Examen2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Zet deze liefdesparen in de juiste chronologische volgorde, van vroeger
naar later. Noteer alleen de nummers.

In 1518 ondertekende de Spaanse koning Karel I een wet waarin hij bepaalde dat:
1 het toegestaan was om slaafgemaakten uit Afrika naar Amerika te vervoeren.
2 deze slaafgemaakten tijdens de reis moesten worden bekeerd tot het christendom.
Karel I wilde met deze wet de Spaanse overheersing van Amerika bevorderen.

Geef voor elk van beide bepalingen aan waardoor die de Spaanse
overheersing van Amerika bevorderde.

Andrea Odoni (1488-1545) wordt door de elite van Venetië uitgesloten van hoge bestuursfuncties. Met dit schilderij wil Odoni zijn status verhogen op een manier die past bij de zestiende eeuw.
Noem twee kenmerkende aspecten uit de zestiende eeuw en verklaar daarmee telkens waardoor Odoni met dit schilderij zijn status kan verhogen.

Toen Willem van der Straaten in 1636 hoogleraar werd aan de universiteit van Utrecht, behield hij zijn baan als stadsarts. Hij verplichtte zijn studenten mee te lopen tijdens zijn rondes langs de zieken in het
Catharijne-gasthuis. Volgens Van der Straaten kon hij daardoor zijn onderwijs beter laten aansluiten op een nieuwe eis die in de zeventiende eeuw aan wetenschap werd gesteld.

Leg uit op welke nieuwe eis aan de wetenschap Van der Straaten zijn onderwijs wilde laten aansluiten door zijn studenten te verplichten mee te lopen tijdens zijn rondes in het Catharijne-gasthuis.

Lees de bron hiernaast. Met deze wet wil het bestuur van Maryland een godsdienstig en een politiek doel bereiken. Ondersteun deze bewering door:
- met de eerste bepaling aan te geven welk godsdienstig doel het bestuur wil bereiken en
- met de tweede bepaling aan te geven welk politiek doel het bestuur wil bereiken.

Lees de bron hiernaast. Er zijn conflicten tussen Engelse kolonisten en de inheemse bevolking. De Engelsen winnen deze conflicten meestal.
Geef hiervoor een verklaring door:
- zonder bron aan te geven waardoor de Engelsen in conflict komen met de inheemse bevolking.

Bekijk de bron. Er zijn conflicten tussen Engelse kolonisten en de inheemse bevolking. De Engelsen winnen deze conflicten meestal. Geef een verklaring hiervoor door aan de bron twee verschillende redenen te ontlenen waarom de Engelse kolonisten sterker kwamen te staan in hun conflicten met de inheemse bevolking.

In de achttiende eeuw waren de bewoners van het Overijsselse platteland verplicht om tweemaal per jaar onbetaalde werkzaamheden te verrichten voor de drost (een bestuursambtenaar). In 1778 deed de politicus Joan Derk baron van der Capellen tot den Poll in de Statenvergadering van Overijssel de oproep om deze werkzaamheden af te schaffen.

Leg uit van welk kenmerkend aspect van de achttiende eeuw deze oproep een voorbeeld is.

Bekijk de gegevens hiernaast. Leg uit:
- dat door het sluiten van het verdrag van Allahabad behoefte ontstond aan het vervaardigen van betrouwbare kaarten van India en
- dat de industriële revolutie de vernieuwing van de kaarten van India in de negentiende eeuw nodig maakte.

Stel: je doet onderzoek naar de Britse overheersing in India. Je hoofdstukken zijn: 1 De acceptatie van het Britse gezag door de bevolking van India 2 Het superioriteitsgevoel van de Britse bestuurders. Leg uit met verwijzing naar de bron dat je de bron minder betrouwbaar vindt voor het eerste hoofdstuk en meer betrouwbaar vindt voor het tweede hoofdstuk.

Lees de bron hiernaast.
De opstellers van deze petitie richten zich tot het Britse bestuur in India.
Leg uit, telkens met een verschillende verwijzing naar de bron, dat de opstellers van deze petitie:
- het bestuurlijk gezag van de Britten accepteren maar
- zich verzetten tegen Britse culturele beïnvloeding.

In het Britse parlement wordt in 1845 gediscussieerd of de Factory Acts moeten worden uitgebreid door de werkdagen te verkorten tot tien uur. Licht het verzenden van het verslag van de inspecteur van fabrieken naar de minister toe door: zonder bron aan te geven dat het laten maken van officiële verslagen door inspecteurs de uitvoering van eerdere Factory Acts moet ondersteunen.

