§12 gebiedende wijs + §14 homofone ww

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Lesplanning

* stillezen in je leesboek

* terugblik vorige les §11

* theorie §12 en §14

* oefeningen

Lesdoel

Aan het eind van de 

les kan/weet ik:

* werkwoorden in de gebiedende wijs correct spellen.

* verschillende, maar gelijkklinkende werkwoordsvormen correct spellen.

Leg je schrift open op tafel bij §11 opdr. 1 t/m 3.

§11 pv in een samengestelde zin

Je hebt opdracht 1 t/m 3 gemaakt. Deze wissel je met je buurman of -vrouw uit en je kijkt elkaars werk na. Gebruik een andere kleur pen/potlood om na te kijken en noteer het aantal fouten.

Gebiedende wijs

Wat is gebiedende wijs?

Hoe schrijf je de gebiedende wijs?

Gebiedende wijs (gw)

De gebiedende wijs gebruik je bij een bevel, instructie, advies of waarschuwing te geven.

- geen onderwerp in de zin

- schrijf je als de ik-vorm tt (ook als je meerdere personen aanspreekt)

Homofone werkwoordsvormen

Homofoon = gelijk van klank

Homofone werkwoordsvormen = werkwoorden die hetzelfde klinken, maar verschillend geschreven worden.

Voorbeeld

betaalt - betaald

Hij betaalt de rekening.

Hij heeft de rekening betaald.

Bij pvtt is vaak de keuze tussen -d en -dt een probleem. Je hoort het verschil tussen -d en -dt niet, maar je schrijft het wel.

Alleen bij ww met in de infinitief een d voor de uitgang -en, zoals aanmelden, antwoorden en landen.

-d of -dt?

Bepaal eerst het onderwerp dat bij de persoonsvorm hoort.

Kies vervolgens voor -d:

• als het onderwerp het woord ik is.

Ik laad mijn telefoon op.
Antwoord ik voor mijn beurt?

• als het onderwerp het woord jij of je is dat achter de persoonsvorm staat. 

Meld jij ons even aan?

-d of -dt?

Kies voor -dt:

• in alle andere gevallen in het enkelvoud.

Het vliegtuig landt om drie uur.
Je laadt mijn iPad toch wel op tijd op? 

Verbrandt je (= jouw) vader zijn tuinafval?
De docent raadt je (= jou) aan goed te leren voor de toets.
Welke minister beantwoordt de vraag?

Bij werkwoorden met in de infinitief geen d voor de uitgang -en krijg je dus nooit -dt: vormen als *beroofdt of *verbouwdt bestaan niet, want in beroven en verbouwen zit geen d.

In de verleden tijd komt geen dt voor.

Opdracht

§12 m. opdr. 1 t/m 3

§14 lees de theorie (blz. 267) + m. opdr. 1 t/m 3

Vragen? Eerst de theorie in het boek (opnieuw) lezen, dan (zachtjes) je buurvrouw of -man vragen. Als het dan nog niet lukt, steek je je hand omhoog en kom ik eraan.

Een gebiedende wijs is:

1. u-vorm
2. hele werkwoord
3. hij-vorm
4. gebod of bevel

Gebiedende wijs
... daarmee op!

1. Hout
2. Houd
3. Hou
4. Houdt

Welke vorm is juist?

1. Je raadt nooit hoeveel kilometers ik heb gelopen!
2. Je raad nooit hoeveel kilometers ik heb gelopen!

(redden, TT) ______________ je het wel om nog voor het eten weer thuis te zijn?

Wat heb je deze les geleerd?

Welke vragen heb je nog?

Ik kan werkwoorden in de gebiedende wijs en verschillende, maar gelijkklinkende werkwoordsvormen correct spellen.
0 = echt (nog) niet / 10 = absoluut wel

010

Hoe vind je zelf dat je gewerkt hebt?

😒🙁😐🙂😃