Herhaling §40 tm 47

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Vandaag

• Herhaling: §40 t/m 47
  Voor je ME én het activeren van je voorkennis
  
  
• Poëziepresentatie (als we tijd over houden)
  Uitleg, werkwijze, verdeling

Empirisme

Rationalisme

Liberalisme

Optimisme

de menselijke ratio is in staat alles op te lossen.

Onderzoeken hoe de wereld in elkaar zit.

De mens is in wezen goed, verkeerd gedrag komt voort uit gebrek aan kennis.

De overheid moet zich zo min mogelijk bemoeien met de economie.

Dennis Diderot

Justus van Effen

J.A. Schasz

Hiëronmys van Alphen

Weduwnaar, 

schatkist-

bewaarder

Pseudoniem

schreef het grootste didactische werk van de Verlichting

propageerde het schrijven in de moedertaal, Nederlands

Hiëronymus van Alphen is verantwoordelijk voor het ontstaan van de jeugdliteratuur in Nederland.

1. Waar
2. Niet waar

Voor welk typisch verlichte werk is Diderot verantwoordelijk?

1. Encyclopédie
2. Het imaginaire reisverhaal
3. Satire
4. Spectator

De roman komt uit de 18e eeuw. Waarom was dit iets 'nieuws'?

1. Grote aantal pagina's
2. Personages kregen psychologische diepte
3. Tijd en ruimte treden naar de achtergrond achtergrond
4. Liefdesverhalen werden nooit opgeschreven

Lang, lang geleden

Eind vorig schooljaar

• Hdst. 3: de Verlichting

("Het gevoel ontstond dat de wereld langzaam maar zeker duidelijk, helder, 'verlicht' aan het worden was.")

• Rationalisme, empirisme, Optimisme

De literatuur was

• Didactisch, moralistisch

Hiëronymus van Alphen
(deugden, waarden, simpele taal)

Imaginair reisverhaal, satire

-->Reactie

-->Reactie

1

2

3

Verlichting

Romantiek

Realisme

Een persoon met ___ heeft het gevoel dat de fysieke realiteit nooit de verlangens van de geest kan bevredigen.

1. Sehnsucht
2. Weltschmerz

Wat hoort niet bij de Romantiek?

1. Escapisme
2. Aandacht voor klassieke verhalen
3. Emotie
4. Belangstelling voor het geloof

Romantiek

Verlichting

Deïsme

Persoonlijk geloof

Realisme

Escapisme

Inspiratie uit: oudheid

Inspiratie uit: middeleeuwen

Natuur

Stad

Welke genre rekenen we niet tot de typisch romantiek?

1. Griezelverhaal
2. Detective
3. Psychologische roman
4. Dystopie

Wie is Multatuli?

1. Max Havelaar
2. Batavus Droogstoppel
3. Ernest Stern
4. Eduard Douwes Dekker

Wat is geen doel van Multatuli met de Max Havelaar of de koffieveilingen van de Nederlandse Handelsmaatschappij?

1. Gelezen worden
2. Aanklacht tegen de regering
3. Eerherstel van Douwes Dekker
4. Iets leren over koffie

Lang, lang geleden

Eind vorig schooljaar

• Hdst. 4: de romantiek

("[D]e aanduiding voor een nieuwe cultuurstroming, die diametraal tegenover de Verlichting staat.")

• Gevoeligheid, verbeeldingskracht, individualisme

De literatuur was

• Escapistisch (Weltschmerz, Sehnsucht)

Snikken en Grimlachjes

Lang, lang geleden

Eind vorig schooljaar

• ook hdst. 4: het realisme

("Het was een reactie op de lieflijke, sentimentele en fantastische kant van de Romantiek.")

• Onderwerpen uit de realiteit van alledag, die ze zo objectief mogelijk trachtten weer te geven

• Middenklasse, socialisme 

En toen kwamen we terecht bij hoofdstuk 5: Het fin de siècle

En hier horen twee stromingen bij die je kunt kiezen voor je mondeling examen.

Is het impressionisme, op het gebied van literatuur, een stroming op het gebied van inhoud of op schrijfstijl?

1. Inhoud
2. Schrijfstijl

Een belangrijke rol in het naturalisme speelde het fatalisme, de opvatting dat het leven geheel bepaald wordt door het ___ (het fatum) en dat vrije wil niet bestaat.

Impressionisme en naturalisme zijn geen gelijkwaardige stromingen. Het impressionisme is namelijk (1) en het naturalisme is (2).

1. 1: gericht op inhoud 2: gericht op vorm
2. 1: gericht op vorm 2: gericht op inhoud

Het leven wordt volgens een naturalist gevormd door drie factoren.
1 = erfelijke aanleg, 2 = tijd, 3 = ...

1. milieu
2. noodlot
3. psyche
4. vorm

Het naturalisme

• Stroming gericht op inhoud
• Het leven van de mens wordt gevormd door drie factoren (tijd, milieu, erfelijkheid) en een noodlot dat in de mens vastligt. 
  
• Gaat vaak samen met een impressionistische schrijfstijl
  
  
• Louis Couperus
  Marcellus Emants, Van Eeden
• Vlogboeks op de volgende
  slides, voor thuis ;-) 

De Stille kracht 

(leuk voor je ME: naturalistisch en/of neoromantisch?)

Van oude menschen, de dingen, die voorbij gaan

(naturalistische familieroman)

Op de volgende slides vind je hyperlinks naar de inhoud van de boeken

www.jeugdbibliotheek.nl

www.jeugdbibliotheek.nl

Het impressionisme

• Het zo nauwkeurig mogelijk weergeven van nuances, gevoelens en indrukken
  (je persoonlijke werkelijkheid)
• Talrijke bepalingen
• Neologismen
• Archaïsmen
• Synesthesie
  
  
• Vaak ook te vinden in de naturalistische werken (Couperus, Emants)
• Frederik van Eeden

Impressionistische novelle

De Tachtigers

"Impressionisme en naturalisme kwamen in Nederland naar voren in een groepje schrijvers, die rond 1880 debuteerden."

• zetten zich af tegen de poëzie van hun voorgangers
• Principe 1: vorm en inhoud dienden één te zijn.
• Principe 2: Kunst diende een persoonlijke uiting te zijn (de allerindividueelste expressie van de allerindividueelste emotie) 

- Van Eeden was eerst lid van de Tachtigers, maar later niet meer). 

- Couperus wordt ook tot de Tachtigers gerekend

Oke, dat was alles in vogelvlucht

• Doe kort research naar de werken die genoemd zijn
• Over 15 minuten wil ik weten welk werk (titel + auteur) je tot nu toe het interessantst vind voor je ME (en waarom)
  
  - de LessonUp staat op de ELO
  - de werken en stromingen staan ook op de ME-site
  - §40 t/m 47 in je boek
  
  
• PS. tot en met morgen kun je doorgeven met wie je je 
  mondeling examen zou willen doen. (via de form op de ELO)

Welk werk (titel + auteur) staat tot nu toe op je lijst als stromingsboek?