In het Britse parlement wordt in 1845 gediscussieerd of de Factory Acts moeten worden uitgebreid door de werkdagen te verkorten tot tien uur. Licht het verzenden van het verslag van de inspecteur van fabrieken naar de minister toe door: te verklaren dat de informatie in deze verslagen als betrouwbaar beschouwd kan worden.

In het Britse parlement wordt in 1845 gediscussieerd of de Factory Acts moeten worden uitgebreid door de werkdagen te verkorten. Licht het verzenden van het verslag van de inspecteur van fabrieken naar de minister toe door: uit te leggen dat in de brief de mogelijke uitbreiding van de Factory Acts wordt verdedigd met een kapitalistisch standpunt met verwijzing naar bron.

Lees de gegevens hiernaast.
Geef aan:
- bij welk socialistisch streven dit project van Octavia Hill paste en
- voor beide gegevens apart, welke kritiek de socialisten hadden op de uitgangspunten van Hill.

Na de Frans-Duitse oorlog van 1870-1871 moest Frankrijk Elzas-Lotharingen aan Duitsland afstaan. Dit gebied was rijk aan delfstoffen en had een in meerderheid Duitssprekende bevolking.

Noem twee kenmerkende aspecten van de negentiende eeuw die verklaren dat Duitsland juist Elzas-Lotharingen in bezit wilde nemen.

Leg uit dat je met deze herinnering van Gerard Brom kunt aantonen dat de emancipatie van de katholieken in Nederland wordt bevorderd door de voortschrijdende democratisering.

In 1919 werd Elzas-Lotharingen door een afspraak in de Vrede van Versailles weer officieel Frans grondgebied.
Leg uit welke andere afspraak uit de Vrede van Versailles Duitsland
hierdoor moeilijker kon nakomen.

In deze instructie komen nationaalsocialistische opvattingen naar voren.

Leg dit voor twee verschillende opvattingen uit.

In Nederland was kritiek op de deelname van het Nederlandse team aan de Olympische Spelen van 1932 in Los Angeles (in de Verenigde Staten) en aan de Olympische Spelen van 1936 in Berlijn.
De kritiek op de Nederlandse deelname werd ondersteund met een economisch argument in 1932 en met een politiek argument in 1936.

Leg voor beide jaren uit wat de kritiek op de Nederlandse deelname was, waarbij je je antwoord telkens ondersteunt met een verschillend kenmerkend aspect.

Een bewering: President Truman kan dit verslag gebruiken als ondersteuning van het nieuwe beleid dat hij in Europa wil invoeren. Licht deze bewering toe door:
- zonder bron aan te geven welk politiek doel Truman nastreeft in Europa en
- uit te leggen welke economische beleidsmaatregel Truman met dit verslag kan ondersteunen.

Geef voor elke migratiegolf hiernaast, een bij die periode passende historische
verklaring.

Zet deze gegevens over Nederlandse popartiesten in de juiste chronologische volgorde, van vroeger naar later. Noteer alleen de nummers.

Togliatti protesteert tegen de Italiaanse toetreding tot de NAVO. Leg uit dat de toetreding tot de NAVO volgens Togliatti een gevaar oplevert door de buitenlands politieke verhoudingen, waarbij je je antwoord ondersteunt met een kenmerkend aspect uit de tweede helft van de twintigste eeuw.

Geef voor elke uitspraak aan welke leider erbij hoort.
Noteer alleen de letter en het daarbij behorende cijfer.
Let op: er blijft één leider over.

Bekijk de bron hiernaast. Piet Jongeling wil met dit artikel waarschuwen dat Amerikaanse culturele beïnvloeding bijdraagt aan een maatschappelijke ontwikkeling die in Nederland plaatsvindt vanaf de jaren 1950. Beredeneer voor welke maatschappelijke ontwikkeling Jongeling wil waarschuwen, waarbij je je antwoord ondersteunt met een verwijzing naar de bron.

In 1973 stopte de regering-Den Uyl met het actief werven van gastarbeiders uit onder andere Marokko en Turkije. Ondanks deze maatregel groeide het aantal immigranten uit landen als Marokko en
Turkije in de tweede helft van de jaren 1970.
Licht dit gegeven toe door:
- te verklaren dat de regering-Den Uyl juist in 1973 stopte met het werven van gastarbeiders, en
- de beleidsmaatregel te noemen die een sterke toename veroorzaakte van het aantal immigranten uit onder andere Marokko en Turkije in de tweede helft van de jaren 1970.

Bekijk de bron.
Toon voor twee verschillende uitgangspunten van de kraakbeweging aan dat die passen bij de uitspraken van Mattie en Nico, waarbij je je antwoord telkens ondersteunt met een andere verwijzing naar de bron.

