Pleonasme en tautologie (2)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Pleonasme en Tautologie 

Learnbeat 3.7  -> Taalverrijking

Leerdoel:

Je herkent een pleonasme of tautologie in een zin/tekst.

Je kunt het verschil tussen pleonasme en tautologie benoemen.

Pleonasme

Een pleonasme kan een versterking zijn van een beeld dat je wilt schetsen. 
VB:  'Groen gras', 'nat water' of 'witte sneeuw' 

Dat zijn niet per se fouten. Iets 'opnieuw herhalen' of 'naar beneden laten vallen' is wel fout. Hier wordt onnodig de nadruk gelegd op een eigenschap van iets wat je noemt.

Tautologie

Ook een tautologie kan een versterking zijn:  Twee of meer woorden die hetzelfde betekenen.

VB: 'gratis en voor niets', 'nooit niet', 'want ik wil immers nooit slapen.'

In het kort:

Pleonasme: je voegt een eigenschap van iets toe in een uiting, terwijl dat niet nodig is of al vanzelf spreekt. 

Tautologie: je zegt/schrijft twee keer hetzelfde, in andere woorden, achter elkaar. 

Het gebeurt vaak en dikwijls.

1. pleonasme
2. tautologie

Ik heb het zelf persoonlijk afgeleverd.

1. pleonasme
2. tautologie

Een eetbare koek.

1. pleonasme
2. tautologie

Natuurlijk controleren we vanzelfsprekend de antwoorden.

1. pleonasme
2. tautologie

Nog even iets extra's:

Pleonasme: je voegt een eigenschap van iets toe in een uiting, terwijl dat niet nodig is of al vanzelf spreekt. De woorden die gebruikt worden, behoren niet tot dezelfde woordsoort.

Tautologie: je zegt/schrijft twee keer hetzelfde, in andere woorden, achter elkaar. Hier worden wel vaak dezelfde woordsoorten gebruikt.

Let op: soms maken een pleonasme of een tautologie een tekst sterker.  Soms juist niet. Hier gaan we in een volgende les op in.

Ze zijn identiek gelijk aan elkaar.

1. pleonasme
2. tautologie

De blauwe lucht ziet er stralend uit.

1. pleonasme
2. tautologie

En?