5.5: Fabrikanten en politici zoeken het buiten Europa DEEL 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Wat was een politiek motief voor het modern imperialisme?

1. Het verspreiden van de eigen cultuur.
2. Het promoten van vrede en samenwerking.
3. Het vergroten van invloed en macht in de wereld.
4. Het beschermen van inheemse volkeren.

Wat was een gevolg van het modern imperialisme?

1. Het bevorderde gelijke kansen voor alle volkeren.
2. Het leidde tot conflicten en concurrentie tussen Europese machten.
3. Het stimuleerde internationale samenwerking.
4. Het zorgde voor wereldwijde vrede en harmonie.

Wat hield Darwins theorie van de survival of the fittest in?

1. Het idee dat elk organisme voor zichzelf moet vechten.
2. Het idee dat alleen de sterkste organismen overleven.
3. Het idee dat de best aangepaste organismen overleven.
4. Het idee dat evolutie alleen plaatsvindt bij grote catastrofes.

5.5: Fabrikanten en politici zoeken het buiten Europa

Vanuit de geïndustrialiseerde gebieden in Europa komt steeds meer vraag naar grondstoffen, maar ook de behoefte aan nieuwe afzetmarkten. Vanuit economische motieven ontstaat hierdoor het modern imperialisme; het wens tot het veroveren van een groot overzees rijk. Er zijn naast economische motieven ook politieke en cultureel-mentale motieven voor het koloniseren van grote delen van Afrika en Azië door Europese landen. 

Leerdoelen 5.5

5.5A: Je kunt verklaren wat het verschil is tussen het imperialisme van de 16e eeuw en het modern imperialisme van de 19e eeuw. 

5.5B: Je kunt verklaren wat de economische motieven zijn voor het modern imperialisme. 

5.5C: Je kunt uitleggen waarom het opkomend nationalisme in Europa een politiek motief is voor het modern imperialisme. 

5.5D: Je kunt uitleggen dat het verspreiden van de Westelijke (christelijke) cultuur een cultureel-mentaal motief is van het modern imperialisme.  

Culturele superioriteit

• Geen twijfel aan West-Europese culturele superioriteit
• Darwin gebruikt superioriteit wetenschappelijk te bewijzen
• White man's burden: 'onbeschaafde' volkeren laten meeprofiteren van Westerlijke beschaving

LD: 5.5D

Verspreiden christendom

• Missionarissen naar Afrika en Azië om (rooms-katholieke of protestantse) christendom te verspreiden
• O.a. ondersteuning in onderwijs, gezondheidszorg en jeugdwerk
• Belangrijk cultureel-mentaal motief voor imperialisme!

LD: 5.5D

Leg uit waarom het culturele motief ook wel de 'white man's burden' wordt genoemd.

Leg uit hoe de onderdrukking van de inheemse bevolking werd gerechtvaardigd aan de hand van de theorie van Darwin.

Aan de slag!

• Opdrachten 5.5
• Werkboek of laptop
• Eerste 5 minuten zelfstandig werken

Wat is de betekenis van superieur?

1. Een soort snoepgoed
2. Beter dan anderen in kwaliteit of prestaties.
3. Een moeilijk te begrijpen concept
4. Een type muziekinstrument

Wat was volgens voorstanders van het modern imperialisme het bewijs van de culturele superioriteit van West-Europa boven de inheemse bevolking?

1. Etnische afkomst en fysieke kenmerken
2. Religieuze overtuigingen en taalgebruik
3. Economische stabiliteit en politiek bestuur
4. Technologische vooruitgang en maatschappelijke organisatie