PH2 Bijeenkomst 2 - Versie 2

• Mentorles
• HBO
• Studiejaar 2

PF2PEH

groep in beeld

Bijeenkomst 2

Naoual El Massoudi 

[e-mail]

Inhoud bijeenkomst

Terugblik 

Instrumenten 

Groepsbeeld 

Groepsfasen 
Onderwijsbehoeften

Sociale emotioneel leren 

Terugblik

17.30-17.35

Piramide van Maslov

Klassenmanagement

3 basisbehoeften Stevens

Hoge verwachtingen

Groepsregels

Pedagogisch partnerschap

Cyclus doorlopen 

De vier kernelementen van de groepsvorming 

1. Fase van de groepsvorming;

2. Hoofdvraag;

3. Onderwijsbehoefte van de groep;

4. Groepsactiviteiten. 

 (Van Overveld, 2021)

Instrumenten 

Jullie hebben een instrument ingezet. Bespreek in groepjes de data die jullie hebben verzameld. 

Groepsbeeld 

Jullie gaan aan de hand van de data een groepsbeeld formuleren. 

Groepsfasen

De leerlingen beginnen elkaar te leren kennen. Sommigen organiseren spontane gesprekken en spelen samen tijdens de pauzes, terwijl anderen wat voorzichtiger zijn en de kat uit de boom kijken. Er zijn al verschillende vriendschappen ontstaan, maar er zijn ook kinderen die zich nog onzeker voelen over waar ze thuishoren in de groep. De leerkrachten hebben groepsdiscussies aangemoedigd over hoe ze willen dat hun klasomgeving eruitziet. De leerlingen hebben al enkele normen vastgesteld, zoals respect hebben voor anderen en elkaar helpen bij huiswerk. Er zijn echter nog discussies gaande over regels voor groepswerk en hoe conflicten moeten worden opgelost.

De leerlingen hebben zich nog niet volledig toegewijd aan specifieke rollen in de groep, maar sommigen hebben hun sterke punten laten zien. Bijvoorbeeld, een kind dat goed is in wiskunde, heeft geholpen met het uitleggen van bepaalde concepten aan anderen. De groep begint te begrijpen wie de experts zijn in verschillende vakgebieden. Echter vinden de leerlingen het nog lastig om begrip en ondersteuning te tonen aan elkaar. Wanneer een leerling zich verdrietig of onzeker voelt, wordt hier niet altijd empathisch op gereageerd. Hierdoor ontstaan er regelmatig conflicten. 

 

Voorbeeld groepsbeeld 

1

2

3

4

5

Forming

Storming

Norming

Performing

Adjourning

De volgorde als jij als leerkracht niets doet. 

 Forming

 Storming

 Norming

 Performing

 Adjourning / termination

Welke fasen worden omgedraaid als jij als leerkracht de omgangsvormen bepaalt (en dus leiding geeft)?

Forming

Norming (leraar bepaalt)

Storming (leerlingen kunnen hierbinnen hun positie innemen)

Performing

Adjourning / termination

Volgens Tuckman: 

1. Forming: Eerste weken verkenningsfase = vrij rustig, aftasten van elkaar.

2. Storming: Daarna ontstaan de eerste onenigheidjes en ruzietjes, samen uitpraten is belangrijk. Kinderen gaan hun positie werven. 

3. Norming: Groepsnormen worden bepaald door de leiders. Staan vast en veranderen niet meer.

4. Performing: Rollen zijn verdeeld en staan vast na anderhalf tot twee maanden - groep vergt onderhoud gedurende het hele jaar.

5. Termination: Aan het eind neem je afscheid: mopperen op alles en iedereen (maakt het afscheid minder zwaar). Vooral als de groep uiteenvalt. 

De gouden weken 2.0 (Bijleveld, 2019) 

invloed leerkracht

Vormingsfase 

Normingsfase 

Bestormingsfase 

Prestatiefase

Opheffingsfase 

Welke regels horen bij zo'n .... groep?

Als we dan zo'n .... groep willen zijn en we hebben regels afgesproken, hoe gaan we dan met elkaar om? 

Hoe worden wij een leuke/gezellige/chille maar vooral ook veilige groep?

Kan iedereen zijn talent laten groeien?

Hoe was het en hoe wordt het?

Vormingsfase 

Normingsfase 

Bestormingsfase 

Prestatiefase

Opheffingsfase 

Babyfoto's raden. 

Sport- en speldag met veel groepsactiviteiten organiseren.

Groep laten nadenken over gedragsverwachtingen die passen bij de regels van de school.

Groep 8: musical en afscheidsavond. 

Kinderen een conflict zelf laten oplossen en vragen hoe het is verlopen.

Onderwijsbehoeften groep

Wat heeft mijn groep nodig? 

Deel lijst groepsbehoeften uitdelen.

Aanvulzinnen ondersteuningsbehoeften leerkracht staan op Its! Zie ook Groepsplan Gedrag p. 86 (H4) voor onderwijsbehoeften van de groep bij iedere groepsfase!

17.45-17.55

Onderwijsbehoefte 

Leraren die in hun onderwijsaanbod rekening houden met de algemene onderwijsbehoeften van de groep, zullen zeer waarschijnlijk een problematisch verlopend groepsvormingsproces kunnen voorkomen. 

