Bijeenkomst 1

• Natuur
• HBO
• Studiejaar 2

Onderzoekend en ontdekkend leren

met het jonge kind

Marloes Nijman

[e-mail]

Opdracht

Teken een wetenschapper

Natuur & Techniek en kleuters

Wat denken jullie?

Wat zijn de doelen van vandaag?

1. Aan het einde van de les weet jij hoe het vak OOL (onderzoekend en ontdekkend leren) eruit ziet.
   
   
2. Aan het einde van de les heb je kennis
   opgedaan over het jonge kind.
   
   
3. Aan het einde van de les heb je kennis opgedaan rondom het ontwerpen van een hoek in de klas. 

Vakoverzicht

1. De onderzoekende hoek > JK

• Stageopdracht
• Beroepsproduct

  2. Muurkrant (presentatie in les 4)

• Theoretische onderbouwing

  3. TOL - dag > OK

• Technisch Ontdek Lokaal

De onderzoekende hoek

• Zelfstandig ontworpen hoek
• Gericht op onderzoekend of ontwerpend leren

• Onderzoekend leren: Wat is de vraag? Wat wil je
  onderzoeken?
• Ontwerpend leren: Wat is het probleem?
  Welke oplossingen zijn er?

Let op! Kleuters = spelend leren
Het moet spel stimuleren!!

Beoordelingsformulier

Wat moet er in je verslag?

• LVF kleuters (met motiverende opening + beschrijving
  

van spel in de hoek, impulsen, differentiatie)

• Materialenlijst
  
• Verantwoording keuzes
  
• Eigen reflectie + reflectie mentor + foto's
  
• Digitaal inleveren via Gradework
  

Deadline: 9 november 2022 23.59 uur

Muurkrant

• In bijeenkomst 4 presenteer je in een groepje een muurkrant waarbij je laat zien dat je de concepten die horen bij Onderzoekend en Ontwerpend Leren beheerst.
• Groepsindeling in je TOL groepje/organisatie
• Handgeschreven
• Persoonlijke reflectie vastgeniet aan muurkrant
  
• Artikelen op ITS!

Beoordelingsformulier

Het Technisch OntdekLokaal (TOL)

• Een onderzoekende en ontwerpende dag in het TOL (B2.008) met echte kinderen (OK).
• Groepsopdracht
• Wordt voor je ingepland op
  een stagedag
• Groepsgesprek over TOL
  voor een cijfer

Overzicht bijeenkomsten

Periode 1

Bijeenkomst 1 - Leer het jonge kind kennen: hoe ontwerp je een hoek?
Bijeenkomst 2 - Onderzoekend en ontwerpend leren bij de kleuters

Bijeenkomst 3 - De kracht van een motiverende opening

Bijeenkomst 4  - Presentaties muurkrant

Bijeenkomst 5 - Jouw hoek & het jonge kind

Periode 2

Bijeenkomst 6 - Techniek en OK

Bijeenkomst 7 - Robotica

Neem een kijkje op ITS

Pauze!

Leer het jonge kind kennen!

Waar denk je aan bij kleuters?

Pen en papier

Kenmerken van kleuters

• Magie en angst
• Ik - 'binnenwereld' (egocentrisme)
• Speels
• Routines en gewoontes
• Concentratievermogen
• Behoefte aan bewegen en handelen
• Onderzoekend en nieuwsgierig

Brouwers, H. (2020). Leer het jonge kind kennen (2e druk). Coutinho.

De kleuterklas

• Verschillende niveaus en ontwikkelingen
• Vakintegratie
• De basis voor het verloop van de basisschool

• De betekenis van de leerkracht
• Zelf ook nieuwsgierig
• Bewondering leervermogen
• Zien van elk kind

Stimuleren van ontwikkeling

• Concrete ervaringen
• Ze moeten betrokken zijn
• Activiteit zelf als betekenisvol
  ervaren
• Spelend leren in
  sociaal-culturele werkelijkheid 

Waarom Onderzoekend en Ontdekkend Leren bij kleuters?

