PH2 OK Flex bijeenkomst 2 - Naoual

• Pedagogiek
• HBO
• Studiejaar 2

PF2PEH 

groep in beeld

Naoual El Massoudi 

[e-mail]

Inhoud bijeenkomst

Terugblik

Instrumenten: 

       * Observaties

       * Sociogram 

       * Leerlingvolgsysteem 

Groepsfasen 
Onderwijsbehoeften

Sociale emotioneel leren 

Terugblik

17.30-17.35

Piramide van Maslov

Klassenmanagement

3 basisbehoeften Stevens

Hoge verwachtingen

Groepsregels

Pedagogisch partnerschap

Cyclus doorlopen 

De vier kernelementen van de groepsvorming 

1. Fase van de groepsvorming;

2. Hoofdvraag;

3. Onderwijsbehoefte van de groep;

4. Groepsactiviteiten. 

 (Van Overveld, 2021)

Maaaaarrrrr 

Eerst je groep in beeld krijgen door verschillende instrumenten in te zetten

Welke instrumenten gebruik jij (of jouw mentor) momenteel om jouw groep in beeld te krijgen?

Observaties

'Het meten van gedrag is per definitie subjectief en niet zo 'hard' als het meten van het aantal woorden dat een leerling per minuut kan lezen. Het is daarom de leraar die (...) dat op grond van de algehele kennis over de leerling bepaalt of de uitslag van het meetmoment meer afwijkend is dan normaal gesproken mag worden verwacht.'

(Van Overveld, 2013)

17.55-18.10

Observaties

3 manieren voor het observeren van gedrag: 

1. narratief = volledige beschrijving van het gedrag (zo objectief mogelijk) 
2. observatieschema = categorieën die het gedrag overzichtelijk weergeven (bijv. kruisjes hoe vaak of met wie) 
3. beoordelingsschaal = om intensiteit te meten 

1. Narratieve observatie

Joeri zit aandachtig te lezen, dan valt zijn potlood op de grond. Joeri wil het hebben en raapt het potlood op. Bas wordt hierdoor gestoord en zegt iets tegen Joeri. Joeri zegt boos iets terug. Bas lacht hem uit. Joeri staat op en pakt uit wraak het etui van Bas. Bas wil hem terug hebben. Joeri geeft hem niet terug. Hij gooit het etui op de kast. De leraar wordt boos en vraagt wat er gebeurt. Bas zegt op verongelijkte toon: ‘Hij gooit mijn etui weg.’ Joeri steekt zijn middelvinger op. Nu wordt de leraar boos en hij pakt Joeri hard vast. Joeri rukt zich los en rent kwaad de klas uit. 

Haal de subjectieve delen eruit, schrijf ze op!

Narratieve observatie

Joeri zit aandachtig te lezen, dan valt zijn potlood op de grond. Joeri wil het hebben en raapt het potlood op. Bas wordt hierdoor gestoord en zegt iets tegen Joeri. Joeri zegt boos iets terug. Bas lacht hem uit. Joeri staat op en pakt uit wraak het etui van Bas. Bas wil hem terug hebben. Joeri geeft hem niet terug. Hij gooit het etui op de kast. De leraar wordt boos en vraagt wat er gebeurt. Bas zegt op verongelijkte toon: ‘Hij gooit mijn etui weg.’ Joeri steekt zijn middelvinger op. Nu wordt de leraar boos en hij pakt Joeri hard vast. Joeri rukt zich los en rent kwaad de klas uit. 

Narratieve observatie

Joeri kijkt in zijn boek. Er valt een potlood op de grond. Joeri bukt en raapt het potlood op. De jongen achter hem (Bas) zegt iets. Joeri zegt wat terug. Bas lacht. Joeri staat op en pakt het etui van Bas. Bas steekt zijn hand uit. Joeri lacht hardop en gooit het etui op de kast. De leraar kijkt op en zegt: ‘Wat gebeurt daar?’ Bas zegt: ‘Hij gooit mijn etui weg’. Joeri schudt zijn hoofd en steekt zijn middelvinger op. De leraar loopt door de klas en pakt Joeri bij zijn arm. ‘Blijf van mijn arm,’ zegt Joeri en hij rent de klas uit.  