Een leraar die regelmatig met zijn leerlingen praat, de groep observeert en de uitslagen van een sociogram interpreteert, zal in staat moeten zijn te bepalen welke specifieke onderwijsbehoeften een groep heeft. 

(Van Overveld, 2021)

De leerlingen beginnen elkaar te leren kennen. Sommigen organiseren spontane gesprekken en spelen samen tijdens de pauzes, terwijl anderen wat voorzichtiger zijn en de kat uit de boom kijken. Er zijn al verschillende vriendschappen ontstaan, maar er zijn ook kinderen die zich nog onzeker voelen over waar ze thuishoren in de groep. De leerkrachten hebben groepsdiscussies aangemoedigd over hoe ze willen dat hun klasomgeving eruitziet. De leerlingen hebben al enkele normen vastgesteld, zoals respect hebben voor anderen en elkaar helpen bij huiswerk. Er zijn echter nog discussies gaande over regels voor groepswerk en hoe conflicten moeten worden opgelost.

De leerlingen hebben zich nog niet volledig toegewijd aan specifieke rollen in de groep, maar sommigen hebben hun sterke punten laten zien. Bijvoorbeeld, een kind dat goed is in wiskunde, heeft geholpen met het uitleggen van bepaalde concepten aan anderen. De groep begint te begrijpen wie de experts zijn in verschillende vakgebieden. Echter vinden de leerlingen het nog lastig om begrip en ondersteuning te tonen aan elkaar. Wanneer een leerling zich verdrietig of onzeker voelt, wordt hier niet altijd empathisch op gereageerd. Hierdoor ontstaan er regelmatig conflicten. 

 

Wat zou de onderwijsbehoefte van deze groep kunnen zijn? 

Ondersteuningsbehoeften leerkracht

Als leraar wil ik bereiken dat … (doel).

Zelf doe ik al ….

Verder heb ik nodig:

attitude/houding die …

kennis/begrip van …

vaardigheden om …

materialen waarmee …

‘meer handen in de klas’ in de vorm van ...

feedback op …

collega’s, intern begeleider, mentor, zorgcoördinator of leidinggevende die …

observeren hoe collega … lesgeeft aan …

coaching of co-teaching bij …

ouders die …

begeleider die …

etc.

Zie leerpad!

Opdracht 

Onderwijsbehoefte van een groep omschrijven. 

• In welke fase van de groepsvorming lijkt jouw groep te verkeren? 

• Omschrijf twee onderwijsbehoeften voor jouw groep. 

Sociaal emotioneel leren

1. Besef van zichzelf: gevoelenswoorden & herkennen van signalen van het eigen lichaam. Buikpijn etc. 

2. Zelfmanagement: strategieën inzetten om beter om te gaan met heftige emoties 

3. Besef van de ander: Empathie & lichaamstaal 

4. Relaties kunnen hanteren: Sociale vaardigheden 

5. Keuzes maken: Normen & waarden. Morele vraagstukken en probleem oplosvaardigheden. 

 

Sociale competenties

SEL competenties:

1. Besef van zichzelf

2. Zelfmanagement

3. Besef van de ander

4. Relaties hanteren

5. Keuzes maken

Per groepje: Wat is het, waarom belangrijk + voorbeeld activiteit. Pitch max. 1 minuut per groepje

Per groepje 1 competentie uitwerken. Wat is het, waarom belangrijk en een voorbeeld.

Jezelf mogen en kunnen uitdrukken 

Geef de kinderen de gelegenheid om te oefenen met wat je zegt en hoe je iets zegt. Uit onderzoek blijkt dat een veilige, gelijkwaardige en open omgang tussen leerlingen onderling en leerlingen met leraren goed zijn voor het schoolklimaat (Nieuwelink, et al., 2016). Moedig leerlingen daarom aan om hun mening te geven, om op elkaar te reageren, in gesprek met elkaar te gaan en elkaar serieus te nemen. Leef dit uiteraard ook voor, om te laten zien dat hun mening binnen de school ertoe doet.

Wil je dat anderen je begrijpen? Dan heb je een passende woordenschat nodig. Wees je als leerkracht dus bewust van het aanbod dat jij kunt leveren voor de ontwikkeling van een zogenaamde gevoelswoordenschat bij jouw leerlingen. Kinderen kunnen zich dan breder uiten en zich daardoor beter begrepen voelen; iets is niet enkel ‘leuk’ of ‘stom’. Stimuleer de ontwikkeling van hun woordeschat ten behoeve van het uitdrukken van hun gevoelens, wensen en affiniteiten. Bied voldoende gelegenheid hiervoor gedurende alle schooljaren.

Gevoelswoorden

Ontwikkelkaart groepsvorming

Emotiewiel 

Voorbeeldverslag!

Voorbereiding 3de bijeenkomst, 15 mei 2024  

1. Formuleer een concrete onderwijsbehoefte van de groep een ondersteuningsbehoefte van de leerkracht;

2. Formuleer aan welke SEL competenties jouw groep moet werken;

3. Welke activiteiten zet jij in. Koppel de onderwijsbehoefte en de SEL competenties hieraan. 

Dit gaan jullie volgende week in groepjes aan elkaar pitchen.