Grammatica les 5: meewerkend voorwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Grammatica

meewerkend voorwerp

Dit jaar heb ik geleerd om:

• De zin in zinsdelen te verdelen (streepjes) via de vragentest.
• Het  wwg óf het ng, het ow, de pv en de lv te herkennen en benoemen in een zin.

Eerlijk antwoorden: ik heb de theorie gelezen op blz. 148 én opdracht 14 op blz. 253 gemaakt.

1. Ja
2. Nee

Komende lessen:

• Afronden TiO-Spelt:  meetmoment woensdag 12-06
• Inleveren mapje met alle schrijfopdrachten: maandag 10-06
• In dit mapje stop je alle geschreven teksten (zie Magister voor overzicht)
• Komende lessen: grammatica

Vandaag:

• Uitleg theorie meewerkend voorwerp
• Maken en bespreken opdracht 14 (blz. 253)
• Zelfstandig oefenen

Oefenen!

Schrijf de volgende zin op en ontleed hem! Benoem het onderwerp, het naamwoordelijk of werkwoordelijk gezegde (en dus ook de pv), het lijdend voorwerp en zet zinsdeelstrepen:

De boeken van J.K. Rowling zijn bij kinderen enorm populair.

Oefenen!

                              O

De boeken van J.K. Rowling / zijn bij kinderen enorm populair.

Oefenen!

                              O

De boeken van J.K. Rowling / zijn / bij kinderen enorm populair.

Oefenen!

                              O                             NG

De boeken van J.K. Rowling / zijn / bij kinderen enorm populair.

Want koppelwerkwoord!

Oefenen!

                              O                             WD                                         ND

De boeken van J.K. Rowling / zijn / bij kinderen / enorm populair.

NG: zijn enorm populair

Leerdoelen

Deze les ga ik leren om:

- Het meewerkend voorwerp te herkennen en te benoemen in een zin.

- Het  wwg, het ow, de pv, de lv en de mv te herkennen en benoemen in een zin.

Meewerkend voorwerp

meewerkend voorwerp

Wat is het meewerkend voorwerp?

Bekijk de video op de volgende slide

Maar let op...

- Niet alle zinsdelen die met 'aan' of 'voor' beginnen, zijn meewerkend voorwerp (mv).

- Een meewerkend voorwerp kan met het voorzetsel 'aan' beginnen maar dit hoeft niet.

Nakijken zin 1 opdracht 14, wat is het mv in deze zin?

Wat is het mv in zin 2?

Wat is het mv in zin 3?

Wat is het mv in zin 4?

Wat is het mv in zin 5?

Wat is het mv in zin 6?

Voorbeeld 1

Het schilderij van Perkamentus / hing / aan de muur.

1. Op de vraag: Aan of voor wie + gezegde + ow + lv? Volgt geen antwoord!
2. Kijk maar: Aan of voor wie + hing + het schilderij van Perkamentus
3. Aan of voor niemand! 'Aan de muur' blijft als zinsdeel over, maar dit is de plaats waar het schilderij hangt (een bijwoordelijke bepaling). Niemand ontvangt iets in deze zin.

Voorbeeld 2

Harry en Ron /lieten /Malfidus /de toverdrank /zien.

1. Op de vraag: Aan of voor wie + gezegde + ow + lv? Volgt een antwoord!
2. Kijk maar:Aan of voor wie + lieten + Harry en Ron + de toverdrank + zien?
3. Antwoord: Malfidus. Alhoewel er geen 'aan' in de zin staat, krijgt Malfidus wel de toverdrank te zien. Hij is in deze zin de ontvanger.

Nu aan de slag! Zoek het mv in de volgende quizvragen.

Zinsdeel mv?
Hagrid had een taart voor Harry gebakken.

1. Hagrid
2. een taart
3. Harry
4. voor Harry

Mv?
De onzichtbaarheidsmantel kun je aan de kapstok hangen.