2. Observatieschema 

	Chris	Jorien	Fleur	Achmed
leraar geeft een compliment	xxxx			xx
leraar maakt oogcontact	xx	x
leraar corrigeert verbaal	x	xxxxx	x	xx
leraar corrigeert non-verbaal		xx	xxxxxx

3. Beoordelingsschalen

	veel	een beetje	geen van beiden	een beetje	veel
kijkt naar het bord/leerkracht	x					kijkt om zich heen
reageert op vragen		x				reageert niet op vragen
is met eigen werk bezig			x			is met andere dingen bezig
stelt vragen		x				stelt geen vragen

https://www.onderwijsinspectie.nl/onderwerpen/sociale-veiligheid/toezicht-op-naleving-zorgplicht-sociale-veiligheid-op-school

https://www.onderwijsinspectie.nl/onderwerpen/sociale-veiligheid/instrumenten-monitoring-sociale-veiligheid

www.onderwijsinspectie.nl

https://www.onderwijsinspectie.nl/onderwerpen/sociale-veiligheid/toezicht-op-naleving-zorgplicht-sociale-veiligheid-op-school

www.onderwijsinspectie.nl

https://www.onderwijsinspectie.nl/onderwerpen/sociale-veiligheid/instrumenten-monitoring-sociale-veiligheid

Sociogram

Met welk kind kun je goed samenwerken?

1. Met welk kind kun je helemaal niet samenwerken?
2.   Met welk kind wil je graag spelen?
3.   Met welk kind wil je helemaal niet spelen?

Momentopname: Neem het sociogram een paar maanden later weer af

18.10-18.15

kliekjes

meerdere kinderen kiezen voor elkaar 

gevaar: sub-groepjes

sterpositie

populaire kinderen 

gevaar: negatieve leiding pakken

slangrelatie

onderlinge affiniteit, maar niet wederzijds

kans: wederzijdse relaties van maken

paren

twee kinderen die voor elkaar kiezen

gevaar: afzonderen van de rest

marginalen

worden door niemand gekozen, buitengesloten

gevaar: zondebok, slachtoffer

Buitengesloten / marginaal

Sterpositie

Paar

Slangrelatie

Kliekje

Slangrelatie

Slangrelatie

Slangrelatie

Slangrelatie

Opdracht 

Overleg met je buur welke instrumenten passend zijn voor jouw groep? Waarom kies je voor deze instrumenten? 

Groepsfasen

Cyclus doorlopen 

De vier kernelementen van de groepsvorming 

1. Fase van de groepsvorming;

2. Hoofdvraag;

3. Onderwijsbehoefte van de groep;

4. Groepsactiviteiten.

(Van Overveld, 2021) 

1

2

3

4

5

Forming

Storming

Norming

Performing

Adjourning

De volgorde als jij als leerkracht niets doet. 

 Forming

 Storming

 Norming

 Performing

 Adjourning / termination

Welke fasen worden omgedraaid als jij als leerkracht de omgangsvormen bepaalt (en dus leiding geeft)?

Forming

Norming (leraar bepaalt)

Storming (leerlingen kunnen hierbinnen hun positie innemen)

Performing

Adjourning / termination

Volgens Tuckman: 

1. Forming: Eerste weken verkenningsfase = vrij rustig, aftasten van elkaar.

2. Storming: Daarna ontstaan de eerste onenigheidjes en ruzietjes, samen uitpraten is belangrijk. Kinderen gaan hun positie werven. 

3. Norming: Groepsnormen worden bepaald door de leiders. Staan vast en veranderen niet meer.

4. Performing: Rollen zijn verdeeld en staan vast na anderhalf tot twee maanden - groep vergt onderhoud gedurende het hele jaar.

5. Termination: Aan het eind neem je afscheid: mopperen op alles en iedereen (maakt het afscheid minder zwaar). Vooral als de groep uiteenvalt. 

