Kostensoorten en duurzaam ondernemen

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4,5

Kosten, opbrengsten en externe effecten

programma

intro en activering voor kennis:

1. lesdoelen
2. uitleg en herhaling thema kosten en opbrengsten

onderwerp externe effecten

zelfstandig aan de slag: maken opdracht ... tevens huiswerk

Einde les

leerdoelen

• je kunt het verschil uitleggen tussen progressieve, degressieve en proportionele variabele kosten
• je weet wat constante kosten zijn, en je  kunt verschillende voorbeelden van constante kosten noemen
• je kunt de gvk en gck berekenen, en je begrijpt hoe deze kosten zich ontwikkelen als q stijgt
• je begrijpt wat het break-even punt, de break-even afzet en omzet is 
• je begrijpt hoe je de Totale winst kunt berekenen
  
• Je kunt een kostenformule opzetten
• Je weet wat externe effecten zijn, wat maatschappelijke kosten zijn en hoe deze geïnternaliseerd kunnen worden

Kosten

constante kosten: onafhankelijk van productie

TCK = 100.000 

GCK = 100.000 / q

variabele kosten: afhankelijk van productie

TVK = 20q 

GVK = 20q / q = 20

totale kosten = totale variabele kosten + totale constante kosten

TK = TVK + TCK

TK = 20q + 100.000

GCK?

GCK = 20 + 100.000 / q

variabele kosten

constante kosten

inkoopwaarde van de omzet

huurkosten

afschrijvingskosten

loonkosten

interestkosten

reclamekosten

Variabele kosten

3 varianten:

• proportioneel 
  als q toeneemt met 10%, neemt TVK toe met 10%
• degressief 
  als q toeneemt met 10%, neemt TVK toe met < 10%
• progressief
  als q toeneemt met 10%, neemt TVK toe met > 10%

Bij welke beschrijving past deze grafiek?

1. geen constante kosten, proportioneel variabele kosten
2. constante kosten, progressief variabele kosten
3. constante kosten, proportioneel variabele kosten
4. geen constante kosten, degressief variabele kosten

TK = 5q2+500. De gemiddelde variabele kosten bij 20 stuks zijn:

1. €25
2. €100
3. €125
4. €400

In welke grafiek is geen sprake van proportioneel variabele kosten?

1. 
2. 
3. 
4. 

Wat is een mogelijke oorzaak van progressief variabele kosten?

1. hogere arbeidsproductiviteit
2. uitbreiding productiecapaciteit
3. efficiënte arbeidsverdeling
4. werknemers krijgen overuren dubbel uitbetaald

Gegeven is de kostenfunctie:
TK = 134q + 123.000.
Er is hier sprake van:

1. alleen constante kosten
2. degressief variabele kosten
3. proportioneel variabele kosten
4. progressief variabele kosten

Wat is een mogelijke oorzaak van degressief variabele kosten?

1. werknemers werken sneller bij grotere productie
2. overwerk wordt dubbel betaald
3. werknemers lopen elkaar in de weg op de werkvloer
4. korting bij grote bestellingen leveranciers

In welke situatie spreken we van degressief variabele kosten?

1. TK = 34q + 180.000
2. 
3. MK < GVK
4. 

Bereken de TCK. Ga uit van proportioneel variabele kosten (antwoord zonder € teken, puntjes, etc.)

tip: bereken eerst de GVK

G -> gemiddelde

Als er in een kostenfunctie een 'G' wordt gebruikt dan duidt dat op GEMIDDELDE

Het gaat dan om de gemiddelde kosten per product, je deelt dus door q (is afzet)

-  GTK = gemiddelde totale kosten = TK/q 

- GVK = gemiddelde variabele kosten = TVK /q

- GCK = gemiddelde constante kosten = CK /q

GVK = 680 + 0,02q
De gemiddeld variabele kosten zijn

1. proportioneel
2. progressief
3. degressief
4. een combinatie: progressief+degressief

Koppel de afkorting aan de formule.

TVK / q

TO - TK

GVK + GCK

P x q

TO =

TW =

GTK = 

GVK =

TK = 20q + 3500
Hoeveel bedraagt de GVK en hoeveel bedraagt de TCK?

