6.7 Privacy & digitale veiligheid: invloed sociale media en nepnieuws

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

SLB

De invloed van (sociale) media en nepnieuws

Lesdoelen

- Ik weet wat een digitale voetafdruk is en begrijp de consequenties

- Ik weet hoe ik mijn eigen digitale voetafdruk kan onderzoeken

- Ik kan reflecteren op mijn gebruik van sociale media

- Ik heb inzicht in de invloed van sociale media

- Ik weet wat nepnieuws, desinformatie en misinformatie is

- Ik weet waarom nepnieuws, desinformatie en misinformatie wordt verspreid en wat mogelijke gevolgen hiervan zijn

Korte opdracht: jezelf zoeken op Google

• Tik je naam tussen aanhalingstekens, bijvoorbeeld "sophie de groot". 
• Probeer ook voorletter en achternaam: "s. de groot". 
• Voeg toe wat iemand logisch kan weten over jou, bijvoorbeeld je woonplaats, club of bedrijf. 

Tip: kijk ook bij afbeeldingen.

Wat heb je over jezelf gevonden?

Wil je hierover meer informatie? Ga bijvoorbeeld naar: https://www.hetklokhuis.nl/tv-uitzending/4672/digitale-voetafdruk

Wat heb je over jezelf gevonden?

Hierna volgen een aantal vragen en stellingen waarmee je inzicht krijgt in je sociale mediagebruik. Kies het antwoord of de optie die het beste bij jou past! 

Wat is voor jou de belangrijkste reden om sociale media te gebruiken?

Welke risico’s heeft het plaatsen en delen van informatie op sociale media?

1. Berichten blijven bewaard.
2. Berichten kunnen ongewenst worden verspreid.
3. Niet iedereen leest dezelfde informatie.

Ik ben bang belangrijke dingen te missen als ik lang 'offline' ga.

Helemaal mee eens

Mee eens

Neutraal

Oneens

Helemaal mee oneens

FOMO-principe: Fear Of Missing Out

Ik heb wel eens stress of een ander vervelend gevoel van sociale media.

Helemaal mee eens

Mee eens

Neutraal

Oneens

Helemaal mee oneens

Ik ben bang te worden buitengesloten als ik niet op sociale media actief ben.

Helemaal mee eens

Mee eens

Neutraal

Oneens

Helemaal mee oneens

Ben jij per dag gemiddeld meer of minder dan 2 uur bezig met sociale media?

Meer

Ongeveer evenveel

Minder

Ik doe mij online wel eens als iemand anders voor dan hoe ik echt ben.

Helemaal mee eens

Mee eens

Neutraal

Oneens

Helemaal mee oneens

Hoeveel tijd zit iedere leeftijdsgroep gemiddeld per dag op sociale media?

82 minuten

85 minuten

114 minuten

143 minuten

15  - 19 jaar

20 - 39 jaar

40 - 64 jaar

65+ jaar

Wist je dat...

143 minuten gemiddeld per dag = 143 x 365 dagen per jaar

52.195 minuten : 60 = 869,9 uren per jaar = 32,2 dagen per jaar

Dus alles bij elkaar zit de doelgroep 15- tot 19-jarigen jaarlijks gemiddeld meer dan een maand online op sociale media. 

Wat vind je daarvan? Waarom?

Wat is nieuws?

• Meestal wordt nieuws gemaakt door journalisten. Iedereen mag zich journalist noemen, je hoeft er geen diploma voor te hebben.
• Een journalist heeft als taak om mensen zo goed en zo eerlijk (= waardeneutraal!) mogelijk te informeren. Dat is voor de meeste journalisten een erekwestie die ze serieus nemen. 
• De journalist en de redactie kiest vervolgens wat er in het nieuws wordt verteld: dat moet om een filmpje, artikel of reportage niet te lang te laten worden of om het begrijpelijk te houden. Maar nieuws is  dus altijd een keuze!
• Bij nieuws moeten ALTIJD de feiten kloppen! Ook zijn er nog veel regels waar de journalist aan moet voldoen, zoals hoor en wederhoor toepassen, bij onderzoek zoveel mogelijk gebruik maken van meerdere bronnen (die op te vragen zijn*) en de onafhankelijkheid van de bronnen toetsen

Wat is nepnieuws?

Herkennen van nepnieuws

https://jeugdjournaal.nl/artikel/2376664-uitgezocht-waarom-is-het-moeilijk-om-nepnieuws-te-herkennen.html

Waarom zou iemand nepnieuws verspreiden?

Betrouwbaarheid van informatie

Nepnieuws is onjuiste informatie die bewust en met een bepaald doel door iemand is verspreid.

Mogelijke redenen voor het verspreiden van nepnieuws zijn:

1. Geld verdienen door middel van ‘clickbaits’
   
2. De publieke opinie beïnvloeden
   

Herhalen lesdoelen

1. Ik weet wat een digitale voetafdruk is en begrijp de consequenties
2. Ik weet hoe ik mijn eigen digitale voetafdruk kan onderzoeken
   
   
3. Ik kan reflecteren op mijn gebruik van sociale media
4. Ik heb inzicht in de invloed van sociale media
   
   
5. Ik weet wat nepnieuws, desinformatie en misinformatie is
   
6. Ik weet waarom nepnieuws, desinformatie en misinformatie wordt verspreid en wat mogelijke gevolgen hiervan zijn

https://www.slechtnieuws.nl/#intro