenomen dan ga je de opdrachten in je werkboek maken.

Huiswerk

Leren 2.1: Begrippen en bronnen

REPETITIE 26 januari

2.1, 2.2 en 2.3

Leerdoelen

Ik kan alle botten van het lichaam benoemen wanneer ik een plaatje zie. (bron 2 t/m 5)

Ik kan de 4 functies/taken van het skelet benoemen en hier een voorbeeld van geven.

Ik kan het verschil uitleggen tussen beenweefsel en kraakbeenweefsel.

Ik kan beenweefsel en kraakbeenweefsel herkennen wanneer ik een plaatje zie. (bron 9 en 10)

Ik kan uitleggen hoe een bot is opgebouwd. (bron 8)

Ik kan uitleggen hoe de verhouding tussen kraakbeenweefsel en beenweefsel veranderd tijdens de groei.

Ik kan uitleggen hoe de wervelkolom schokken opvangt.

Ik kan de verschillende onderdelen van een wervel benoemen. (bron 13)

Ik kan uitleggen wat groeischijven zijn.

Ik kan uitleggen wat verbening betekent.

Leerdoel

Ik kan alle botten van het lichaam benoemen wanneer ik een plaatje zie. (bron 2 t/m 5)

Skelet (beenderstelsel)

Het skelet is een orgaanstelsel. 

De organen zijn botten!

Oefenen, oefenen, oefenen

Leren bron 2, 3, 4 en 5 ------> 10 minuten

Maak daarna de oefeningen!

biologiepagina.nl

opperarmbeen

teenkootje

dijbeen

sleutelbeen

schedel

heupbeen

kuitbeen

Wat is het langste bot in je lichaam?

1. opperarmbeen
2. dijbeen
3. kuitbeen
4. scheenbeen

Hoe heet het onderste botje van de wervelkolom?

1. Lendenbotje
2. Borstbotje
3. Staartbeen
4. Heiligbeen

Zet in de goede volgorgde, van boven naar beneden (1 is boven)

1

2

3

4

borstwervel

heiligbeen

halswervel

lendenwervel

deel van het skelet dat bestaat uit de schouderbladen en de sleutelbeenderen

deel van het skelet dat bestaat uit de borstwervels, de ribben en het borstbeen

deel van het skelet dat bestaat uit de heupbeenderen en het heiligbeen

schoudergordel

borstkas

bekken

Leerdoel

Ik kan de 4 functies/taken van het skelet benoemen en hier een voorbeeld van geven.

4 taken van het skelet

• Stevigheid geven
• Vorm geven
• Organen beschermen
• Beweging mogelijk maken

Leerdoel

Ik kan het verschil uitleggen tussen beenweefsel en kraakbeenweefsel.

Ik kan beenweefsel en kraakbeenweefsel herkennen wanneer ik een plaatje zie. (bron 9 en 10)

Weet je nog?

cel - orgaan - orgaanstelsel - organisme

Nu komt er nog een begrip bij: 

cel - WEEFSEL - orgaan - orgaanstelsel - organisme

Dekweefsel ui

Spierweefsel

Hoe zit dat bij het skelet ?

cel - weefsel - orgaan - orgaanstelsel - organisme

beencel             -     beenweefsel                     - bot - skelet - mens

kraakbeencel  -  kraakbeenweefsel                                                             

beencel

kraakbeencel

Beenweefsel

Veel kalk en een weinig lijmstof

Kraakbeenweefsel

Weinig kalk en veel lijmstof

2.1 is veel stampen !!

* in stukjes hakken

* vaak herhalen !!

Zelfstandig werken

Leren 2.1: Bron 3, 4 en 5 (blz. 33)

Maken 2.1: 3, 4, 5, 6, 8, 9 en 11

Les 2

Paragraaf 2.1

Botten

Planning

* Huiswerk noteren in je Plenda.

* Doornemen van LES 2

Je luistert naar de uitleg, bekijkt de filmpjes en maakt de opdrachten.

* Heb je alle dia`s doorgenomen dan ga je de opdrachten in je werkboek maken.

