Zuren en de pH schaal

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Zuren en de pH schaal

Periode deel 1: Deel Zuren en zure oplossingen

Leerdoelen

• Je leert wat de chemische eigenschappen zijn van zuren.
• Je leert een aantal bekende zuren kennen.
• Je leert het verschil kennen tussen sterke en zwakke zuren (notatie!)
• Je kan rekenen aan concentraties in molariteit van stereke zuren
• Je kan het verloop van een reactie van een zwak zuur beschrijven en rekenen aan pH

Leerdoel

Aan het einde van de les kun je uitleggen wat zuren zijn en hoe de pH-schaal werkt.

Maar kan je ook de functie van oplosbare indicatoren en het begrip omslagtraject toepassen.

Wat weet je al over zuren?

Wat zijn zuren?

Zuren zijn chemische stoffen die waterstofionen (H+) kunnen afstaan in een waterige oplossing.

pH-schaal

De pH-schaal is een schaal waarmee de zuurgraad van een oplossing wordt aangegeven. De schaal loopt van 0 tot 14.

Indicatoren

Indicatoren zijn stoffen die van kleur veranderen bij verschillende pH-waarden.

Omslagtaject

Binastabel 52A

Zuren oplossen in water

Zuren lossen op in water door ionisatie. De zuurdeeltjes splitsen zich op in waterstofionen (H+) en negatieve ionen.

Hoe zat het ook alweer?

Zuur-base reacties:

• Het zuur staat een H⁺ af aan de base.
• Als je moet uitleggen of iets een zuur-base reactie is moet je altijd laten zien waar de H⁺ -overdacht plaatsvindt.

sterke en zwakke zuren

(evenwicht)

zwakke zuren (evenwicht)

Sterke en zwakke zuren

• Binas 49 geeft een overzicht van bekende zuren en basen.
• Onder te verdelen in: sterk, zwak en zeer zwak, zie volgende slide.
• Hoe sterker een zuur, hoe makkelijker het H+ ion kan worden afgesplitst.
• Bij gelijke molariteit, heeft een sterk zuur een lagere pH, een hogere geleidbaarheid en zal hij sterker reageren dan een zwak zuur (meer H3O+ in oplossing).

Binas 49

Is salpeterzuur een sterk/zwak zuur of base? Gebruik Binas 49 en 66B.

1. Sterk zuur
2. Zwak zuur
3. Sterke base
4. Zwakke base

Is het sulfide-ion een sterk/zwak zuur of base? Gebruik Binas 49.

1. Sterk zuur
2. Zwak zuur
3. Sterke base
4. Zwakke base

Is het ammonium-ion een sterk/zwak zuur of base? Gebruik Binas 66B en 49.

1. Sterk zuur
2. Zwak zuur
3. Sterke base
4. Zwakke base

Binas 49

NH₄⁺

S2-

HNO3

In rood de antwoorden op de quizvragen

Leg uit waarom de oplossing van een sterk zuur beter de stroom geleidt dan een zwak zuur met dezelfde molariteit.

Oplosvergelijking opstellen

Een oplosvergelijking laat zien hoe een zuur in water oplost. Het geeft de dissociatie van het zuur weer.

Oefening: pH-waarde bepalen

Gegeven een oplossing met een concentratie van 0,001 M HCl, bereken de pH-waarde van de oplossing.

Samenvatting

Zuren zijn chemische stoffen die waterstofionen kunnen afstaan. De pH-schaal geeft de zuurgraad van een oplossing aan. Indicatoren zijn stoffen die van kleur veranderen bij verschillende pH-waarden.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.