Ontleed samengestelde zinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1,2

Voegwoorden en samengestelde zinnen

Wat weet je al over samengestelde zinnen en voegwoorden?

HOOFDZIN + HOOFDZIN

Twee hoofdzinnen kun je aan elkaar verbinden met een nevenschikkend voegwoord.

Dit zijn: en, of, maar, want, dus.

HOOFDZIN + BIJZIN

Een hoofd- en een bijzin kun je aan elkaar verbinden met een onderschikkend voegwoord.

Er zijn veel onderschikkende voegwoorden, zoals: omdat, zodat, doordat, als, dan, hoewel, tenzij, terwijl, toen, of.

Beantwoord de vragen zonder hoofdletters

Wat is het voegwoord in deze zin:
1 Ik ben gestopt met sporten omdat ik weinig geluk heb op sportief gebied.

Wat is het voegwoord in deze zin:
2 Toen ik klein was, belandde ik met mijn eerste fietsje in het water.

Wat is het voegwoord in deze zin:
3 Per ongeluk gaf ik een teamgenoot een oplawaai, terwijl ik een basketbal in het netje wilde gooien.

Wat is het voegwoord in deze zin:
4 Tijdens mijn eerste honkbalwedstrijd zwaaide ik meteen mijn arm uit de kom.

Wat is het voegwoord in deze zin:
5 In het ziekenhuis gaf de arts mij het advies dat ik beter schaker kon worden.

Wat zijn de persoonsvormen in deze zin:
1 Ik ben gestopt met sporten omdat ik weinig geluk heb op sportief gebied.

Wat zijn de persoonsvormen in
2 Toen ik klein was, belandde ik met mijn eerste fietsje in het water.

Wat zijn de persoonsvormen in deze zin:
3 Per ongeluk gaf ik een teamgenoot een oplawaai, terwijl ik een basketbal in het netje wilde gooien.

Wat zijn de persoonsvormen in deze zin:
5 In het ziekenhuis gaf de arts mij het advies dat ik beter schaker kon worden.

Wat is de bijzin?
1 Ik ben gestopt met sporten omdat ik weinig geluk heb op sportief gebied.?

1. Ik ben gestopt met sporten
2. omdat ik weinig geluk heb op sportief gebied
3. ik weinig geluk heb op sportief gebied
4. Er is geen bijzin

Wat is de bijzin?
2 Toen ik klein was, belandde ik met mijn eerste fietsje in het water.?

1. Toen ik klein was
2. belandde ik met mijn eerste fietsje in het water
3. Er is geen bijzin

Ontleed nu de bijzin van de volgende zin
Per ongeluk gaf ik een teamgenoot een oplawaai, terwijl ik een basketbal in het netje wilde gooien.

Antwoord

Per ongeluk gaf ik een teamgenoot een oplawaai, terwijl ik een basketbal in het netje wilde gooien.

pv = wilde

ond= ik

wg= wilde gooien

lv= een basketbal

Ontleed nu de hoofdzin:
Per ongeluk gaf ik een teamgenoot een oplawaai, terwijl ik een basketbal in het netje wilde gooien.

Antwoord

Per ongeluk gaf ik een teamgenoot een oplawaai, terwijl ik een basketbal in het netje wilde gooien.

pv = gaf

ond= ik

wg= gaf

lv= een oplawaai

mv= een teamgenoot

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.