H4 §3 les 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom!

Zet ''aanwezig'' in de chat.

Lesplanning:

• Terugblik vorige les
  
• Lezen lesboek §3
• Filmpje Top Gear
• Aan de slag! (enquête) 

Mantel

Aardkorst

Aardkern

Convectiestroom

Welk begrip past het beste bij deze afbeelding?

1. Exogene krachten
2. Breuk
3. Convectiestroom
4. Mantel

Hoeveel keer zwaarder is een aardbeving van 4 op de schaal van Richter dan eentje van 2?

1. 2 keer zwaarder
2. 20 keer zwaarder
3. 100 keer zwaarder
4. 200 keer zwaarder

Hypocentrum

Epicentrum

Divergent

Convergent

Transform

Geen bevingen, wel vulkanen

Hevige beving, veel vulkanen

Hevige beving, geen vulkanen

H4 §3 De vulkaan de Aso

Vulkanen

De vulkaan Aso verkennen

Opdracht: §3 gaat over de vulkaan de Aso, je gaat deze vulkaan eerst zelf ontdekken. 

- Klik hier om naar de vulkaan te gaan op Google Maps.

- Waar ligt de vulkaan?

- Welke dingen vallen je op aan de vulkaan/omgeving?

 

Wat viel je op?

Lesdoel deze les

1. Je weet hoe het landschap rondom de vulkaan de Aso eruit ziet.

2. Je weet uit welke onderdelen een vulkaan bestaat.

Terugblik 

In §1 heb je gelezen dat de Pacifische plaat en de Filipijnse plaat botsen met de Euraziatische plaat. Hierdoor ontstaan niet alleen aardbevingen; ook vulkanisme is hier een gevolg van. 

De twee oceanische platen duiken met een paar centimeter per jaar onder de continentale plaat. Hoe dieper in de aardmantel, hoe hoger de temperatuur wordt. Dit zorgt ervoor dat de onderduikende platen gedeeltelijk smelten. Er ontstaat vloeibaar gesteente: magma. Dit magma stijgt op en zorgt voor vulkaanuitbarstingen aan het aardoppervlak. Alle vulkanen in Japan zijn op deze manier ontstaan.

Leerdoel 1

Figuur 13. is een satellietfoto van de caldeira van de Aso. De krater meet 18 km van oost naar west en 24 km van noord naar zuid. De omtrek van de kraterrand (de donkere rand op de foto) is ongeveer 120 km. De caldeira wordt bewoond door vijftigduizend mensen. Op de kraterbodem liggen akkers, weilanden, steden en dorpen (figuur 14). Er lopen zelfs wegen en spoorwegen doorheen.

Leerdoel 1

Na bijna 25 jaar lang rustig te zijn geweest, barstte de vulkaan de Aso in 2016 uit. De vulkaan spuwde rook en as tot ruim 10 km hoogte. Er werd daarom ook gewaarschuwd voor een heftige asregen. De dichtbij gelegen dorpen kregen de volle laag. Huizen, straten en parken werden bedolven onder een dikke laag as.

De asdeeltjes vormden ook een gevaar voor het vliegverkeer.

Leerdoel 2

Bij vulkanisme komt materiaal uit de aarde door openingen in de aardkorst naar buiten. Dat materiaal is heet vloeibaar gesteente waarin gassen kunnen zitten en brokken vast gesteente van de omringende aardkorst. Zolang het nog in de aarde zit, noem je het magma. Is het eenmaal naar buiten gestroomd, dan heet het lava. Soms wordt het magma bij een vulkaanuitbarsting (of eruptie) explosief de lucht in geslingerd in klonten van groot tot heel klein. De grote klonten stollen tot vulkanische bommen. Ook komen er veel kleine deeltjes vrij. Dat zijn asdeeltjes. Het uitgestroomde en uitgeworpen materiaal vormt rond het uitstroomgat (de krater) een berg: een vulkaan.

Lees goed en sleep 

de symbolen 

naar de goede plek

Dit is een aswolk. Bij een uitbarsting kan een aswolk kilometers hoog zijn. 

Soms is het zelfs vanuit de ruimte te zien en kunnen vliegtuigen er niet doorheen vliegen omdat piloten dan niks zien. 

Ook kan de aswolk giftige gassen hebben. 

Dit is een aardplaat. De aarde is bedenkt met meerdere aardplaten. Ze drijven op de vloeibare kern van de aarde. Ze bewegen heel erg langzaam, maar een paar milimeter per jaar. Soms botsen en schuren ze tegen een andere plaat. Daar ontstaat een aardbeving of een vulkaan.

Hier zie je een lavastroom. 

Dit kan uit de krater stromen, of uit een zijtak. 

Het is gloeiend heet en koelt langzaam af. 

Niet op blote voeten lopen! 

Dit is de magmakamer. Door een spleet tussen de aardplaten perst zich magma omhoog. Het wil eruit! 

Als de magmakamer volgeperst is en erg geen magma bij kan, zoekt het een andere uitweg. Omhoog, naar buiten! 

Als de druk groot genoeg is, perst het zich via de kraterpijp omhoog.

BOEM! Eenmaal buiten de berg noemen we magma geen magma maar lava. 

https:

Huiswerk

Maken §3 opdrachten 1 t/m 4

Forms enquete over de les

https://forms.office.com/Pages/ResponsePage.aspx?id=zq1sv0wCVk-c31iJjW_x6YXCBULte7VAnSVEN0TuYEBUMTFQQk9KVlRBMlBXMFNQWjJJNk1DQ1hFRS4u