Begeleiden, periode 1, les 4

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Het ondersteuningsproces

Programma

• Welkom 
• AWR
• Deze periode 
• terugblik
• Theorie
•  Filmpje
• Opdracht

Wat gaan we doen deze periode

Les 1:Ondersteuningsproces en begeleiding en ondersteuning geven

Les 2:Zelfregie en methodisch werken

Les 3: Stappen in het ondersteuningsproces

Les 4:  Verzamelen van informatie en vaststellen van behoeften en problemen

Les 5: Doelen formuleren/ plan maken

Les 6: Uitvoeren van de activiteiten volgens planning

Les 7:  thema opdracht 1

Les 8: proeftoets

Les 9: Toets

terugblik

Benoem de 6 stappen van het ondersteuningsproces

Verzamelen van informatie

Je probeert je allereerst een goed beeld te vormen van het functioneren van de cliënt. Je begint met het verzamelen van informatie. Je probeert te ontdekken waar iemand behoefte aan heeft en stelt de wensen, behoeften, problemen en mogelijkheden vast. Je kijkt daarbij ook goed naar wat iemand zelf kan: alleen of met de familie, vrienden en buren uit zijn sociale netwerk. Je houdt rekening met andere hulp, zorg of diensten en stemt je bevindingen af met collega’s.

Om een goed beeld te krijgen gebruik je verschillende informatiebronnen:

• de cliënt zelf;
  
• de familie of naasten;
  
• andere professionals;
  
• observatie;
  
• eventueel het dossier.

Observatie: let op signalen

De cliënt zelf

In het eerste gesprek komen de volgende onderwerpen aan de orde:

• Wat is de (ziekte)geschiedenis van deze cliënt?
  
• Hoe ziet de cliënt zichzelf? Wat is zijn persoonlijk verhaal: wie is de cliënt, wat vindt hij belangrijk?
  
• Wat kan de cliënt vertellen over zijn wensen, beperkingen, klachten, mogelijkheden en problemen?
  
• Wat is zijn hulpvraag: welke zorg/begeleiding heeft de cliënt nodig?
  
• Welke risico’s zijn er op het gebied van gezondheid of andere levensgebieden?

De familie of naasten

Niet alle cliënten kunnen zelf goed hun verhaal doen. Daarom kan informatie uit het netwerk van de cliënt, bijvoorbeeld familie en vrienden, een belangrijke aanvulling zijn.

Andere professionals

Als een cliënt al zorg of ondersteuning van anderen ontvangt, kunnen zij soms aanvullende informatie geven, bijvoorbeeld de huisarts.

Observatie

Niet alleen wat de cliënt of mantelzorger vertelt is belangrijk, maar ook wat jij zelf of je collega’s waarnemen over welke zorg en ondersteuning iemand nodig heeft.

• Hoe uit de cliënt zich verbaal en non-verbaal?
  
• Welke aanwijzingen/signalen zijn er?
  
• Hoe ziet zijn huis/leefomgeving eruit?
  
• Hoe is het gesteld met de lichamelijke verzorging?

Dossier

Vaak kun je je ook een beeld vormen aan de hand van beschikbare informatie uit het (elektronische) dossier. Daarin vind je vaak de medische gegevens en voorgeschiedenis, een levensloopverslag en begeleidings- of behandelverslagen.

Vaststellen van behoeften en problemen

De volgende stap bestaat uit het vaststellen van de behoefte die de cliënt heeft aan hulp. Een behoefte is wat iemand nodig heeft om zich prettig te voelen of om beter te kunnen functioneren. De Amerikaanse psycholoog Maslow beschreef halverwege de vorige eeuw dat een mens verschillende drijfveren en aangeboren behoeften heeft. Die verschillen bij mensen niet zo veel van elkaar.

1. primaire biologische behoefte

eten

drinken

zuurstof

2. bestaanszekerheid

veiligheid

woning/huis bouwen

zekerheid

sparen/verzekeren

3. sociale behoefte

vriendschap

liefde

sociaal contact

saamhorigheid

4. erkenning

waardering

zelfrespect

hoe denken anderen over jou

onderhouden van vriendschappen

5. zelfontwikkeling

ontwikkelen als mens

lezen

studeren

afdwingen door modieuze kleding of

 in een bepaalde auto rijden

Piramide van Maslow

lichamelijke behoeften

veiligheid en zekerheid

sociale behoeften

waardering en erkenning

zelfrealisatie 

1e behoefte

2e behoefte

3e behoefte

4e behoefte

5e behoefte

In een gesprek stel je vragen om duidelijk krijgen wat de behoeften zijn. Wat wil de cliënt precies als het gaat om wonen, financiën, gezondheid, contacten met anderen, werk, medicijnen, eenzaamheid, verslaving, de verzorging van zichzelf, het contact met anderen, dagbesteding, omgaan met eigen gevoelens en emoties?

Soms werk je daarbij aan de hand van een vragenlijst:

• Wat zijn de wensen en behoeften van de cliënt? 
• Welke hulp of begeleiding heeft hij nodig?
• Wat wil de cliënt zelf?
• Op welk vlak wil hij zich ontwikkelen, welke toekomst ziet hij voor zichzelf, wat zijn de wensen, mogelijkheden en ambities van de cliënt?

Bij het vaststellen van de behoeften heb je te maken met de ervaring van de cliënt zelf, maar ook met jouw ervaring als professional. Het is belangrijk dat jullie daarin zo dicht mogelijk tot elkaar komen om duidelijke en haalbare doelen te kunnen stellen.

Nu je de behoeften in kaart hebt gebracht kun je bepalen welke ondersteuningsbehoeften de cliënt heeft. De ondersteuningsbehoefte geeft aan wat de cliënt nodig heeft om een ‘goede kwaliteit van bestaan’ te bereiken.

volgende week

Volgende week gaan we het hebben over doelen formuleren

Opdracht

Maken van Thieme Meulenhoff

boek: Begeleider Specifieke Doelgroepen

1.3 opdracht 1 t/m 3c

Wat heb je van deze les opgestoken?

The end