H4 Bs7 Ontstaan van soorten

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Deze orchidee bidsprinkhaan leeft in Zuidoost-Azie. 

Dit filmpje kun je gebruiken als lesstarter om de aandacht te trekken met iets ongewoons. 

N.a.v. dit filmpje dan bespreken welke voordelen en nadelen dit dier heeft met dit uiterlijk. 

In volgende dia staan andere soorten bidsprinkhanen om te laten zien welke diversiteit er is.

Andere leden bidsprinkhanen familie Hymenopodidae

Vergelijkbare soorten bidsprinkhanen, maar toch verschillend in uiterlijk.

Basisstof 7

Ontstaan van soorten

Leerdoelen

Na deze basisstof kun/ken je:

• verschillende manieren van reproductieve isolatie benoemen.
• de eilandtheorie uitleggen.

Een nieuwe soort ontstaat alleen als er ook sprake is van:

• reproductieve isolatie tussen populaties van dezelfde soort.

Redenen van reproductieve isolatie:

• Geografische isolatie.
  (Bijv. bosbrand deelt bos
  doormidden.)
• Verschillen in gedrag.
  (Bijv. ‘vreemd’ baltsgedrag of andere zang.)
• Verschillen in tijd.
  (Bijv. bloeien in een andere maand.)

Waardoor kunnen nieuwe soorten ontstaan?

Ontstaan van nieuwe soorten

Let op!

Een allel ontstaat door TOEVALLIGE mutatie. 

Een verandering die voordeel geeft is dus een TOEVALLIGE verandering. 

Bijv. Lange nek van giraf

ontstond toevallig; dus niet

omdat er hoge bomen stonden.

De lange nek gaf toevallig

voordeel bij het eten van

hooggelegen bladeren.

Eilandtheorie

Darwin vond op de Galapagos Eilanden op elk eiland verschillende soorten vinken.

Elke vink bleek na lange tijd van reproductieve isolatie aangepast te zijn voor de leefomgeving op zijn eiland.

Reproductieve isolatie.
Welke oorzaak hoort hier niet tussen:

1. geografische isolatie
2. verschillen in tijd
3. keuze in partner
4. verschillen in gedrag

Nieuwe soorten kunnen ontstaan door:

1. Genen zich aanpassen aan de omgeving.
2. Uiterlijk verandert doordat soorten met andere soorten combineren.
3. Soorten een andere levenswijze aanemen als dat beter uitkomt en daardoor genen veranderen
4. Toevallige mutaties een voordeel oplevert/-en voor de soort.

Eilandtheorie

Darwin ontdekte dat:

• hoe groter het eiland, hoe meer soorten er voorkwamen.
• en hoe verder van vaste land, hoe minder soorten.

Effect afstand tot vaste land.

Effect eiland grootte.

Eilandtheorie

Op een kleiner eiland sterven soorten eerder uit.

Reden: minder ruimte voor populaties (voedsel, nestplaatsen etc.)

Eilandtheorie

Dit is als volgt weer te geven:

Invloed aantal soorten op biodiversiteit eiland door:

• immigratie en
• uitsterven (extinctie)

Relatie tussen afstand en grootte eiland voor biodiversiteit eiland.

Binas 93C

Benadruk de ligging van het evenwicht in biodiversiteit tussen de verschillende soorten eilanden.

Eilandenbiogeografiemodel van
MacArthur en Wilson

Er volgt nu een link naar een uitleg
over het model van
MacArthur en Wilson.

Bekijk deze om daarna wat vragen
te beantwoorden.

In Nederland hebben we een 'ecologische' hoofdstructuur
(in samenwerking met andere Europese landen).
Dit om de natuureilandjes met elkaar te verbinden.
Waarom is dt belangrijk?
(meerdere antwoorden mogelijk)

1. Hierdoor zorg je dat er niet te veel soorten komen
2. Hiermee hou je de biodiversiteit groot
3. Dan kun je beter nieuwe soorten laten ontstaan
4. We maken van alle 'kleine' eilandjes, één groot eiland

Zet de eiland vormen op volgorde van hoeveelheid soorten die er kunnen voorkomen van minste naar meeste soorten.

1 (minste soorten)

2

3

4 (meeste soorten)

klein eiland ver weg

groot eiland ver weg

groot eiland dichtbij

klein eiland dichtbij

Extra

Hier volgen nog 2 video's die je zelfstandig kunt bekijken.

1. Video waarbij band gebruikt maakt in de clip van idee evolutietheorie (fatboy slim)
2. Evolutietheorie soortvorming