systeem aarde 3.1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

3.3

dit is welke landschapszone?

1. polair
2. gematigd
3. boreaal
4. subtropisch

misschien is keuze tussen toendra en steppe lastig, daarom aride zone (waar steppe bij hoort) vervangen door 'gematigd'

een rode bodem ontstaat in ... door ...

1. tropen, veel humus
2. tropen, veel uitspoeling
3. gematigde zone, veel humus
4. gematigde zone, veel uitspoeling

zie tropische zone, blz. 115, alle voedingsstoffen worden uitgespoeld, ijzer en aluminium blijven achter

Leg uit waarom de tropische bodem onvruchtbaar is. Ga uit van de twee kenmerken van het Af klimaat

Vergelijkbaar met vorige vraag. Onvruchtbaar, omdat er nauwelijks humus is. Waarom? Door de hitte is er veel bodemleven dat de humus snel verteerd, waardoor afzonderlijke voedingsstoffen snel kunnen worden opgenomen door de planten. En wat overblijft in de bodem wordt door heftige neerslag naar beneden afgevoerd.

die witte laag heeft te maken met

1. humus
2. uitspoeling
3. opstapeling metalen
4. zand

zie boreale zone, bij bolletje over podzolbodems, deze laag wordt ook wel oerbank genoemd

wat hoort niet bij de steppebodem met zo'n dikke zwart bovenlaag?

1. de geringe uitspoeling
2. het moedermateriaal loss
3. de uitbundige vegetatie
4. vrij beperkte hoeveelheid bodemleven, met name in de winter

zie aride zone, tweede bolletje. Vegetatie betreft vooral lang gras

Wat is GEEN reden voor de (in vergelijking met de gematigde zone) grotere uitspoeling in de boreale zone?

1. meer neerslag
2. naaldjes
3. zuurgraad humus
4. zandige bodem

in een landklimaat (dat bij boreale zone hoort) heb je niet zo veel neerslag vergeleken met zeeklimaat

in de zomer ontdooit bovenlaag

water kan niet wegzakken

veel stofproductie

weinig uitspoeling

relatief weinig bodemleven

Sterke verdamping

mineralen in water blijven achter

veel neerslag

voedingsstoffen afgevoerd

metalen blijven achter

rode kleur

zout

humus

moeras

die moerassen ontstaan omdat water ontdooit in de zomer maar kan niet verder weg kan zakken (zie polaire zone, blz 117)

in woestijn is er vooral verdamping, waterdeeltjes gaan naar boven, het zout blijft achter

de dikste humuslaag zit op de grens van loofwoud (grote bladeren) en steppe (minder uitspoeling, vruchtbaar moedermateriaal löss)

zeer veel uitspoeling

ook uitspoeling van metalen

dikke humuslaag

weinig humus

zure humus

geen uitspoeling

de isotherm van 10 graden celsius in de warmste maand valt samen met de 1) de boomgrens 2) een breedtecirkel

1. 2 keer yep!
2. alleen 1) is goed
3. alleen 2) is goed
4. 2 keer nope!

zie vraag 5c en het antwoordmodel

waarom ligt de grens van de permafrost
in het oostelijk deel van Rusland
veel Zuidelijker dan in het Westelijk deel?

vergelijk met vraag 5e. Op dezelfde breedtegraad is het in Oost-Rusland blijkbaar kouder dan in West-Rusland. 

In principe is dit de zone van de westenwinden, dus West-Rusland ontvangt relatief meer lucht vanuit de Atlantische Oceaan.

Aan de kust van Peru ligt een woestijn.
Leg de ligging uit m.b.v.
figuur 3:15 EN de kaart van Zuid-Amerika

zie ook 6d.

De overheersende wind is de ZO-Passaat (zie figuur 3:15), maar je moet wel vermelden dat er ook een berg staat, want die houdt neerslag afkomstig van Atlantische Oceaan aan de oostkant tegen

Daarbij is er ook een hoge druk op de Grote Oceaan en bovendien ook een koude zeestroom. Dus: mocht de wind eens waaien van de zee, dan is er nog steeds weinig verdamping beschikbaar