6.3 Kunst en wetenschap

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

KA 26 De wetenschappelijke revolutie

• verandering van de houding van de wetenschappers:
• de waarheid is te achterhalen niet door te kopiëren maar:
• door logisch redeneren, systematisch observeren en experimenteren
• Belangrijk:
• Descartes: 'Je pense, donc je suis' > grondlegger rationalisme
• Bacon: 'Via waarneming kennis verwerven' > empirisme
• wiskunde diende om wetmatigheden te ontdekken.
• voorlopers van dit wetenschappelijk denken:

Vesalius (1514-1564) onderzocht werk van Galenus (2e eeuw)

Copernicus (1473-1543): 

'planeten draaien om de zon'

wetenschap stijgt in aanzien

• In de Republiek een gunstig klimaat voor wetenschap door:
• relatieve tolerantie en 
• 
  
• In 2e helft 17e eeuw ook meer wetenschap in:
• Engeland (English Royal Society) en 
• Frankrijk (Académie des sciences)

Van Leeuwenhoek: microscoop

www.schooltv.nl

0

Isaac Newton: zwaartekracht grondlegger natuurkunde

Galileo Galileï: mbv een telescoop hemellichamen bestudeerd

en God dan?

• Descartes: 
• 'mechanistisch wereldbeeld'
  
• Trend:
• 'God is wel de schepper, 
• maar niet (meer) de bestuurder'
• belangrijk:
• langzame veranderingen in denken
• geen stricte scheiding wetenschap en geloof

0

0

0

Welvaart in de Republiek

• door relatieve welvaart:
  
• grote markt voor luxegoederen o.a.
• boeken, kaarten en schilderijen 
• vele immigranten door:
• - welvaart
• - religieuze tolerantie (gewetensvrijheid)
• Eind 17e eeuw Republiek minder overheersend door concurrentie Eng/Fr

KA: 24 de bloei in cultureel opzicht van de Republiek

Burgerkunst in de Republiek

• In andere landen werkten kunstenaars voor de Kerk, koningen en hoge edelen. In de Republiek speelde deze hofcultuur alleen een rol bij de stadhouderlijke familie, die zich steeds meer als een koninklijke familie ging gedragen. 
• Dankzij de toenemende welvaart was er steeds meer vraag naar kunst door rijke burgers. Hierdoor konden kunstenaars als Rembrandt, Vermeer, Jan Steen en Frans Hals rijk worden en vele andere duizende schilders een goede boterham verdienen.

Burgerkunst in de Republiek

• Schilders uit de Republiek vallen op door hun details en hun realisme waarmee ze de werkelijkheid in beeld brachten.
• Schilderijen als landschappen, stadsgezichten, stillevens, historiestukken en (groeps)portretten, Sommige schilders verdienden zoveel dat ze zelfportretten konden maken.
• Na het Rampjaar (1672) was de Gouden Eeuw voorbij en daarmee ook de Gouden Eeuw voor de kunstenaars.

Frans Hals: Huwelijksportret van Isaac Massa en Beatrix van Laen (1622)

Rembrandt: Portret van een geleerde (1645)

Feniks leren

Par 6.3

maak een mindmap of samenvatting

Maken opdr. 1,4,5,6

(zelf nakijken op de elo)