Thema 5 aandoeningen aan de gewrichten

Thema 5   Boek 1

zorgvragers met aandoeningen aan de gewrichten

Welk soort spierweefsel was zo bijzonder en waarom?

Huiswerk

We gaan aan de slag met de opdracht, 3.1. Deze staat klaar in magister bij bronnen, gedeelde documenten en bij opdrachten.

Volgende week: Studiepuntopdracht spieraandoeningen

Hoe ga je leren 

• Tijdens het lezen moeilijke worden die je tegen komt uitwerken en opzoeken deze proberen te begrijpen. Eind van de hoofdstuk staat een begrippen lijst. ( Eerst anatomie lezen dan vvt leren over dat onderwerp )

• Opdrachten in eDition maken helpt bij het leren en begrijpen van de stof zelf test maken 

• PP van de les en eigen aantekeningen ( samenvatting )

         Proberen de stof   aan iemand uit te leggen/ maak zelf een toets vraag van de stof 

       Tijdens de les goed opletten is de eerste basis.

Tip : Ga nu al aan de slag met wat je al gehad hebt om nog vragen te kunnen stellen tijdens de                 les. 

Periode 4 

Perioden 4 

• zorgvragers met aandoeningen aan de gewrichten

Inhoud 

Het bewegingsstelsel

Spierweefsel

Zorgvragers met reumatoïde artritis

Zorgvragers met artrose (arthrosis deformans)

Zorgvragers met spondylitis ankylopoetica (ziekte van Bechterew)

Zorgvragers met jicht

Het bewegingsstelsel 

Botten

Gewrichten

Spieren

Botten 

Stevigheid

Beweeglijkheid

In het beenmerg aanmaak bloedcellen

Voorraadschuur voor mineralen (calcium)

Bescherming

Waar bot uit bestaat:

Periost

Substantia compacta

Substantia spongiosa

Endost

Mergholte

De afbraak en opbouw van het bot is een continu proces. De osteoblasten zorgen voor de opbouw en de osteoclasten voor de afbraak.https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/diversen/14542-functies-van-botten-en-beenderen.html

Wat gebeurt er als de afbraak overheerst?

Gewricht 

Overgang tussen twee botten waardoor beweging mogelijk is

Banden

Pezen

Spierweefsel 

Dwarsgestreept (willekeurig)

• Bij het bewegen van het skelet
  
• Veel zit vast aan delen van het skelet
  
• Soms vast aan de huid
  
• Gebruik ervan is bewust

Glad (onwillekeurig)

• Onbewust aangestuurd
  
• Luchtwegen
  
• Spijsverteringskanaal
  

Spiervezels 

Elke spiervezel is omgeven door een dun bindweefsellaagje, het endomysium (bloedvaatjes, zenuwen en lymfevaatjes)

https://www.youtube.com/watch?v=A2iG1Y2VN3U

Wat is een antagonist?

1. een spier met een tegengestelde werking
2. een spier met dezelfde werking
3. allemaal pezen bij elkaar

Reumatoïde artritis 

Auto-immuunziekte: het lichaam maakt antistoffen tegen het eigen lichaam doordat het immuunsysteem lichaamseigen cellen en stoffen als lichaamsvreemd ziet

Verloop

Steriele ontstekingen van perifere gewrichten

Peesscheden en de slijmbeurzen kunnen ontstoken raken

Ontsteking van het synoviaal vlies (slijmvliesbedekking van de gewrichtsholte)

Meer gewrichtsvloeistof ontstaat; gewricht komt onder druk te staan (zwelling)

Pijn

Gewrichtsvocht bevat zeer veel witte bloedcellen (leukocyten)

Deze bevatten enzymen die weefsels kunnen beschadigen

Langdurige ontsteking kan ontkalking van het bot bevorderen

Kraakbeen verweekt en verdunt en kan uiteindelijk verdwijnen

Gewrichtskapsel kan ook verweken en het bot aantasten (erosie)

Subcutane noduli (verbindweefselde onderhuidse knobbeltjes rond de gewrichten

Symmetrie

Leukocyten 

Symptomen 

Symptomen 

Rust

Activiteit (koorts, algehele malaise, vermoeidheid, gebrek aan eetlust enzovoort)

Destrueren (rijmt op ruïneren) geleidelijk aan de gewrichten

Allerlei (vaak onbekende) gevolgen en complicaties 

• Peesruptuur
  
• Synoviale cyste
  
• Uitpuilingen doordat kapsels aangetast zijn
  
• Cyste kan zakken tot in de kuit of bovenarm b.v.
  
• Banden rondom wervels verslappen (verschuivingen, beknellingen van zenuwen, hoofdpijn, nekpijn, verlammingen)
  
• Vasculitis
  

Onderzoek en behandeling 

• Snelle aanpak verminderd evolutie
  
• Diagnose met name op basis van klachten en verschijnselen en lichamelijk onderzoek
  
• Tevens bloedonderzoek ter ondersteuning (ontstekingswaarden en reumafactor; eiwit wat te maken heeft met de afweer)
  
• Antistoffen worden gemeten
  
• MEDICATIE, OEFENTHERAPIE en CHIRURGISCHE BEHANDELINGEN
  
• 
  

Chirurgische behandelingen 

• Gewrichtsprothese
  
• Synovectomie
  
• Osteotomie (ander oppervlakte van het bot)
  
• Artodese (vastzetten)
  
• Peesreconstructie
  

Aandachtspunten voor verpleging en begeleiding

Mobiliteit

Decubitus

Voeding en gewicht

Medicatie

Reumaconsulent

Seksualiteit

Zorgvragers met artrose (artrosis deformans) 

• Reumatische aandoening waarbij gewrichtsslijtage optreedt. Het kraakbeen in de gewrichten neemt in hoeveelheid af en verliest aan kwaliteit (oneffen)
  
• Vervorming van het bot direct onder het kraakbeen.
  
• Osteofyten ontstaan
  

Polyartrose?
Artrose in meerdere gewrichten

Oorzaken 

Overgewicht

Trauma

Overbelasting (arbeid, verkeerde houding, pianisten)

Inflammatoire aandoeningen zoals RA en jicht

Symptomen 

Pijn

Stijfheid

Functie vermindering

Kraken

Ontstekingsreactie

Diagnose 

Lichamelijk onderzoek

Soms röntgen

Vervormingen

Zorgvragers met spondylitis ankylopoetica (ziekte van Bechterew) 

SA of SpA

Spondylitis - is de ontsteking van de wervels 

Ankylopoetica - betekent stijfheid

Gewrichten van het bekken, heupen en de wervelkolom raken ontstoken (ook andere gewrichten)

Soms vergroeiingen onderin de rug

Littekenweefsel

Oorzaak 

Endogene factoren met name

Verder veel onbekendheid over

Regelmatig ook ontstekingen in peesaanhechtingen

Ook kan het borstbeen worden aangetast

Jicht 

Terugkerende pijnlijke ontsteking in een gewricht door urinezuurkristallen

Twee soorten

1. Primaire jicht
   

Erfelijke stoornis van het urinezuurmetabolisme

2.Secundaire jicht 

Andere aandoeningen veroorzaken de verhoging van het urinezuur zoals leukemie

Osteoporose = ‘poreus bot

Osteoporose = ‘poreus bot’

Oorzaken 

Zie bladzijde 206  

Symptomen

Botbreuken

Veranderingen gestalte

Ademhalingsmoeilijkheden

Pijnklachten

Amputaties