12. 9.1: Oplossen en indampen van zouten

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 9: Zouten

Paragraaf 1: Oplossen en indampen van zouten

Voorkennis

• Hoe herken je een zout?
• Wat zijn ionen ook alweer?
• Ken je de formules van de samengestelde ionen?
• Kun je de verhoudingsformule van een zout opstellen?

Maak de voorkennistoets in je boek (blz 172 en 173) of online.

Eigenschappen van zouten (1)

• Zouten hebben een vaak een systematische of rationele (scheikundige) naam en een triviale naam (naam waaronder je de stof dagelijks kent, zoals keukenzout).
• Zouten zijn altijd een vaste stof bij kamertemperatuur.
• In een zout zitten de positieve en negatieve ionen om en om gestapeld, een kristalrooster genaamd. Dat ziet er zo uit: 
• Zouten kunnen stroom geleiden als ze opgelost zijn in water of als ze gesmolten zijn. 

Oplosbaarheid van zouten

Niet alle zouten lossen goed op in water. Dat kun je opzoeken in tabel 35 van je Binas.

Zoek op voor keukenzout en gips:

• Wat is de systematische naam? Uit welke ionen bestaat het dus?
• Wat zijn de formules van die ionen?
• Zoek in tabel 35 op of die ionen samen goed of slecht oplosbaar zijn.

Keukenzout

Natriumchloride (NaCl) is goed oplosbaar

Gips

Calciumsulfaat (CaSO4) is matig oplosbaar.

Oplossen van zouten

Een goed oplosbaar zout splitst bij het oplossen in de losse ionen. Dat komt doordat de waterdeeltjes de ionen "insluiten".

In de reactievergelijking schrijf je dat zo op:

NaCl (s) -> Na⁺ (aq) + Cl^- (aq)

Let op!

De lading moet er nu wel bij. (aq) betekent opgelost in water.

Oplosvergelijkingen

Een oplosvergelijking is net als een reactievergelijking, alleen schrijf je nu het oplossen van een zout op.

Bijvoorbeeld: Het oplossen van natriumsulfaat:

Na₂SO₄ (s) -> 2 Na⁺ (aq) + SO₄^2- (aq)

Let ook hier weer op de totale lading van alle ionen, die moet samen 0 zijn (hier 2 keer 1+ en 1 keer 2-). 

Alle ionen gaan los van elkaar, dus ook als je er meer van 1 soort hebt.

Aan de slag - deel 1

Maak opgave 1 t/m 10

Blz 178 t/m 180

Deel 2 - volgt morgen

Wat gebeurt er bij een slecht oplosbaar zout?

Wat gebeurt er als je een oplossing van zout indampt?

Even herhalen

Zijn de volgende stoffen oplosbaar in water?

Calciet

Soda

Geef de oplosvergelijking.

Slecht oplosbaar zout

Wat betekent matig oplosbaar?

Indampen van een oplossing

Hoe schrijf je dat in een vergelijking?

Aan de slag - deel 2

Maak opgave 11 t/m 18

Blz 181 t/m 185