1. GVK = 3500 en TCK = 20
2. GVK = 20 en GCK = 3500
3. GVK = 20 en TCK = 3500

Variabele kosten

Constante kosten

Totale kosten

Oranje

Blauw

Groen

Taxibedrijf Snel ter Plaatse heeft de volgende gegevens verzameld:
- de totale constante kosten bedragen € 5.500 per maand.
- de variabele kosten zijn € 0,60 per betaalde taxikilometer.
- de prijs voor een taxirit is € 1,70 per kilometer.
Als Snel ter Plaatse 100 betaalde kilometers extra per jaar rijdt, dan zullen de totale constante kosten......

1. gelijk blijven
2. dalen
3. stijgen
4. progressief groeien

Taxibedrijf Snel ter Plaatse heeft de volgende gegevens verzameld:
- de totale constante kosten bedragen € 5.500 per maand.
- de variabele kosten zijn € 0,60 per betaalde taxikilometer.
- de prijs voor een taxirit is € 1,70 per kilometer.
Als Snel ter Plaatse 100 betaalde kilometers extra per jaar rijdt, dan zullen de gemiddelde totale constante kosten ......

1. gelijk blijven
2. dalen
3. stijgen
4. geen van van allen

Taxibedrijf Snel ter Plaatse heeft de volgende gegevens verzameld:
- de totale constante kosten bedragen € 5.500 per maand.
- de variabele kosten zijn € 0,60 per betaalde taxikilometer.
- de prijs voor een taxirit is € 1,70 per kilometer.
Als Snel ter Plaatse 100 betaalde kilometers extra per jaar rijdt, dan zullen de gemiddelde variabele kosten.....

1. gelijk blijven
2. dalen
3. stijgen
4. geen van allen

Taxibedrijf Snel ter Plaatse heeft de volgende gegevens verzameld:
- de totale constante kosten bedragen € 5.500 per maand.
- de variabele kosten zijn € 0,60 per betaalde taxikilometer.
- de prijs voor een taxirit is € 1,70 per kilometer.

Bereken de TO, TK en TW bij 3000 km, en bereken de Breakevenafzet

Externe Effecten

Externe effecten

ook wel externaliteiten:

worden veroorzaakt door productie of consumptie

Beïnvloedt onbedoeld de welvaart van derden. (+ of -)

en is daarom ongecompenseerd

je ziet deze kosten daarom dus niet terug in de prijs -> ze zijn extern

Een extern effect beinvloedt ...................... 

de welvaart van een derde. 

We noemen dit extern omdat ...........

onbedoeld

het  welvaartseffect niet is verrekend in de prijs van het product

het de welvaart van iemand anders beinvloedt (een derde)

negatief

Externe effecten zijn altijd negatief

1. Juist
2. Onjuist

Ik heb mijn voortuin gedaan afgelopen weekend. Mijn buren uit de straat genieten van hoe mooi de tuin er nu uit ziet. Dit is een voorbeeld van een....?

1. Positief Extern Effect
2. Negatief Extern Effect
3. Positief Intern Effect
4. Negatief Intern Effect

Het optreden van externe effecten is een voorbeeld van marktfalen

1. Juist
2. Onjuist

Om externe effecten te internaliseren is er altijd overheidsingrijpen nodig

1. Juist
2. Onjuist

Wat is géén voorbeeld van een manier hoe een negatief extern effect geïnternaliseerd kan worden

1. Heffing
2. Boete
3. Subsidie
4. Accijns

Door de CO2 heffing worden de negatieve externe effecten...

1. Gecompenseerd
2. Geïnternaliseerd
3. Ge-extensiveert
4. Ontbonden

Tot slot nog een paar vragen van de lesstof van vorige week

leerdoelen

• je kunt het verschil uitleggen tussen progressieve, degressieve en proportionele variabele kosten
• je weet wat constante kosten zijn, en je  kunt verschillende voorbeelden van constante kosten noemen
• je kunt de gvk en gck berekenen, en je begrijpt hoe deze kosten zich ontwikkelen als q stijgt
• je begrijpt wat het break-even punt, de break-even afzet en omzet is 
• je begrijpt hoe je de Totale winst kunt berekenen
  
• Je kunt een kostenformule opzetten
• Je weet wat externe effecten zijn, wat maatschappelijke kosten zijn en hoe deze geïnternaliseerd kunnen worden

programma

intro en activering voor kennis:

1. lesdoelen
2. uitleg en herhaling thema kosten en opbrengsten

onderwerp externe effecten

zelfstandig aan de slag: maken opdracht ... tevens huiswerk

Einde les