H3 Grammatica H30 Redekundig ontleden en samengestelde zinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Nederlands

Nederlands

Programma

1. Lezen
2. Grammatica zinsdelen
3. Samengestelde zinnen

Lesdoel

• Je kunt alle zinsdelen benoemen
• Je weet hoe je samengestelde zinnen kunt herkennen.

Zinsdelen

Redekundig ontleden

Herhaling Grammatica zinsdelen

Samengestelde zinnen

Benoem de zinsdelen

PV =

WWG=

OW = 

LV = 

Heeft

Karel Appel

dat schilderij

gemaakt?

OW

WWG

LV

Mijn

vriend

eet

een

broodje

kroket

Maak zinsdelen en sleep ze naar de juiste plek. 

BWB

OW

WWG

Vrijdag

gaat

de

kat

naar

de

dierenarts

Benoem de zinsdelen

PV =

Gz = 

OW = 

LV = 

De kip 

heeft

een mooi ei

gelegd.

Benoem de zinsdelen

PV =

Gz = 

OW = 

LV = 

BWB

Waarom

doen

jullie

je werk

niet?

T

Samengestelde zinnen

Twee of meer zinnen aan elkaar geplakt. Samengestelde zinnen kun je herkennen aan een voegwoord. In samengestelde zinnen zit meer dan één  persoonsvorm en soms ook meerdere onderwerpen.

Marie heeft gisteren haar wiskundetoets niet gemaakt, omdat ze ziek was.

HOOFDZIN + HOOFDZIN

Twee hoofdzinnen kun je aan elkaar verbinden met een nevenschikkend voegwoord.

Dit zijn: en, of, maar, want, dus.

HOOFDZIN + BIJZIN

Een hoofd- en een bijzin kun je aan elkaar verbinden met een onderschikkend voegwoord.

Er zijn veel onderschikkende voegwoorden, zoals: omdat, zodat, doordat, als, dan, hoewel, tenzij, terwijl, toen, of.

In een samengestelde zin

1. staat één pv
2. staat meer dan één pv

Een samengestelde zin kan je herkennen aan:

1. Dat er meer dan 1 persoonsvorm in staat
2. Dat er meer dan 1 onderwerp in staat
3. Dat de zinnen vaak heel lang zijn

Wat is een samengestelde zin?

1. Ik wil nog blijven, maar het mag niet van mijn moeder.
2. Ik wil graag naar huis toe lopen.
3. Wij gaan op de fiets naar school of ik rij met mijn moeder mee.
4. De school heeft door corona veel lesuitval.

Welke zinnen zijn samengestelde zinnen en welke niet (enkelvoudige zin)?

enkelvoudige zin

samengestelde zin

Nadat het onweer was losgebarsten, viel de elektriciteit uit.

Vanwege de vele vliegen zet ik de taart maar even binnen.

Voor de zomervakantie gaan we een dagje naar Walibi.

Youri wordt voetballer of hij gaat naar het mbo-groen.

Geef aan of de volgende zinnen enkelvoudig of samengesteld zijn. Als de zin samengesteld is, geef dan aan of de zin onderschikkend of nevenschikkend is.

enkelvoudig

een enkelvoudige zin heeft maar één persoonsvorm. Er kunnen wel meer werkwoorden zijn. Deze werkwoorden zijn samen onderdeel van het gezegde (werkwoordelijk of naamwoordelijk)

EV

samengesteld

een samengestelde zin heeft twee (of meer) persoonsvormen.

Verander de zin van tijd om te zien wat de persoonsvormen zijn.

Een samengestelde zin is nevenschikkend of onderschikkend.

Nevenschikkend: twee hoofdzinnen (voegwoorden: en, maar, want, of)

Onderschikkend: hoofdzin en bijzin(nen) (HZ-BZ of BZ-HZ). Onderwerp en persoonsvorm staan in de bijzin uit elkaar of kunnen uit elkaar geplaatst worden door het woordje niet ertussen te plaatsen.

SG

enkelvoudige zin

samengestelde zin

nevenschikkend

samengestelde zin

onderschikkend

Kasper gaat volgend jaar Engels studeren in Amsterdam.

Hoewel het kampioenschap de club niet meer kon ontgaan, bleef de trainer zenuwachtig voor de wedstrijd.

Ze vraagt wel even of hij op je wacht.

Ilse eet veel fruit omdat dat gezond is.

Ze speelt prachtig viool en haar broer speelt heel mooi gitaar.

Ik stop met werken want ik ben rijk.

Aan het werk

Bij opdr 2 en 3 schrijf je de hele zin op, onderstreept de pv en benoem je alle zinsdelen. Zet de afkorting van de zinsdelen boven de zin in hoofdletters.

Maken opdr 2 zin a en c

Maken opdr 3 zin b en f

Maken opdr 8

Als je klaar bent, ga je nog even lezen in je leesboek

Lesdoel behaald?

😒🙁😐🙂😃