2.4 Voor elk wat wils

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom!

Geschiedenis

H3.ags

22 november 2023

Planning

• Terugblik 2.3
• Uitleg 2.4

Wat was koning Willem II?

1. Conservatief
2. Liberaal
3. Socialistisch

Wat waren veel burgers in Nederland?

1. Conservatief
2. Liberaal
3. Socialistisch

Welke groep kwam op voor gelijke rechten?

1. Conservatieven
2. Liberalen
3. Socialisten

Noem een recht die in de grondwet van 1848 stond.

Wat werd Nederland vanaf 1848?

2.4 Voor elk wat wils

|

1830

De Belgen komen 

in opstand.

|

1840

Koning Willem II volgt zijn vader op. 

Willem III

|

1839

België wordt officieel onafhankelijk. 

|

1849

Koning Willem III volgt zijn vader op. 

Willem III

• 'Koning gorilla'
  


• Lomp en bruut
• Deed net alsof er helemaal geen grondwet van 1848 was
• Probeerde steeds zijn eigen zin door te drijven

De "volksvertegenwoordigers"

• Tweede Kamer gekozen door het volk
  
• Thorbecke: 'Niet iedereen is geschikt om volksvertegenwoordigers te kiezen.'
• Mannen vanaf 23 jaar -> censuskiesrecht: Stemrecht voor mensen die een bepaald belastingbedrag betalen.
• Vrouwen en niet-rijke mannen mochten niet naar de stembus.

De schoolstrijd

• De overheid betaalde het (openbare) onderwijs
  
• Abraham Kuyper (predikant): 'Kan de overheid ook de godsdienstige scholen betalen?'
• Liberalen in de politiek: 'Nee!'
• Gevolg: schoolstrijd

Abraham Kuyper

Om zijn doel toch de bereiken en de protestanten meer invloed te geven, richt Kuyper een politieke partij op.

• 1879: oprichting Anti-Revolutionaire Partij (ARP)
  
• Kuyper: 'Het woord van God is het belangrijkste.'
• ARP = een confessionele partij

Meer politieke partijen

• 1882: Sociaal Democratische Bond (SDB) opgericht
• 1885: Liberale Unie opgericht
• 1896: Rooms Katholieke Staatspartij (RKSP) opgericht

Meer politieke partijen

• De katholieken voelden zich achtergesteld door de liberalen en de protestanten.
  
• 1896: Rooms Katholieke Staatspartij (RKSP) opgericht
• RKSP = een confessionele partij
• De RKSP wilde ook dat de overheid religieuze scholen financierde.

De eerste parlementen: liberalen en conservatieven

Maar nu moesten liberalen en conservatieven die delen met de andere politieke partijen. 

En dat niet alleen, steeds meer mensen in Nederland wilden een stem in de politiek. 

De roep om algemeen kiesrecht werd steeds luider.

Pacificatie van 1917

Drie grote onderwerpen beheersten dus de Nederlandse politiek rond 1900:

• De schoolstrijd
• De kiesrechtstrijd
• De sociale kwestie

Pacificatie van 1917

Om meer onrust te voorkomen besloot de regering in 1917 de grondwet te veranderen.

• De religieuze scholen werden betaald door de overheid.
  
• Alle mannen mochten stemmen. 

De positie van vrouwen

Vrouwen uit de bourgeoisie moesten juist thuiszitten.

Meisjes gingen naar de naar meisjesscholen, waar ze werden voorbereid op het huwelijk.

Tegen de discriminatie van vrouwen ontstond vanaf 1870 verzet.

Feministen eisten emancipatie.

De positie van vrouwen

1919: kiesrecht voor vrouwen

Vanaf 1919 is Nederland echt een democratie.

Huiswerk

Voor volgende week, 

maak opdrachten 1 t/m 9 van 2.4