Anatomie 2.4.2

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Anatomie, Fysiologie en Pathologie

Les 11

Periode 1

Leerjaar 2

Vorige les

• Welke functies hebben melanocyten?
• Door welke twee stoffen worden dode huidcellen bij elkaar gehouden?
• Wat is de Latijnse term voor opperhuid?
• In welke huidlaag worden nieuwe huidcellen aangemaakt?

Lesindeling

1. Welkom + Rapid (5 min.)
2. Herhaling vorige les (5 min.)
3. Lesindeling en lesdoelen (5 min.)
4. Vervolg anatomie van de huid (30 min)
5. Practicum huidmiddelen (40 min.)
6. Huiswerk en afsluiting (5 min.)

Lesdoelen

Aan het eind van de les kun je:

• Uitleggen welke 4 belangrijke overige structuren de huid heeft, inclusief hun anatomie en functie
• Benoemen welke typen huidmiddelen er zijn en wanneer welke wordt gebruikt 

 

Bijzondere structuren

1. Eelt, nagels en haren
   
   
2. Borstklieren
   
   
3. Zweetklieren
   
   
4. Talgklieren

Eelt, Nagels en Haren (1)

Onderdeel van de opperhuid (epidermis)

1. Eelt: Extra dikke hoornlaag

2. Nagels: Groeien in de kiemlaag

• Bestaan uit keratine (nagelplaat)
• Bescherming, krabben, klemkracht
• Aan de zijkanten omgeven door huidplooi (nagelwand)

1. Eelt zorgt voor bescherming van delen van de huid die veel te maken hebben met druk en wrijving

2. Nagels beschermen vingertoppen en tenen tegen stoten

- nagelplaat is het harde deel van de nagel

Eelt, Nagels en Haren (2)

3. Haren: Groeien vanuit kiemlaag (haarzakje/
     haarfollikel)

• Dode cellen, keratine, pigment
• Haarwortel: deel van haar in de huid
• Haarbulbus: waar haar uit groeit
• Haarpapil: voeding voor haargroei
• Haarschacht: deel van haar buiten de huid

Kiemlaag is naar binnen gestulpt (haarfollikel)

haarpapil: uitstulping met bloedvaatjes en zenuwen, ondersteunt de bulbus

Eelt, Nagels en Haren (3)

Haar 'leeft' ongeveer 2 tot 6 jaar 

Haar groeit gemiddeld 8 tot 12 centimeter per jaar

'Speciaal haar': 

• Lanugo: Donshaar
• Vellushaar: Haar in schaamstreek, oksels en gezicht
    (staat onder invloed van hormonen)
• Terminale haar: Dikke, lange, gepigmenteerde haar

vellushaar wordt onder invloed van hormonen dikker, meer gepigmenteerd en langer

Lanugo

Vellus

Terminaal

Borstklieren

Borstklieren: Aanleg bij mannen én vrouwen

• Volledige ontwikkeling alleen bij
    vrouwen (vanaf puberteit)
• Borstklieren = melkklieren
• Melkklieren worden actief door
    prolactine (zwangerschap)
• Toeschietreflex door oxytocine

De structuur van de borst is te vergelijken met een boom. De melkklieren zijn de bladeren en de melkkanaaltjes de takken. Meerdere kleine takken komen uit op een aantal dikkere takken die weer uitkomen op de stam van de boom. Zo is het met de borst ook.

Zweetklieren

Transpiratie: 2 tot 4 miljoen zweetklieren, 750 ml zweet per dag

Zweet: 99% water, zout, ureum, zuren 

• Zweetlucht door reactie met bacteriën

Eccriene zweetklieren: temperatuurregeling

Apocriene zweetklieren: onder invloed van hormonen

Apocriene klieren vooral in oksels, rond anus en rond tepels. Verspreiden zweetlucht, niet beïnvloed door stress of warmte

Eccriene zweetklieren reageren wel op warmte en stress

Doorsnede huid

Talgklieren

Talgklieren: scheiden talg uit

• Meestal bij haarzakje 
• Houdt haar en huid vettig en soepel
• Bescherming tegen ziekteverwekkers en uitdroging

soms uitmonding direct in de huid

Belang van een intacte huid

1. Droge en poreuze huid
2. Huid sluit dus niet mooi aan (geen dichte laag)
3. Vreemde stoffen kunnen binnendringen
4. Reactie immuunsysteem
5. Ontstekingen

Zelf aan de slag

1. Pak 'Geneesmiddelenkennis voor doktersassistenten' erbij
   Hoofdstuk 12.1 en 12.2
   
   
2. Open 'Schema zalven' in CumLaude
   
   
3. Vul het schema in met behulp van het boek

Huiswerk

Eind van de week: Inleveren ingevuld 'Schema huidzalven' via CumLaude