Een gegeven:
In 1988 demonstreerden meer dan 10.000 mensen in de Russische stad Nizjni Tagil tegen de vervuiling die werd veroorzaakt door twee oude kolenovens van een staalfabriek.
Je kunt met dit gegeven aantonen dat een van de binnenlandse doelstellingen van Gorbatsjov was behaald.
Leg uit welke doelstelling dat was.

Deze foto kan gebruikt worden om twee delen van hetzelfde kenmerkend aspect uit de tweede helft van de twintigste eeuw te illustreren.
Toon dit aan door:
- dit kenmerkend aspect te noemen, en
- beide delen van dit kenmerkend aspect te illustreren, telkens met een ander gegeven uit de bron.

Klik op de bron:
Een conclusie:
Met deze bron kun je een overeenkomst en een verschil aantonen tussen de standpunten van de provo's en die van de punkbeweging.
Ondersteun deze conclusie door, telkens met een passende verwijzing naar de bron:
* een standpunt van de punkbeweging aan te geven dat overeenkomt met dat van de provo's en
* een standpunt van de punkbeweging aan te geven dat verschilt van dat van de provo's.

Antwoord

Voorbeeld van een juist antwoord is:

• Door (een van de volgende):

* de titel Regering (krijg de tering)

* het benoemen van regeringsbeleid als lulkoek

• verwoordt B.G.K. het standpunt dat ze zich verzetten tegen de autoriteiten, wat overeenkomt met het standpunt van de provo's

• Door te zingen dat (een van de volgende):

* stemmen niet helpt

* je je moet neerleggen bij wat de meeste mensen zeggen

* je met harde hand wordt bekeerd

• verwoordt B.G.K. het standpunt dat ze weinig vertrouwen hebben in de democratie / in de toekomst (wat verschilt van de provo's die meer inspraak wilden / ervan uitgingen dat ze de wereld konden verbeteren)

Bekijk de bron hiernaast.
Carlo Schneider geeft een oorzaak weer van problemen bij de Europese samenwerking in de eenentwintigste eeuw. Leg uit welke oorzaak dat is, waarbij je je antwoord ondersteunt met een passende verwijzing naar de bron.

Antwoord

Kern van een juist antwoord is:

• Door het afbeelden (een van de volgende):

* van een Fransman en Nederlandse vrouw die hun regeringsleiders schoppen

* dat het spandoek met 'Europapolitiek' alleen door de leiders wordt vastgehouden

• geeft Schneider de mening weer dat er sprake is van een kloof / polarisatie in de verhouding tussen burger en politiek / dat de bevolkingen van Frankrijk en Nederland de Europapolitiek van hun regeringsleiders niet steunen

Bekijk de tekst hiernaast.
Noem voor beide afleveringen van de televisieserie een verschillend kenmerkend aspect dat hierbij past.
Let op: je mag een kenmerkend aspect maar één keer gebruiken.

Antwoord

Voorbeeld van een juist antwoord is:

bij 1:

• Een Oegandese familie die een bestaan opbouwt in Nederland past bij 'de ontwikkeling van een pluriforme en multiculturele samenleving'

bij 2:

• Het steunen van een homoseksuele tante (die openlijk uitkomt voor haar geaardheid) past bij 'de ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen vanaf de jaren zestig'

Hiernaast staan in de linkerkolom vier gebeurtenissen uit de Duitse geschiedenis (a tot en met d) in chronologische volgorde en in de rechterkolom vijf gevolgen (1 tot en met 5) in willekeurige volgorde: Geef voor elke gebeurtenis aan welk gevolg daarbij hoort. Noteer alleen de letter en het daarbij behorende cijfer. Let op: er blijft één gevolg over.

Antwoord

De juiste combinaties zijn:

a - 1

b - 5

c - 4

d - 2

Een anekdote:
In 1973 werd in overleg met het ministerie van Economische Zaken het volgende bericht in de landelijke dagbladen geplaatst: "Als u wat kalmer optrekt en rustiger rijdt, bespaart u per dag 1.300.000 liter benzine. In een test is gebleken dat onrustig ruw rijden ten koste gaat van indrukwekkende hoeveelheden brandstof. Wegspuiten bij een stoplicht en hard remmen op het laatste moment kan u, als u er een gewoonte van maakt, veel meer benzine kosten dan een gelijkmatiger rijstijl."
* Leg uit dat het doel van dit bericht paste bij de actuele situatie in 1973.

Antwoord

Uit het antwoord moet blijken dat met dit bericht een tekort aan brandstof moest worden voorkomen dat dreigde omdat in 1973 de oliecrisis plaatsvond / in 1973 de import van olie naar Nederland onder druk stond.