§3.2 Welvaart en ontwikkeling

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

3.2 Welvaart en ontwikkeling

Programma vandaag

Terugblik paragraaf 1

Bespreken opdrachten paragraaf 1

Uitleg paragraaf 2

Sociale ongelijkheid is

1. Groot verschil in arm en rijk tussen mensen
2. Verschillen in afkomst
3. Verschillende bevolkingsgroepen leven door elkaar
4. Verschillende bevolkingsgroepen leven gescheiden

In Nederland is de sociale ongelijkheid....

1. Groot
2. Klein

Sociale ongelijkheid gaat over verschillen in ...

1. inkomen
2. opleidingsniveau
3. levensomstandigheden
4. werkgelegenheid

Regionale ongelijkheid

Sociale ongelijkheid

Sociale ongelijkheid

Regionale ongelijkheid

Koppel het juiste begrip aan het juiste begrip

Koloniale macht

Kolonie

Goedkoop arbeid

Veel grondstoffen

Afzetgebied

Winst

Macht

Het onder koloniaal gezag brengen van grote delen van Afrika, Amerika en Azië door (vooral) Europese staten. Het doel was het dienen van de economische belangen van deze Europese staten.

Kolonie die diende als vestigingsgebied voor Europeanen.

Kolonie waar de nadruk lag op exploitatie van grondstoffen en landbouwproducten.

De ontwikkeling van koloniën naar zelfbestuur en onafhankelijkheid.

kolonialisme

vestigingskolonie

dekolonisatie

exploitatiekolonie

Externe oorzaken

Arm land

Rijk land

Kolonie die door het moederland gebruikt wordt als wingewest

Gebied waar kolonisten zich blijvend vestigen en de kolonie opbouwen, vaak naar voorbeeld van het moederland

Exploitatiekoloniën 

Vestigingskoloniën

India en GB

• India kolonie van GB
• Centrum-periferie relatie
  GB macht, India afhankelijk van GB
• Verstedelijking
  

Verstedelijking 

Urbanisatiesgraad =percentage mensen dat in steden woont

Urbanisatiestempo = hoe snel de verstedelijkingsgraad toeneemt. 

= urbanisatie

Verstedelijking opdracht 4

Vraag E: verband bnp, urbanisatiegraad en tempo?

Urbanisatietempo en graad?

Urbanisatiegraad = hoeveel mensen wonen er in de steden

Urbanisatietempo = snelheid waaromee urbanisatiegraad toeneemt

	Urbanisatiegraad	Urbanisatietempo	BNP
Australië
Groot-B
Tanzania
Mali

Verstedelijking

Vraag E: verband bnp, urbanisatiegraad en tempo?

Urbanisatietempo en graad?

Urbanisatiegraad = hoeveel mensen wonen er in de steden

Urbanisatietempo = snelheid waaromee urbanisatiegraad toeneemt

	Urbanisatiegraad	Urbanisatietempo	BNP
Australië	Hoog	Laag	31
Groot-B	Hoog	Laag	28
Tanzania	Laag	Hoog	1.7
Mali	Laag	Hoog	1.2

Verstedelijking

Belangrijke regel om te onthouden:

Hoe beter een land is ontwikkeld, des te hoger is de verstelijkingsgraad en des te lager is het verstedelijkingstempo.

Arme landen hebben hoger verstedelijkingstempo.

Urbanisatietempo en graad?

Urbanisatiegraad = hoeveel mensen wonen er in de steden

Urbanisatietempo = snelheid waaromee urbanisatiegraad toeneemt

Schrijf deze regel op in je schrift!

3.2 Welvaart en ontwikkeling

Hoe maken wij een verdeling tussen arme en rijke landen?

Lesdoel(en) §3.2

Aan het einde van de les kan jij:

1. Verschillende indicatoren om landen in te vergelijken
2. Nadelen van deze indicatoren opnoemen
3. De veranderende positie van India in de wereld omschrijven.

Beginnen met stukje uitleg...

Ontwikkelingsindicatoren

BNP Bruto Nationaal Product	HDI Human Development Index
- Gemiddelde inkomen van een land per jaar, uitgedrukt in geld - Gemiddelde, dus regionale ongelijkheid is niet te zien. (daarom BRP) - Cijfers zijn niet altijd betrouwbaar - Verschillen in koopkracht

Ontwikkelingsindicatoren

BNP Bruto Nationaal Product	HDI Human Development Index
	- Puntensysteem - Economisch BNP - Demografisch Levensverwachting - sociaal-cultureel Analfabetisme - Geen info regionale ongelijkheid

Ontwikkelingsindicatoren

BNP Bruto Nationaal Product	HDI Human Development Index
- Gemiddelde inkomen van een land per jaar, uitgedrukt in geld - Gemiddelde, dus regionale ongelijkheid is niet te zien. (daarom BRP) - Cijfers zijn niet altijd betrouwbaar - Verschillen in koopkracht	- Puntensysteem - Economisch BNP - Demografisch Levensverwachting - sociaal-cultureel Analfabetisme - Geen info over regionale ongelijkheid

DUS wat is het grootste verschil tussen deze twee?

India is het nieuwe China

Het BNP per inwoner in India stijgt snel! 

Maar niet iedereen kan meedoen met deze groei...

Groei van BNP in India 2013-2014

Welk minpunt hebben zowel de BNP als de HDI

1. Kijken alleen naar geld
2. regionale ongelijkheid niet zichtbaar
3. Kijken alleen naar onderwijs
4. Levensverwachting speelt een rol

Tijdens de koloniale tijd was er een duidelijke Centrum-periferie relatie tussen GB (centrum) en India (periferie).

Maar India is nu een groeiende economie, welk begrip past daar bij?

1. onderontwikkeld land
2. Centrumland
3. Periferie
4. Semi-periferie

Aan de slag

Maak van §3.2 opdrachten 2 (BNP), 3 (HDI), 5 (Hamburgerindex) en  10 (Neokolonialisme)