Taaislijmziekte

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 2

Welkom

Deze les gaat over Cystic fybrosis ofwel taaislijmziekte.

In deze lessen leren jullie:

• Wat is CF?
• Wat zijn de symptomen?
• Is het erfelijk?
  
• Welke behandeling?

Samenvatting filmpje

Ga in groepjes van twee zitten. Schrijf aan de hand van het filmpje in maximaal 3 zinnen op wat taaislijmziekte is.

Jullie krijgen hier 5 minuten de tijd voor.

Om beurten vertellen jullie wat je opgeschreven hebt.

Wat is Cystic Fibrosis?

Cystic Fibrosis (CF, taaislijmziekte) is een ongeneeslijke, erfelijke aandoening. Ieder mens heeft kliertjes in het lichaam die slijm afscheiden. Dit slijm voert afvalstoffen af, zoals ingeademde stofdeeltjes en bacteriën. Daarnaast transporteert het verteringsstoffen van de alvleesklier naar de dunne darm. Bij mensen met CF is het slijm door een genetische afwijking uitzonderlijk taai. Het kan daardoor zijn functies onvoldoende vervullen, met als gevolg dat organen zoals de longen, alvleesklier en lever steeds slechter gaan functioneren.

De belangrijkste symptomen van Cystic Fibrosis

• Langdurig hoesten en slijm opgeven

• Terugkerende luchtweginfecties
• Sterk naar zout smakend zweet
• Weinig eetlust (vooral bij luchtweginfecties)
• Groeiachterstand

• Buikpijn
• Obstipatie
• Vettige ontlasting
• Verminderde vruchtbaarheid 

Deze symptomen van CF doen zich niet bij alle patiënten gelijktijdig en in dezelfde mate voor.

Cystic Fibrosis is een ongeneselijke ziekte?

1. Juist
2. Onjuist

Welk symptoom van Cystic Fibrosis hoort er niet bij?

1. Langdurig hoesten
2. Buikpijn
3. Diarree
4. Groeiachterstand

Is CF erfelijk?

Ja. Ongeveer een half miljoen Nederlanders (één op de dertig) is drager van het CF-gen. Een drager 'draagt' de erfelijke eigenschappen van Cystic Fibrosis (CF) met zich mee. Deze persoon heeft de ziekte zelf niet en weet over het algemeen dan ook niet dat hij of zij drager is van het Cystic Fibrosis-gen. Hij of zij kan echter de erfelijke eigenschappen van CF wel doorgeven aan zijn/haar kinderen.Wanneer een kind wordt geboren van wie beide ouders drager zijn, is er een kans van 1 op 4 (=25%) dat het kind ook daadwerkelijk CF heeft. De kans op een gezond kind dat geen drager is, is eveneens 1 op 4 (=25%). De kans dat het kind gezond is, maar wel een nieuwe drager is van het CF-gen, bedraagt 2 op 4 (=50%). Bij elke eventuele volgende zwangerschap zijn die kansen hetzelfde.

Behandeling en CF

Het is belangrijk dat CF vroeg wordt ontdekt, zodat de behandeling meteen kan beginnen en problemen zoveel mogelijk kunnen worden voorkomen. De behandeling is gericht op het draaglijk maken van de ziekte en het bestrijden van symptomen. Hoewel de eerste medicijnen nu beschikbaar zijn die op het basisprobleem van CF in de cellen aangrijpen, is genezing (nog) niet mogelijk

Behandeling  en CF

Het voorkomen en bestrijden van luchtweginfecties

Het is belangrijk luchtweginfecties te voorkomen en de longen schoon te houden. Mensen met CF krijgen hiervoor veel medicijnen en fysiotherapie om speciale ademhalingstechnieken aan te leren. Als er toch luchtweginfecties ontstaan, dan worden deze met antibiotica behandeld.

Energierijk eten

Mensen met CF maken meestal geen (of minder) enzymen aan in de alvleesklier Hierdoor ontstaan stoornissen in de vetvertering. en halen ze minder energie uit hun voeding. Mensen met CF moeten daarom proberen meer calorieën binnen te krijgen. Dat kan oplopen tot anderhalf keer zoveel calorieën als een gezond mens nodig heeft.

Training en beweging

Dagelijkse lichamelijke training, zoals fitness, hardlopen, fietsen en krachttraining, verhoogt de algemene weerstand en houdt de conditie van organen en spieren op peil. Dat kan helpen om luchtweginfecties te voorkomen en het maakt het ophoesten van vastzittend slijm makkelijker. Afhankelijk van de beschadiging van de longen kan bij deze trainingen extra zuurstof nodig zijn.

Is de behandeling van CF gericht op het dragelijk maken van de ziekte en het bestrijden van symptomen?

1. Juist
2. Onjuist

Wat doen mensen met CF om een luchtweginfectie te voorkomen en hun longen schoon te houden?

Reflecteren

Schrijf voor jezelf op:

• Wat heb ik deze les geleerd?
• Wat zou ik nog meer willen weten over CF?

Afsluiting les

Huiswerk: Lees de theorie over CF ofwel taaislijmziekte door.

Schrijf eventuele vragen op en neem deze de volgende les mee.

Iemand nog vragen?