Huiswerk

Leren 2.1: Bron 3, 8 en 13

Maken 2.1: 14, 15, 18, 19, 20 en 22 

Leerdoelen

Ik kan alle botten van het lichaam benoemen wanneer ik een plaatje zie. (bron 2 t/m 5)

Ik kan de 4 functies/taken van het skelet benoemen en hier een voorbeeld van geven.

Ik kan het verschil uitleggen tussen beenweefsel en kraakbeenweefsel.

Ik kan beenweefsel en kraakbeenweefsel herkennen wanneer ik een plaatje zie. (bron 9 en 10)

Ik kan uitleggen hoe een bot is opgebouwd. (bron 8)

Ik kan uitleggen hoe de verhouding tussen kraakbeenweefsel en beenweefsel veranderd tijdens de groei.

Ik kan uitleggen hoe de wervelkolom schokken opvangt.

Ik kan de verschillende onderdelen van een wervel benoemen. (bron 13)

Ik kan uitleggen wat groeischijven zijn.

Ik kan uitleggen wat verbening betekent.

Leerdoel

Ik kan uitleggen hoe een bot is opgebouwd. (bron 8)

Herhaling

cel - orgaan - orgaanstelsel - organisme

Nu komt er nog een begrip bij: 

cel - WEEFSEL - orgaan - orgaanstelsel - organisme

Hoe zit dat bij het skelet ?

cel - weefsel - orgaan - orgaanstelsel - organisme

beencel             -     beenweefsel                     - bot - skelet - mens

kraakbeencel  -  kraakbeenweefsel                                                             

Hoe zijn botten gebouwd?

Beenweefsel: 

beencellen liggen in ringen. 

Tussencelstof veel kalk en weinig lijmstof

Kraakbeenweefsel

kraakbeencellen liggen in groepjes

Tussencelstof met weinig kalk en veel lijmstof

Hoe zijn je botten gebouwd ?

Grootste deel van het bot bestaat uit      beenweefsel. Binnen de ringen van beencellen zitten de bloedvaten.

Aan het uiteinde van de botten zit kraakbeen.

In het midden zit een holle ruimte:

hierin zit het gele beenmerg. 

Leerdoel

Ik kan uitleggen hoe de verhouding tussen kraakbeenweefsel en beenweefsel veranderd tijdens de groei.

Bij het ouder worden....

Baby`s hebben veel kraakbeen. 

Zijn soepel en breken niet zo snel een bot, 

skelet is niet stevig ( niet staan of zitten)

Als je ouder wordt verandert dit. 

Kraakbeenweefsel verandert in beenweefsel.  

Hierdoor wordt het skelet steviger (staan, lopen, rennen)

Leerdoel

Ik kan uitleggen hoe de wervelkolom schokken opvangt.

Ik kan de verschillende onderdelen van een wervel benoemen. (bron 13)

Twee manieren hoe schokken worden opgevangen:

1. Door kraakbeenschijven
   Hoe werkt dit?
   
   
2. Door de dubbel s-vorm
   Hoe werkt dit?

Hoe noem je de vorm die de wervelkolom van mensen heeft?

1. de dubbele S-vorm
2. de L-vorm
3. de heuvel-vorm
4. de kraakbeenvorm

Leerdoel

Ik kan uitleggen hoe de wervelkolom schokken opvangt.

Ik kan de verschillende onderdelen van een wervel benoemen. (bron 13)

Hoe groei je ?

Een baby heeft veel kraakbeen in zijn botten.

Bij het ouder worden verandert dit langzaam in been, verbening.

Puber: kraakbeen alleen vlak onder het uiteinde, groeischijf
Groeischijven bevatten kraakbeencellen die kunnen delen ( celdeling, celgroei)
Door deze nieuwe cellen wordt het bot langer, je groeit. 

Tussen de 15-20 jaar verbenen de groeischijven. 

De groeischijven bestaan nu uit been en hebben geen cellen meer die kunnen delen. 

groeischijven verbenen

2.1 is veel stampen !!

* in stukjes hakken

* vaak herhalen !!

Zelfstandig werken

Leren 2.1:   Begrippen en bronnen