1. Aan de kapstok
2. Je
3. Er is geen mv
4. De onzichtbaarheidsmantel

Mv?
De Snaai kun je aan de aanvoerder geven.

1. De snaai
2. je
3. aan de aanvoerder
4. Er is geen mv

Aan de slag!

• Maak opdracht 14 op blz. 253 en opdracht 1 op blz. 149.
• Klaar? Oefen nog eens met het WG/NG op blz. 252 opdracht 13. 

Maak opdracht 1 op bladzijde 149. Let op: schrijf de zin over en zet zinsdeelstrepen. Benoem de zinsdelen zoals je geleerd hebt :)!

Snap je het nog niet helemaal? Lees dan eerst nog eens de theorie uit je boek door op blz. 148. 

Klaar met opdracht 1? Maak opdracht 3!

Dit is huiswerk! 

Wat ga jij nu als tovenaarsleerling doen? ;)

Eventueel extra oefenen

Op de volgende slides staan wat oefenzinnen, schrijf de antwoorden op in je schrift. 

1. Gisteren kon Harry een fractie van de immense gouden muren zien.

Pv:

Wwg:

Ow:

Lv:

Mv:

Schrijf de zin over.  Zoek daarna de pv en verdeel de zin daarna in zinsdelen door het zetten van strepen. Benoem daarna het wwg, ow, lv en mv (indien aanwezig, anders schrijf je niets op).

2. De brief is vanmorgen door de uil op Zweinstein bezorgd.

Pv:

Wwg:

Ow:

Lv:

Mv:

Schrijf de zin over.  Zoek daarna de pv en verdeel de zin daarna in zinsdelen door het zetten van strepen. Benoem daarna het wwg, ow, lv en mv (indien aanwezig, anders schrijf je niets op).

3. Stuur de Zwadderaars morgen even een boek over Zwerkbal.

Pv:

Wwg:

Ow:

Lv:

Mv:

Schrijf de zin over.  Zoek daarna de pv en verdeel de zin daarna in zinsdelen door het zetten van strepen. Benoem daarna het wwg, ow, lv en mv (indien aanwezig, anders schrijf je niets op).

Kijk jouw antwoorden nu na...

Gebruik een andere kleur.

1. Gisteren /kon / Harry /een fractie van de immense gouden muren / zien.

Pv: kon

Wwg: kon zien

Ow: Harry

Lv: een fractie van de immense gouden muren

Mv: -

(Gisteren geeft een tijd aan. Dit is een bijwoordelijke bepaling. Dat is leerstof voor klas 2).

Antwoorden zin 1

2. De brief / is / vanmorgen / door de uil / op Zweinstein / bezorgd.

Pv: is

Wwg: is bezorgd

Ow: De brief

Lv: -

Mv: -

(Vanmorgen geeft een tijd aan. Dit is een bijwoordelijke bepaling. Dat is leerstof voor klas 2. Ook de zinsdelen 'door de uil' en 'op Zweinstein zijn beide bijwoordelijke bepalingen. Ze geven geen antwoord op de vraag voor het lv (Wie + wat + gezegde +ow?) of op de vraag voor het mv (Wie + wat + gezegde + ow + lv?). Hier schrijf je dus niets op!

Antwoorden zin 2

3. Stuur /de Zwadderaars /morgen /even / een boek over Zwerkbal

Pv: stuur

Wwg: stuur

Ow: - *(Afwezig, want gebiedende wijs).

Lv: een boek over Zwerkbal

Mv: de Zwadderaars

('Morgen' en 'even' zijn bijwoordelijke bepalingen. Dit hoef je niet te benoemen in klas 1).

Antwoorden zin 3.

Vooruitblik...

Volgende lessen aan de slag met de verschillende woordsoorten.

De gevaarlijke toverstok

?

?

?

Einde les

"Je bent soms een beetje eng, weet je dat? Brilliant, maar eng."

- Ron Wemel

(J.K. Rowling, 1998, Harry Potter en de Steen der Wijzen).