Thema 2.4 Zien HAVO

• Mens en Natuur
• Secundair onderwijs

Thema 2.4 ZIEN

Klas 1B HAVO 

Schooljaar 2022-2023

Kirsten Herreman

Waar komt het licht vandaan?

• Licht is nodig om te zien
  
• Lichtbron
  
• Lamp is directe lichtbron
  
• Voorwerp dat weerkaatst is een indirecte lichtbron
  

Hoe ontstaat een regenboog?

• Zon schijnt tijdens het regenen
• Het witte licht van de zon breekt in verschillende kleuren 
  
• 7 kleuren (rood, oranje, geel, groen, blauw, indigo en violet)
  
• Spectrum of kleurenband
  

Straling 

• Het zichtbare spectrum van het zonlicht begint met rood, eindigt met violet.
  

Straling 

• Voor het rood begint is er een infrarode straling = warmte
  
• Kan je je spieren mee verwarmen 
  

Ultraviolette straling

• Dit zorgt ervoor dat je bruin wordt in de zon
  
• UV - straling
  
• Voorbeeld

UV - straling

• Blacklightlamp
  
• = tl lamp met helder glas
  
• Licht kan ook een vorm van straling zijn
  

www.lessonup.app 

Wenkbrauw

Ooglid

Pupil

Oogwit

Iris

Wimpers

Functie

• Wenkbrauwen
  
• Oogleden met wimpers
  

Hoe werkt je oog

• 3 vliezen
  

Harde oogvlies

• Buitenste laag
• Bescherming van het oog binnenin
• Een deel heeft een witte kleur (oogwit) 
  
• Het andere deel van het harde oogvlies heet hoornvlies (doorzichtig)
  

Vaatvlies

• Veel bloedvaatjes aanwezig
  
• Via het bloed aanvoer van stoffen die nodig zijn voor het oog
  
• Voorkant is gekleurd --> iris met zwart gat, pupil 
  

Iris

• Bevat veel kleurstoffen
  
• Bloedvaatjes zijn minder zichtbaar
  
• Uitzondering: albino's (kunnen die kleurstof niet aanmaken)
  

Korte opdracht

Waarneming van de pupil

• Met de pupil wordt de hoeveelheid licht geregeld op het netvlies
  
• Pupil is te vergelijken met het diafragma van een microscoop of fototoestel
• Voor de pupil zit het doorzichtig hoornvlies, achter de pupil de doorzichtige lens en het glasachtig lichaam
• Door de pupil is de donkere binnenkant van het oog te zien   

• Pupil past zich aan bij veel licht
  
• Kringspiertjes maken pupil nauwer
  

• Lengtespiertjes in de iris
  
• Maakt de pupil wijder als ze samentrekken
  
• Pupil is aangepast aan weinig licht
  

Pupilreflex

Het aanpassen van de pupil aan hoeveelheid licht gebeurt automatisch --> Reflex

De lichtsterkte wordt gemeten door de zintuigcellen in het netvlies

Te veel licht op het netvlies --> impulsen via sensorische zenuwcellen naar de hersenstam

Via schakelcellen in de hersenstam en motorische zenuwcellen gaan impulsen naar het kringspiertje in de iris --> pupil wordt nauwer 

Netvlies

• Binnenste laag
  
• Ontstaan van het beeld
• Licht dat op hem valt komt in het hoornvlies en pupil terecht in je ogen. De ooglens maakt een scherp beeld. Het licht in het beeld prikkelt de lichtgevoelige zintuigen. Deze zintuigen zetten de lichtprikkels om in berichten die door de oogzenuw naar de hersenen gaat. 

• de plaats recht achter de pupil op het netvlies = gele vlek --> daar zie je het best
  
• blinde vlek = plaats waar de oogzenuw aan de oogbol vastzit (geen netvlies, geen beelden) 

play.kahoot.it

Oogkas

• Bevat een gel = glasachtig lichaam
  
• = holten in je schedel
  
• Holten zijn opgevuld met vetweefsel --> stootkussen 
  
• Aangehecht met spieren aan het oog (6 spieren)
  

Practicum

Wat weten jullie nog ?

https://ap.lc/NLh1S 

• Opdrachten in leerboek
  
• Practicum