Taalverzorging p2 [les 1]

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Nederlands

Taalverzorging p2 [les 1]

Alle woorden horen bij een woordsoort.
Welke woordsoorten kun je noemen?

Lidwoord en zelfstandig naamwoord

Lidwoord en zelfstandig naamwoord

Lidwoorden 1/2

De tafel

Het tafeltje

Een tafel

- Staat voor een zelfstandig naamwoord

- Niet elk zelfstandig naamwoord heeft een lidwoord. 

   Zie: het meisje, Maria

Lidwoorden 2/2

Bepaalde lidwoorden:          de en het          /         Onbepaalde lidwoorden: een 

Een boom                        

De boom  

Bij 1) kan het elke willekeurige boom zijn, terwijl bij 2) het om een specifieke boom gaat.

Onbepaald (willekeurig) : een bank, een pen, een boek, een raam

Bepaald (specifiek):           de bank, de pen, het boek, het raam

Bepaald lidwoord

Onbepaald lidwoord

Het

Een

De

Zelfstandig naamwoord (znw) 1/2

Zelfstandig naamwoord (znw) 2/2

Dus: mensen, dieren, dingen, dingen, namen

3 kenmerken:

- je kunt er meervoud van maken (huis-huizen)

- je kunt er een verkleinwoord van maken (huis-huisje)

- je kunt er 'die' of 'dat' voor zetten (dat huis)

Zelfstandig naamwoord (znw)

Lidwoord en zelfstandig naamwoord

Bijvoeglijk naamwoord

Bijvoeglijk naamwoord (bnw) 1/3

- zegt iets over het zelfstandig naamwoord 

- het geeft dus meer informatie: 

  (de tafel vs. de houten tafel)

  (de trui vs. de blauwe trui)

  

Bijvoeglijk naamwoord (bnw) 2/3

- het bnw kan voor OF achter het znw staan 

Voor: 

- 'De rode auto'

- 'De rechthoekige tafel'

Achter:

- ‘De auto is rood’

- 'De tafel is rechthoekig'

Bijvoeglijk naamwoord (bnw) 3/3

Je gebruikt de korte vorm bij een het-woord

Een kind     -    een beroemd kind

Een lied       -    een mooi lied 

Een meisje -    een lief meisje 

lidwoord - bnw - znw
(bijvoorbeeld 'de rode appel')

Lidwoord en zelfstandig naamwoord

Werkwoord

Werkwoord (ww)

- geeft aan wat iemand doet of wat er gebeurt 

Een werkwoord kun je vervoegen: 

Ik zing, hij zingt, wij zingen, ik zong, hij zong, wij hebben gezongen

Ik ga met de trein naar mijn werk.

Ik lees een boek.

De leerling is vanmiddag vrij.

Lidwoord en zelfstandig naamwoord

Voorzetsels

Voorzetsels 1/2

1) Een voorzetsel kan een plaats aangeven (tip: kast-woorden)

     op het podium, in de zaal, achter de schuur

2) Een voorzetsel kan een tijd aangeven.

    tijdens het concert, gedurende het optreden, sinds 2016

Voorzetsels 2/2

Vast voorzetsel

In het Nederlands zijn veel werkwoorden met een vast voorzetsel. 

Je kunt zo'n voorzetsel níet vervangen door een ander.

Hij wacht op zijn vriendin.

Zij kijkt naar het concert.

Wij denken aan je. 

'Door de war zijn':

'Ik ben door de war.'

1. vast voorzetsel is goed gebruikt
2. vast voorzetsel is verkeerd gebruikt

'Door de war zijn'

Je kunt in de war zijn, of iets door elkaar halen.

Voorbeeld:

-Deze getallen brengen mij in de war.

-Deze getallen haal ik door elkaar.

Huiswerk

Maken: opdracht 1 t/m 6 (blz. 20 t/m 23)