• Aansluiten bij ontwikkeling kleuters 
• Natuurlijke nieuwsgierigheid naar de wereld om hen heen
• Willen verklaren
• Ontdekken en zelf kennis creëren
• Concrete ervaringen opdoen
• Flexibiliteit

En nu?
Waar denk je aan bij kleuters?

Pauze!

Wat is een hoek?

• 2-4 kleuters
  
• Zelfstandig aan de slag
  
• Vrije keuze 
  
• Mooi aangekleed
  
• Aantrekkelijk en uitdagend 
• Materiaal
• Specifieke ontwikkelingsdoelen
  

Een onderzoekende hoek, 

hoe doe je dat?

• Start met een motiverende opening - verbeelding
  Een verhaal, uitstapje, proefje, handpop, brief... creëer een belevenis!
• Aansluiten bij de beleveniswereld
• Uitlokken tot spel
• Ruimte creëren om te onderzoeken - impulsen
• Rijke omgeving, variatie aan soorten materialen - aankleding
• Differentiatie (groep 1 en groep 2)

Thema: de supermarkt

Welke onderzoekende en ontdekkende opdrachten kan je bedenken met fruit rondom dit thema?

Tip: gebruik de leerlijnen bij SLO voor  bijvoorbeeld rekenen, oriëntatie op jezelf en de wereld & beeldende vorming

Hoe kom je aan een thema?

• De directe leefwereld; ervaringen uit het leven van iedere dag, vriendjes, familie, supermarkt, kleding, laptop, vakantie verhuizen.
  
• De actualiteit; onderwerpen als sinterklaas en kerst, pasgeboren baby, werkzaamheden aan de straat, brand in de straat etc.
  
• De wereld van verhalen; prentenboeken en verhalen komen vaak in aanmerking om een thema aan op te hangen.
  
• De fantasiewereld; onderwerpen rond fantasiefiguren die voor kinderen en belangrijke symboolwaarde, zoals heksen dinosaurussen, tovenaars of krokodillen.
  

Hoe kom je aan een thema?

• De levende natuur; kleuters zijn geïnteresseerd in alles wat groeit en bloeit, huisdieren, vissen, bloemen, kleine beestjes
  
• De niet-levende natuur; onderwerpen uit de wereld van techniek, auto’s vliegtuigen
  
• De wijde wereld; vooral oudere kleuters raken geïnteresseerd in zaken die niet in de directe leefwereld plaatsvinden, zoals sterren, ruimtevaart, andere landen.
  
• De wereld van vroeger; het gaat hierbij om tijdsbesef. Speelgoed van vroeger, verhalen van oma’s en opa’s
  
• De wereld van kunst en cultuur; de wereld van theater, dans, architectuur en beeldende kunst, zoals kasteel, museum, circus
  

Jouw thema...

• Moet aansluiten bij het onderzoekend leren
   Onderzoeken hoe iets werkt
• Moet aansluiten bij het ontwerpend leren
  Oplossingen voor een probleem 

In les 2 hierover meer...

Lijst met inspiratie

archeoloog, afval, bodemdiertjes, bomen/bladeren, fruit, magneten, ziek zijn, spiegels, constructiematerialen, groeien van planten, supermarkt, schimmel, drijven en zinken, hygiëne,  voeding, boerderij, sinterklaas, ruimte, werkplaats, vervoer (trein), vulkanen, museum, kleuren, waterdicht, stenen, ijs, fietsenwerkplaats, garage, reiswinkel ...

Klopt je onderzoeksvraag?

En nu zelf...

Start met het ontwerpen van je hoek!

Kies een thema en onderzoeksvraag

Overleg het dinsdag op je stage en plan het in!

Volgende keer

Heb je een onderwerp gekozen

en...

Huiswerk

Devlieger, Van Houte & Schaffler, 2013. Grote Onderzoekers. Het Jonge Kind, 28 - 31.

Mindmap maken over 'kleuteronderwijs'

Wat wij vandaag hebben geleerd, maakt mij nieuwsgierig naar...