De gouden weken 2.0 (Bijleveld, 2019) 

invloed leerkracht

Vormingsfase 

Normingsfase 

Bestormingsfase 

Prestatiefase

Opheffingsfase 

Welke regels horen bij zo'n .... groep?

Als we dan zo'n .... groep willen zijn en we hebben regels afgesproken, hoe gaan we dan met elkaar om? 

Hoe worden wij een leuke/gezellige/chille maar vooral ook veilige groep?

Kan iedereen zijn talent laten groeien?

Hoe was het en hoe wordt het?

Onderwijsbehoeften groep

Wat heeft mijn groep nodig? 

Deel lijst groepsbehoeften uitdelen.

Aanvulzinnen ondersteuningsbehoeften leerkracht staan op Its! Zie ook Groepsplan Gedrag p. 86 (H4) voor onderwijsbehoeften van de groep bij iedere groepsfase!

17.45-17.55

Ondersteuningsbehoeften leerkracht

Als leraar wil ik bereiken dat … (doel).

Zelf doe ik al ….

Verder heb ik nodig:

attitude/houding die …

kennis/begrip van …

vaardigheden om …

materialen waarmee …

‘meer handen in de klas’ in de vorm van ...

feedback op …

collega’s, intern begeleider, mentor, zorgcoördinator of leidinggevende die …

observeren hoe collega … lesgeeft aan …

coaching of co-teaching bij …

ouders die …

begeleider die …

etc.

Zie leerpad!

Opdracht 

Onderwijsbehoefte van een groep omschrijven. 

• In welke fase van de groepsvorming lijkt deze groep te verkeren? 

• Omschrijf twee onderwijsbehoeften voor deze groep. 

Sociaal emotioneel leren

1. Besef van zichzelf: gevoelenswoorden & herkennen van signalen van het eigen lichaam. Buikpijn etc. 

2. Zelfmanagement: strategieën inzetten om beter om te gaan met heftige emoties 

3. Besef van de ander: Empathie & lichaamstaal 

4. Relaties kunnen hanteren: Sociale vaardigheden 

5. Keuzes maken: Normen & waarden. Morele vraagstukken en probleem oplosvaardigheden. 

 

Sociale competenties

SEL competenties:

1. Besef van zichzelf

2. Zelfmanagement

3. Besef van de ander

4. Relaties hanteren

5. Keuzes maken

Per groepje: Wat is het, waarom belangrijk + voorbeeld activiteit. Pitch max. 1 minuut per groepje

Per groepje 1 competentie uitwerken. Wat is het, waarom belangrijk en een voorbeeld.

Gevoelswoorden

Ontwikkelkaart groepsvorming

Emotiewiel 

Jezelf mogen en kunnen uitdrukken 

Geef de kinderen de gelegenheid om te oefenen met wat je zegt en hoe je iets zegt. Uit onderzoek blijkt dat een veilige, gelijkwaardige en open omgang tussen leerlingen onderling en leerlingen met leraren goed zijn voor het schoolklimaat (Nieuwelink, et al., 2016). Moedig leerlingen daarom aan om hun mening te geven, om op elkaar te reageren, in gesprek met elkaar te gaan en elkaar serieus te nemen. Leef dit uiteraard ook voor, om te laten zien dat hun mening binnen de school ertoe doet.

Wil je dat anderen je begrijpen? Dan heb je een passende woordenschat nodig. Wees je als leerkracht dus bewust van het aanbod dat jij kunt leveren voor de ontwikkeling van een zogenaamde gevoelswoordenschat bij jouw leerlingen. Kinderen kunnen zich dan breder uiten en zich daardoor beter begrepen voelen; iets is niet enkel ‘leuk’ of ‘stom’. Stimuleer de ontwikkeling van hun woordeschat ten behoeve van het uitdrukken van hun gevoelens, wensen en affiniteiten. Bied voldoende gelegenheid hiervoor gedurende alle schooljaren.

Voorbeeldverslag!

Volgende week

Start maken uitwerken leeruitkomst

Eigen input 

Dit wil ik volgende week doen of wil nog meer over weten:

Leeruitkomst